Ətraflı axtarış
Baxanların
6934
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/16
Sualın xülasəsi
Hər kəs ölsə və onun boynunda beyət olmasa və beyət etməmiş ölsə, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölüblər, hədisi Peyğəmbərin (s) özünə də şamil edilirmi?
Sual
Beyət məsələsində əhli sünnənin rəvayət etdiyi (hər kəs ölsə və onun boynunda beyət plmasa, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölübdür) hədisi, Peyğəmbərə (s) də şamil olurmu? Mənim sualım budur ki, əgər bu hədis Peyğəmbərin (s) özünə də şamil və aid olsa, nəyə görə öz zamanında bir nəfəri canişin kimi təyin etmədi? Sünnülərin nəzərindən?
Qısa cavab

Beyətin iki tərəfi vardır. Onun bir tərəfi beyət edən , o biri tərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alsaq ki, Peyğəmbər, rəhbər və imamdır, buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil, beyət olunandır. Bu cəhətdən aydındır ki, bu rəvayətin məqsədi (sualda qeyd olunan rəvayət ) təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolunda hərəkət etmək və onlardan itaət etməkdir. Nəticədə bu hədis Peyğəmbərə (s) şamil olmur, çünki, o elə bir şəxsdir ki, beyət etmir , onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyinetmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti və dəqiq dəlillərlə sabit olunubdur ki, Peyğəmbər (s) Əmirəl möminin (ə) öz canişini ünvanına təyin edibdir. Bu barədə daha artıq məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin.

Ətreaflı cavab

Bu məsələnin aydınlığı üçün bir neçə məqama işarə etmək zəruridir.

1-     Beyətin məfhumu (mənası )

2-     İslamı cəmiyyətdə İslam Peyğəmbərinin (s) yeri

3-     İmamı tanımağın zəruriliyi barəsində əhli beytdən (ə) gələn (söylənilən) rəvayətlər

Bir. Beyətin mənası:

Bəziləri deyiblər: Mubayiə bəyəə kökündəndir və mufailə babında işlədilibdir. Beyət məsələsi beelə izah edilir ki, peyğəmbər ya imamla beyət etmək istəyən zaman bu məsələdə təkid onların əlini tuturdular. Bu əməl, satıcı və alıcının əməlinə oxşayır. Çünki müamilə (alver) zamanı bir birinin əlini tutardılar. Amma ürfdə beyət peyğəmbər və ya imamla bağlanmış əhd peymandan ibarətdir. Belə ki, bütün işlərdə onun əmrlərindən itaət oluna və heç vaxt onunla ixtilaf olunmaya.[1]

İki. Beyətin iki tərəfi vardır:

Onun bir tərəfi beyət edən o biritərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alaraq ki, Peyğəmbər rəhbər və imamdır və Allah taala buyurur: Məhəmməd (s) sizlərdən heç birinizin atası olmayıb və deyil, lakin Allahın rəsulu, peyğəmbərlərin axrıncısı və peyğəmbərliyi sona çatdırandır. Allah hər bir şeyə agahdır.[2]

Buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil. Beyət olunandır. Bu cəhətdəndir ki, Quran, bu növ beyətdən söz açır: Səninlə beyət edən kəslər (həqiqətdə) Allah ilə beyət eləyirlər və Allahın əli (qüdrəti) onların əlinin üstündədir. Kim beyəti pazsa, ancaq öz əleyhinə pozmuş olar. Bunun zərəri yalnız onun özünə dəyər. Kim Allahla etdiyi əhdi yerinə yetirsə, Allah ona böyük mükafat verər.[3]

Yenə də Allah taala buyurur: Ya peyğəmbər! And olsun ki, hüseybiyyədə ağac altında sənə beyət etdikləri zaman Allah möminlərdən razı oldu. Allah onların ürəklərində olanı, sənə sadiq qalacaqlarını, əhdə vəfa edəcəklərini bildi. Onlara öz dərgahindan arxayınlıq, rahatlıq, səbr, səbat. Mənəvi qüvvə göndərdi və onları yaxın gələcəkdə qazanılacaq bir qələbə ilə mükafatlandırdı.[4]

Üç. Şiə mənbələrindən yetişən rəvayətlər bizim sözümüzü təsdiq edir:

Hər kim ölsə, və zəmanəsinin imamını tanımaya, cahiliyyət zamanında ölənlər kimi ölübdür.[5]

Aydındır ki, bu rəvayətlərin məqsədi təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolu ilə hərəkət və onlardan itaət etməkdir.

Nəticədə bu hədis Peyğənbərə (s) şamil olmur, çünki, O elə bir şəxsdir ki, beyət etmir, onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyin etmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti dəqiq dəlillərlə sabit olubdur ki, Peyəmbər (s) əmirəl möminin (ə) öz canişini təyin edibdir.

Biz bu barədə bundan qabaq oxşar suallarda cavab verdik və daha çox xəbər və məlumat əldə etmək üçün:

6822 saylı- Əlinin (ə) imaməti Qədir xütbəsində (sayt: 6909 )

6889 saylı- Qədir xum barəsində əhli sünnət alimlərinin nəzəri (işgüzar)

7445 saylı- Maidə surəsinin üçüncü ayəsi «الیوم اکملت لکم دینکم» və Qədr hadisəsi (sayt: 8252)

3021 saylı- Əli (ə) ın öz xilafətinin haqqı barədə dəlil gətirməsi (sayt: 3657)

6437 saylı - Həzrət Əli (ə) imamətinə nəhcül bəlağədə işarə (sayt: 6650) və

7277 saylı- Həzrəti Əli (ə) imaməti (sayt: 7554) həmin saytda mövcud olan göstərişə çmüraciət edə bilərsiniz.

 



[1] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Miratul uqul fi şərhi Alir- Rəsul, cild 20, səh 356, Darul kitabul islamiyyə, Tehran- İran, ikinci çap, 1404 hicri qəməri tarixi ilə.

[2] - Əhzab surəsi, ayə 40

[3] - Fəth surəsi, ayə 10

[4] - Fəth surəsi, ayə 18

[5] - Hürr Amuli, Məhəmməd ibn Əl Həsən, Vəsailuş- şiə, cild 16, səh 246, Müəssisətul əlul beyt (ə), Qum, 1409, hicri qəməri tarixi ilə

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bir kosmonavt səmada qibləni necə təyin etməli, necə dəstəmaz alıb və namaz qılmalıdır; onun namazı tamamdır yoxsa qəsr?
    7510 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Vacib namazlar, heç bir şəraitdə insanın boynundan götürülmür. Hər bir müsəlman ki, təklif yaşına çatmışdırsa, vacibdir hər hansı bir halda mümkündürsə öz namazını qılmalıdır. O şəxslər ki, səmadadırlar əgər yer kürəsinə doğru üzlərini çevirsələr qibləyə doğru durmuşdurlar. Amma yer kürəsinin hansı tərəfdə olduğunu təyin edə bilməyirlərsə dörd tərəfə namazlarını ...
  • Cənnətin bir neçə qapısı varmı? Bu qapıların hər birinin özünəməxsus adları vardırmı?
    25086 Qədim kəlam 2011/11/03
    Cənnətin bir neçə qapısı vardır və onların sayı səkkizdir. Lakin onların dəqiq adları və hansı  qrupun hansı qapıdan daxil olacağı haqda hədislərdə kiçik ixtilaflar gözə dəyməkdədir. Cənnət qapılarının adları ayrı-ayrı hədislərdə pərakəndə şəkildə qeyd edilmişdir: "Bab əl-Rəhmət" (Rəhmət qapısı), "Bab əs-Səbr" (Səbir qapısı), "Bab əş-Şükr" (Şükür qapısı), ...
  • Qeyri-ilahi ifrat eşqlərdən qurtarmağın və qarşısını almağın yolları nədir?
    7965 Əməli əxlaq 2015/08/01
    İnsan ictimai bir varlığ olduğuna görə yaşadığı həyatda başqaları ilə əlaqədə olmağı ehtiyaclıdır. Amma, dostun seçilməsində diqqətli olmaq lazımdır ki, ilahi hüdudular, ifrat-təfritlər və bəzi halətlərə düşülməsin ki, insanın dünya və Axirətdə səadət və xoşbəxtçiliyinə zərbə vurmuş olmasın. Hər hansı bir kəsə və şeyə şiddətli məhəbbətin və ...
  • İmam Əli (ə) ölünü dirildə bilər?
    9303 Təfsir 2012/09/01
    Bu ki, bir şəxs müstəqil şəkildə Allaha ehtiyacı olmadan, belə bir iş etməsi Allahın əfali tohidlə (yaradılışda tohid) ziddiyyət vardır. Çünki ölüm və həyat təkcə Allahın əlindədir. Amma əgər bir şəxs Allahın icazəsiylə belə bir iş etsə, bu iş mümkün olacaq. Bunun əqli ...
  • “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quran surə və ayələrinin bir hissəsi olması barəsində müfəssirlərin müxtəlif nəzəriyyələri nədir?
    8758 Təfsir 2012/04/09
    “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quranın surə və ayələrinin hissəsi olub-olmaması ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında fikir ayılığı vardır. İmamiyyə[1] və şafei alimləri,[2] Məkkə və Kufə qariləri və onların fəqihləri[3] “Həmd” və sair surələrdə “Bismillah”ı surənin bir hissəsi hesab edirlər. Amma Mədinə, ...
  • Аллаһа јахынлыг (гүрбәтән илаһллаһ) нәдир? Нечә нөвдүр вә неҹә әлә ҝәлир?
    7290 Əməli irfan 2010/04/22
     “Гүрб” лүғәтдә бир шејин диҝәр бир шејә јахынлашмасына дејилир. Бу јахынлашма, бәзән мәкан вә бәзән дә заман ҹәһәтдән ола биләр. Демәли, гүрб ја мәкан, ја да заманладыр. Халг арасында да гүрб (јахын) сөзүнүн башга бир мәнасы да вар. О да бир фәрдин диҝәринин ...
  • Ər- rəhman surəsinin 33 cü ayəsində fövqəladə güc və sultandan məqsəd nədir? Bir haldaki, hazırda bəşər aya və başqa planetlərə gedir?
    18791 Təfsir 2013/02/03
    "Ey cin və insan tayfası! Əgər göylərin və yerin ətrafından (çevrəsindən) kənara çıxa bilərsinizsə, çıxın. Siz (oradan) ancaq (qüdrət və) qüvvətlə (Allahın sizə bəxş etdiyi elmin qüdrətilə) çıxa bilərsiniz!" «یَا مَعْشَرَ الجِْنّ‏ِ وَ الْانسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُواْ مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَانفُذُواْ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا ...
  • Namazı tərk etmək orucu batil edirmi?
    5119 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/27
    İslamın bütün hökmləri insanın kamala yetməsi və inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur onların hər birinə əməl etmək insanın özünə faydası var. Bütün bu qanunlar topolumu bir yerdə tam əməl olunduqda insana nəticə verə bilər. Belə olan surətdə namazsız oruc və orucsuz namaz təbii ki lazım olan nəticəsi olmaz. ...
  • İdman məqsədi ilə dans etməyin işkalı var?
    6858 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/12
    Sizin sualınızın araşdırmasında əziz mərcəyi təqlidlərin dəftərlərindən aşağıdakı cavablar alınmışdır: Həzrəti ayətullah- ul- üzma Xameyi (Allah izzətin artırsın)Rəqs etmək əgər şəhvəti təhrik etməyə səbəb olarsa, ya haram işə səbəb olarsa, ya fəsada gətirib çıxararsa və ya qadının qəsdən naməhrəm kişilər arasında olarsa. haramdır. Həzrəti ayətullah- ul- üzma ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7533 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164970 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164937 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120010 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114178 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111590 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94384 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55157 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55002 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46535 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46048 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...