Ətraflı axtarış
Baxanların
6819
İnternetə qoyma tarixi: 2012/05/19
Sualın xülasəsi
Nə üçün Peyğəmbərin(s) xəstə olduğu müddətdə İmam Əli (ə) hətta bir dəfə belə İmam camaat olmadı?
Sual
Siz deyirsiniz Peyğəmbərdən sonra Əli (ə) haqq olaraq İmamdır, bəs nə üçün Peyğəmbərin (s) xəstə olduğu müddətdə bir dəfə olsun belə İmam Əli (ə) İmam camaat durmadı?! Bu kiçik İmamət böyük İmamətə dəlalət edirdi
Qısa cavab

            Birinci: Heç bir möhkəm dəlil yoxdur isbat etsin, Qədir xumdan və Peyğəmbərin xəstələnməsindən sonra Əbu Bəkir o həzrətin göstərişiylə imam camaat dursun.

İkinsi: İmamətin şərait və xüsusiyyətlərinə nəzər saldıqda ki, ibarətdirlər: Elm, ismət və hər cür günahın elm və əməldə olmaması, camaat üçün pişnamaz

Durmaq İmamətin əsl və əsas şəraitlərindən deyildir. İmam camaat durmamaq İmamət məqamına heç bir nöqsan yetirmir.

Bundan əlavə, tarix sabit edir İmam Əli (ə) başqalarından daha çox imam camaat olmuşdur.

Ətreaflı cavab

Sualın cavabından əlavə bir neçə nöqtəyə diqqət etmək lazımdır:

İmamətin mənası

İmamət lüğətdə rəhbər mənasındadır və hər kəs bir dəstənin rəhbərliyini öhdəsinə götürsə ona (İmam) deyildir, istər haqq olsun istərsə də batil.[1]

Etiqad elmi terminində, İmamət ibarətdir: İslam cəmiyyətinin rəhbərliyi dünya və dini cəhətdən.[2] Yəni İmamət, Peyğəmbərlik kimidir və bu vəzifənin sahibi Peyğəmbərin vəzifəsini davam edir və yalnız bu fərq aralarında vardır ki, Peyğəmbərə vəhy nazil olur və insanlara çatdırır lakin İmam bi şəraitə malik deyildir.

İmamətin şəraiti:

Şiə ədiqəsinə əsasən İmamətin şəraitləri ibarətdir: Elm, məsum (hər növ günah və səhvdən pak olmaq).

Bunun üçündə, bu cür şəxsi yalnız vəhy vasitəsiylə mümkündür.

İmam Əli (ə)- ın İmamət və vilayəti

Bir çox ayə və rəvayət vardır ki, İmam Əli (ə)- ın İmamət və vilayətini isbat edir; xülasə olaraq onlardan bir neçəsinə işarə olunur:

  1. Ayədə buyurur:

«انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکؤة و هم راکعون»[3]

Həqiqətən sizin vəliniz Allah Peyğəmbər və iman gətirən şəxslərdir, o şəxslər ki, namaz qılar və ruku halında zəkat verirlər. Şiə və sünnü alimlərinin bir çox nəql etdiyi rəvayətlərə diqqət etdikdə, bu ayənin həzrət Əli (ə)- ın məqamında nazil olub o həzrətin vilayətini sabit etdiyini görürük.[4]

Xüsusiylə də ayədə "vəli" sözünün olması ki, dost mənasını bildirmir; çünki dostluq bütün insanlara aiddir. Nəin ki, yalnız ruku halında sədəqə verənlərə.

  1. Ayədə buyurur:

«انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیراً»[5]

Həzrət Əli (ə) və on bir övldının məsum olmasına dəlalət edir.

Bu ayədə Allah Taala buyurur: Həqiqətən Allah istəmişdir çirkinlikləri siz Əhli- beytdən uzaqlaşdırıb sizi pak etsin."

Şiə və sünnü alimləri vasitəsiylə çoxlu rəvayətlər nəql olunmuşdur ki, bu ayənin Peyğəmbər (s) və o həzrətin Əhli- beyti haqqında nazil olduğunu bildirir.[6] Hər bir məntiqli insan qəbul edir cəmiyyətin hakimiyyət və rəhbərliyi, düzgün və səlahiyyətli insanın ixtiyarında olmalıdır. Odur ki, ağıl qəbul etmir, məsum olan bir cəmiyyətdə, hakimiyyət digərlərin öhdəsinə verilsin.

  1. Peyğəmbər " و انذر عشیرتک الاقربین" ayəsi nazil olduqdan sonra Əlinin (ə) haqqında buyurur:

«هذا اخی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعوا له و اطیعوا»

Sizin aranızda bu Əli (ə) mənim qardaşım, vəsim və canişinimdir. Onun dediklərinə qulaq asın və ondan itaət edin.[7]

  1. Peyğəmbər (s) başqa bir yerdə səhabələrindən bir neçəsinə Əli (ə) haqqında buyurur:

«ان علیا منی و انا منه، و هو ولی کل مؤمن بعدی»

Əli məndən və mən ondanam, məndən sonra bütün möminlərin rəhbəri və ixtiyar sahibidir.[8]

  1. Salman, Əbuzər və Miqdad nəql edielər: Peyğəmbərdən eşitdik buyurdu: "Əli (ə) haqq ilə və haqq da Əliylədir (ə)."[9]
  2. Allahın Rəsulu (s) Əli (ə)- a buyurmuşdur: "Haqq səninlə və sənin dilindədir; haqq sənin iki gözün arasındadır; iman sənin can və qanınla qarışmışdır, o cür ki, mənim canım və qanımla qarışmışdır".[10]
  3. İbni Abbas deyir: Peyğəmbərdən (s) eşitdim buyurdu: "Mən Əli, Həsən, Hüseyn və doqquz nəfər Hüseynin övladlarından pak və məsumuq."[11]

Bəs bu ayə və rəvayətlərə əsasən, həzrət Əli (ə) bu şəraitlərə malik olmuş və o həzrətin haqq olması sabit olur.[12]

Lakin sizin sualınız haqqında, nə üçün Peyğəmbərin (s) xəstə olduğu bir vaxtda İmam Əli (ə) camaat qarşısında pişnamaz durmadı, cavabında deyirik:

Birinci: Heç bir dəlil yoxdur Peyğəmbərin zamanında İmam camaat durmaq, İmamətin mərtəbələrindən hesab olsun.

İkinci: O yerlərdə ki, Həzrət Əli (ə) Peyğəmbərin əvəzində İmam camaat durmuşdur, başqalarından daha çoxdur.[13] Misal üçün: Peyğəmbər  (s) təbuk döyüşü üçün Mədinədən çıxdığı zaman Əlini (ə) öz yerində qoydu ki, camaat namazı və digər məsələləri Peyğəmbərin olmadığı bir müddətdə iarə etsin. Bu münasibət üçün Peyğəmbər (s) Əli (ə)- a buyurubdur:

«انت منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی»

Sənin mənə nisbət məqamın, Harunun Musaya nisbət olan məqamı kimidir, lakin məndən sonra Peyğəmbər gəlməyəcək.[14]

Üçüncü: İmam camaat olmaq, digər insanlardan fəzilətli olmağa dəlalət etmir" çünki Səd ibni İbadə, Zeyd ibni Harisə, Osman və digərləri Peyğəmbərin (s) əvəzində imam camaat dururdular.[15] Bir halda ki, heç bir kəs onların xilafət və vilayəti üçün fəzilət qail olmamışdır.

Nəticə alırıq kiçik imamətin (pişnamaz) böyük İmamətlə (İmam) heç bir rabitəsi yoxdur; xilafət və vilayət məqamı üçün heç bir fəzilət daşımır nəinki onu isbat və yaxud inkar etsin.

Bunlarsan əlavə heç bir möhkəm dəlil yoxdur ki, qədir xum və Peyğəmbərin xəstə olduğu müddətdə Əbu Bəkr o həzrətin göstərişiylə imam camaat olmasını isbat etmir.

Bəlkə Əbu Bəkrin (Peyğəmbərin xəstə olduğu müddətdə) məsciddə Peyğəmbərin əvəzində namaz qılması Ayişənin nəqşəsiydi ki, Peyğəmbər bundan xəbəri olduğu zaman xəstə halda məscidə gedib Əbu Bəkri kənarlaşdırdı və camaat namazını qıldı.[16]

 


[1] - Misbah Yəzdi, Məhəmməd Təqi, Amuzeşe əqaid, səh 298.

[2] - Həmin.

[3] - Maidə surəsi, ayə 55

[4] - Nurus- səqəleyn, təfsiri, cild 1, səh 643; Minhacul- bəraət, cild 2, səh 350. Əlavə məlumat üçün "Əhqaqul- həqq" cild 2, "Əlqədir" cild 2. "Əl- muraciat" kitablarına müraciət edin. Nümunə təfsiri, cild 4, səh 426.

[5] - Əhzab surəsi, ayə 33.

[6] - Səhih Müslim, Fəzailus- səhabə kitabı, bab 9, Məcməul- zəvahid, Heysəmi, cild 9, səh 203.

[7] - Təhzibul- asar, İbni Cərir Təbəri, cild 3, səh 62.

[8] - Sunəne- Termizi, cild 5, səh 632, Sunəne Nisayi, cild 5, səh 132.

[9] - Biharul- ənvar, cild 38, səh 30.

«(إن علیاً مع الحق والحق معه...)»

[10] - Əl- qədir, cild 3, səh 534.

«(إن الحق معک والحق علی لسانک و فی قلبک و بین عینیک والایمان مخالط لحمک و دمک کما خالط لحمی و دمی)»

[11] - Yənabiul- Məvəddət, səh 534.

«(عن ابن عباس قالب سمعت رسول الله (ص) یقول: انا و علی و الحسن و الحسین و تسعة من ولد الحسین مطهرون معصومون)»

[12] - Əlbəttə qeyd olunan ayələrin dəlaləti üçün geniş bəhsə ehtiyacı vardır lakin bu məqalədə ona macal yoxdur.

[13] - Biharul- ənvar, cild 22, səh 294.

[14] - Əl- sirətul- mənəviyyə, İbni Hişam, səh 519- 520.

[15] - Həmin.

«و من قدمهم للصلاة فأمير المؤمنين كان يصلي بالمدينة أيام تبوك و في غزوة الطائف و فدك و سعد بن عبادة على المدينة في الأبواء و ودان و سعد بن معاذ في بواط و زيد بن حارثة في صفوان و بني المصطلق إلى تمام سبع مرات و أبا سلمة المخزومي في ذي العشيرة و أبا لبابة في بدر القتال و بني قينقاع و السويق و عثمان في بني غطفان و ذي أمر و ذات الرقاع و ابن أم مكتوم في قرقرة الكدر و بني سليم و أحد و حمراء الأسد و بني النضير و الخندق و بني قريظة و بني لحيان و ذي قرد و حجة الوداع و الأكيدر و سباع بن عرفطة في الحديبية و دومة الجندل و أبا ذر في حنين و عمرة القضاء و ابن رواحة في بدر الموعد و محمد بن مسلمة ثلاث مرات و قد قدم عبد الرحمن بن عوف و معاذ بن جبل و أبا عبيدة و عائشة بن محصن و مرثد الغنوي. عماله ولى عمرو بن حزم الأنصاري نجران و زياد بن أسيد حضرموت و خالد بن سعيد العاص صنعاء و أبا أمية المخزومي كندة و الصدق و أبا موسى الأشعري زبيد و زمعة عدن و الساحل و معاذ»

[16] - Rəsul Cəfəriyan, Sireyi Rəsuli Xoda səh, 676; ibni Əbil Hədid, şərhe Nəhcül- bəlağə, cild 9, səh 197.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Вилајәти-фәгиһин шәраити нәдир?
    7847 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/02/06
    Исламда рәһбәрлијин әсаслары бунлардан ибарәтдир: фәгиһлик, әдаләт вә ислам ҹәмијјәтини идарә етмәк гүдрәти. Иран Ислам Республикаснын конститусијасынын 109-ҹу маддәсиндә бу үч шәртә ишарә олунуб.Рәһбәрин шәраит вә сифәтләри:
  • Müsəlmanların tarixi nə vaxtdan başlanmışdır?
    6591 تاريخ کلام 2012/04/09
    Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in besətindən sonra, habelə islamın coğrafi sərhədləri Ərəbistan yarımadasının bir hissəsində olduğu zaman və müsəlmanların əlaqələrinin cüzi və mühüm ümumi hadisələrin az olduğuna görə bir müddət zamanı bilmək üçün tarixin başlanğıcının və hadisələrin baş vermə zamanının müqayisə olmaması heç bir problem yaratmırdı. İkinci ...
  • Quran və rəvayətlərdə həzrət Xızır (ə) barəsində bəhs olunmuşdurmu?
    24494 تاريخ بزرگان 2011/11/21
    Qurani- kərimdə bir başa olaraq həzrət Xəzər (ə)- ın adı gəlməmişdir bəlkə bu ünvanla: " عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً" [i] ki, onun elm və bəndəlik məqamını açıqlayır və Musa ibni İmranın müəllimi olaraq ondan yad edilmişdir. Bir çox rəvayətlərdə böyük ...
  • Tükümün tökülməsinə görə, yapşqanla başıma parik qoymağa məcbur olmuşam. Mənim dəstəmaz və qüslümün hökmü nədir?
    5355 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/11
    Həzrət Ayətullah əl- uzma Hadəvi Tehrani (damət bərəkatuh)- nin cavabı belədir: Əkilmiş tük, təbii inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tük, təbii və inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tükü hökmündədir. Əkilmiş tük, inkişafsız təbii ya süni liflər ...
  • Qədr gecəsində oyaq qalmağın fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    6633 شهادت امام علی ع 2014/05/18
    Qədr gecəsi, Qurani-Kərimdə məqamına təkid olunmuş ən mühüm zamanlardan biridir və bu gecənin mənəvi məqamı haqqında çox hədislər vardır. Qədr surəsində belə bir xüsusi məqamın səbəbinə o cümlədən, Quranın[1] və mələklərin[2] nazil olması işarə olunur. Quran-Kərimdə bu gecə başdan-başa mənəviyyətlə dolu ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7127 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...
  • Əgər behişt nemətləri yorucu və bezdirici deyilsə, onda behişt əhli bir ləzzətdən necə əl çəkərək başqası ilə məşğul olurlar?
    5630 Qədim kəlam 2012/06/23
    Belə nəzərə çarpır ki, bu sualın mənşəyi bir növ bu dünyanın xüsusiyyətlərini axirət məsələləri ilə müqayisə etmək və dünyanın nöqsan, eyib, xəstəlik, ölüm, süstlük, xoşagəlməz hadisələr və s. xüsusiyyətlərini meyar qərar verməkdir, halbuki Quran və rəvayətlərə əsasən axirət aləminin xüsusiyyətləri bu dünya ilə uyğun gəlmir.
  • Fiqhi hökmlərin fəlsəfəsi haqqında sual etmək olarmı?
    7648 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2015/08/01
    Bu sualın cavabı aşağadakı mövzuda cavablınır; 1.İlahi hökmlərin həmişə məsləhətlər və fəsadları nəzərə almaqla olduğuna görə heç vaxt hansısa hökm heç bir səbəb olmadan halal və ya haram və vacib ola bilməz. Heç də belə deiyl ki, ilahi hökmlər heç bir meyar və hikmət olmadan bəşəriyyətə gəlmiş ...
  • Rəvayət vardır ki, Allah- Taala Fatimənin paklığına xatir onun övladlarını cəhənnəmə aparmaz. Xahiş edirik onu təhlil edin.
    6043 Hədis elmləri 2012/01/08
    Bu rəvayət şiə və Əhli- sünnə kitablarında vardır və onu nəql edən ravilərin və mənbələrin çoxluğu ona etimad etməyə dəlildir.Amma bu qeyri- müəyyənlik həmişə olubdur ki, bu hədisin genişliyi və əhatə dairəsi hara kimidir? Başqa rəvayətlərə əsasən bu nəticəyə gəlmək olar ki, ancaq həzrət Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladları o ...
  • Kimlər cənnətə daxil olacaq?
    12008 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bir çox Quan ayələrində tədqiqat aparıldığı zaman, bu nəticəni əldə etmək olur ki, cənnət Allahın insanlara verdiyi bir vədədir. Cənnət o insanlara nəsib olur ki, "müttəqi" "mömin" Allahın və onun rəsulunun göstərişlərini tamamlaya yerinə yetirsin. Bu cür insan səadətə çatmış və xoşbəxt insandır. Allahın və həzrət rəsul əkrəmin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163757 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158583 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118631 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111664 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104931 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92425 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54038 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48841 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44789 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44212 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...