Ətraflı axtarış
Baxanların
19912
İnternetə qoyma tarixi: 2011/04/13
Sualın xülasəsi
Bəqərə surəsinin 228- ci ayəsində, kişinin qadından üstün olmasını deməsi, Allahın ədalətli olması ilə ziddiyyəti yoxdurmu?
Sual
Bəqərə surəsinin 228- ci ayəsində kişinin qadından üstün olması bildirilir. Bunun Allahın ədaləti ilə ziddiyyəti yoxdurmu?
Qısa cavab

Bu ayə təlaq verilmiş (boşanmış) qadınlar barəsində olan ayədir və rəci təlaqın hökmlərindən biri yəni iddə zamanında onların ərlərinin qayıtmasıdır. Ümumi bir qanuna yəni qadınların hüquq və vəzifələrinin bərabər olmasına işarədir.

Quran ayələrinin cəmindən və bu ayədən məlum olur ki, Allah üstünlüyü təqvada bilir. Hökmlərdə qadınla kişinin bərabər olmasını qəbul etmir və ədalətə əməl edir. Buna əsasən, ailənin idarəsini, Allahın kişilərdə yaratdığı xüsusiyyətlərə görə, kişilərin öhdəsinə qoyubdur.

Ətreaflı cavab

İşarə etdiyimiz ayə, rəci təlaq barəsindədir.

Buyurur: "... (Bu gözləmə müddəti içərisində) ərləri barışmaq istərlərsə, onları geri almağa (hər kəsdən) daha çox haqlıdırlar. (kişilərin qadınlar) üzərində şəriətə görə güquqları olduğu kimi (qadınların da) onlar (kişilər) üzərində hüquqları vardır. Ancaq kişilər (daha artıq əziyyətə qatlandıqları üçün) onlardan bir dərəcə üstündürlər. Allah yenilməz qüvvət sahibi, hikmət sahibidir."[1]

Bu ayədə işarə olunan bir mühüm qanundur ki, islam nəzərindən qadının haqları və vəzifələri bir- biri ilə uyğunluğu var. (Necə ki, kişinin güquq və vəzifələri bir- biri ilə uyğundur). Yəni qadınların haqları arasında onların vəzifələri ilə bərabərlik var. Əlbəttə onun əksi də doğru olacaq. Yəni əgər bir nəfər üçün haqqlar təyin edilərsə qarşılığında həmin miqdarda vəzifələr də onun boynuna qoyacaqlar. Bu mühüm qaydanın kökü qadınla kişi arasındakı ədalətin mənşəyi və köküdür.

Ümumiyyətlə islam qadınla kişinin bərabər olmasını iddia etmir. Əksinə qadınla kişinin arasında ədalətə iddialıdır. Çünki qadınla kişinin arasında ruhi və cismi və... cəhətdən fərqlərin olmasını heç vaxt inkar etmək olmaz. Həmin fərqlər onların hər birinin fəzilətlərinin fərqlənməsinə səbəb olur. bu da eyni ədalətdir. Əgər fərqlər ola- ola onların hər birindən eyni vəzifələr istənilsə, bu ədalətin əksinədir.[2]

Bu məsələyə diqqət etməklə və həminin müvəffəq və xoşbəxt bir ailənin bacarıqlı bir idarəçiyə ehtiyaclı olmasını nəzərə alaraq, təəssübsüz olan bütün hesablamalar kişinin cismani və... vəziyyəti onun ailəni idarə edən olmasını deyir.[3]

Deməli islam nəzərindən, kişilər bu cəhətdən qadınlardan üstün olsalar da, amma onların bu üstünlüyü, onlar üçün vəzifələrin yaranmsına səbəb olubdur ki, belə vəzifələri qadınlardan istəməyiblər.

Maraqlıdır ki, ayənin sonunda buyurur: "Allah yenilməz qüvvət sahibi hikmət sahibidir. "Bu nurani kəlmələr, hər kəsin cəmiyyətdə yaranış qanunun onun üçün təyin etdiyi və onun bədən quruluşuna uyğun olan vəzifələrə məşğul olmasını tələb edən ilahi qanuna işarədir.[4]

Nəticə budur ki, ayənin məfhumuna və qadınla kişinin yaxşı əməllərinin mükafatı nəzərindən bir- birindən fərqlənməsi[5], təqvanın üstünlük meyarı olması[6] və bu cəhətdən qadınla kişinin heç bir fərqinin olmaması, digər ayələrə diqqət etməklə, yaxşıca məlum olur ki, bu ayə kişilərin üstünlüyünü yalnız ailəni idarə etmə və ona rəhbərlik etmə cəhətdən bəyan etmişdir. Ayənin mənası kişilərin bütün cəhətlərdən üstün olması, deyil.

Daha çox məlumat üçün baxın: Quran və kişilərin qadınlara rəhbərliyi, sual 267 (sayt: 1881).



[1] - Bəqərə surəsi, ayə 228.

[2] - Qadınla kişi arasında ədalət məsələsi, onların bütün şeylərdə bərabər olmaları və birgə hərəkət etmələri mənasında deyil.

Qadın cinsi kişinin vəzifələrindən fərqli vəzifələri yerinə yetirmək üçün yaranıb. Ona görə də fərqli hissləri var. yaranış qanunu çox həssas analıq və güclü nəsilləri tərbiyə etmək vəzifəsini onun öhdəsinə qoyub. Ona görə də mehribanlıq və hisslər payının çoxunu ona veribdir. ,Halbu ki, bu qanuna əsasən, ictimai ağır və çətin vəzifələr kişi cinsinin öhdəsinə qoyulub və düşüncə payının çoxu ona verilibdir. Bunaəsasən, əgər ədaləti icra etmək istəsək, düşüncə, və dözümə daha çox ehtiyaclı olan ictimai vəzifələrin bir hissəsi kişinin öhdəsinə qoyulmalı və çoxlu mehribanlıq və hissləri istəyən vəzifələr, qadınların öhdəsinə qoyulmalıdır. Ona görə də evin idarəçiliyi kişinin öhdəsinə və onun müavinliyi qadının öhdəsinə qoyulubdur. Bu qadınların cəmiyyətdə onların ruh və cismlərinə uyğun işləri və vəzifələri öhdələrinə almalarına və analıq vəzifəsi kənarenda digər həssas vəzifələri də yerinə yetirmələrinə mane olmayacaq. Həmçinin bu fərqlər, mənəvi məqamlar və təqva cəhətdən, qadınların bir dəstəsinin kişilərin çoxundan daha çox inkişaf etmələrinə mane olmayacaq.

Hər halda, təlaq haqqının ya iddədə qayıtmaq, ya məhkəmənin kişilərin əlində olması kimi qanunlar (qadına ya şəriət hakiminətəlaq haqqının verilməsi yerləri istisna etməklə) həmin məsələdənqaynaqlanır və həmin həqiqətlərin bir- başa olan nəticəsidir. Baxın: Təfsiri- nümunə, cild 2, səh 158.

[3] - Bu elə bir məsələdir ki, qadınla kişinin haqlarının bərabər olması iddiasında olanların hamısı onu əməldə təsdiqləyir. Çünki qadınlar kişinin hüquqlarının bərabər olması iddiasında olan ölkələrə baxarkən, bu ölkələrin demək olar hamısının özlərinin mühüm müdirlərini kişilərdən seçmələrini və idarəçilik işlərini kişilərə verdiklərini görürük.

[4] - Baxın: Təfsiri- nümunə, cild 2, səh 161.

[5] - Nəhl surəsi, ayə 97.

[6] - Hücurat surəsi, ayə 13:

«یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bir kosmonavt səmada qibləni necə təyin etməli, necə dəstəmaz alıb və namaz qılmalıdır; onun namazı tamamdır yoxsa qəsr?
    7510 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Vacib namazlar, heç bir şəraitdə insanın boynundan götürülmür. Hər bir müsəlman ki, təklif yaşına çatmışdırsa, vacibdir hər hansı bir halda mümkündürsə öz namazını qılmalıdır. O şəxslər ki, səmadadırlar əgər yer kürəsinə doğru üzlərini çevirsələr qibləyə doğru durmuşdurlar. Amma yer kürəsinin hansı tərəfdə olduğunu təyin edə bilməyirlərsə dörd tərəfə namazlarını ...
  • Cənnətin bir neçə qapısı varmı? Bu qapıların hər birinin özünəməxsus adları vardırmı?
    25086 Qədim kəlam 2011/11/03
    Cənnətin bir neçə qapısı vardır və onların sayı səkkizdir. Lakin onların dəqiq adları və hansı  qrupun hansı qapıdan daxil olacağı haqda hədislərdə kiçik ixtilaflar gözə dəyməkdədir. Cənnət qapılarının adları ayrı-ayrı hədislərdə pərakəndə şəkildə qeyd edilmişdir: "Bab əl-Rəhmət" (Rəhmət qapısı), "Bab əs-Səbr" (Səbir qapısı), "Bab əş-Şükr" (Şükür qapısı), ...
  • Qeyri-ilahi ifrat eşqlərdən qurtarmağın və qarşısını almağın yolları nədir?
    7965 Əməli əxlaq 2015/08/01
    İnsan ictimai bir varlığ olduğuna görə yaşadığı həyatda başqaları ilə əlaqədə olmağı ehtiyaclıdır. Amma, dostun seçilməsində diqqətli olmaq lazımdır ki, ilahi hüdudular, ifrat-təfritlər və bəzi halətlərə düşülməsin ki, insanın dünya və Axirətdə səadət və xoşbəxtçiliyinə zərbə vurmuş olmasın. Hər hansı bir kəsə və şeyə şiddətli məhəbbətin və ...
  • İmam Əli (ə) ölünü dirildə bilər?
    9303 Təfsir 2012/09/01
    Bu ki, bir şəxs müstəqil şəkildə Allaha ehtiyacı olmadan, belə bir iş etməsi Allahın əfali tohidlə (yaradılışda tohid) ziddiyyət vardır. Çünki ölüm və həyat təkcə Allahın əlindədir. Amma əgər bir şəxs Allahın icazəsiylə belə bir iş etsə, bu iş mümkün olacaq. Bunun əqli ...
  • “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quran surə və ayələrinin bir hissəsi olması barəsində müfəssirlərin müxtəlif nəzəriyyələri nədir?
    8758 Təfsir 2012/04/09
    “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quranın surə və ayələrinin hissəsi olub-olmaması ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında fikir ayılığı vardır. İmamiyyə[1] və şafei alimləri,[2] Məkkə və Kufə qariləri və onların fəqihləri[3] “Həmd” və sair surələrdə “Bismillah”ı surənin bir hissəsi hesab edirlər. Amma Mədinə, ...
  • Аллаһа јахынлыг (гүрбәтән илаһллаһ) нәдир? Нечә нөвдүр вә неҹә әлә ҝәлир?
    7290 Əməli irfan 2010/04/22
     “Гүрб” лүғәтдә бир шејин диҝәр бир шејә јахынлашмасына дејилир. Бу јахынлашма, бәзән мәкан вә бәзән дә заман ҹәһәтдән ола биләр. Демәли, гүрб ја мәкан, ја да заманладыр. Халг арасында да гүрб (јахын) сөзүнүн башга бир мәнасы да вар. О да бир фәрдин диҝәринин ...
  • Ər- rəhman surəsinin 33 cü ayəsində fövqəladə güc və sultandan məqsəd nədir? Bir haldaki, hazırda bəşər aya və başqa planetlərə gedir?
    18791 Təfsir 2013/02/03
    "Ey cin və insan tayfası! Əgər göylərin və yerin ətrafından (çevrəsindən) kənara çıxa bilərsinizsə, çıxın. Siz (oradan) ancaq (qüdrət və) qüvvətlə (Allahın sizə bəxş etdiyi elmin qüdrətilə) çıxa bilərsiniz!" «یَا مَعْشَرَ الجِْنّ‏ِ وَ الْانسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُواْ مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَانفُذُواْ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا ...
  • Namazı tərk etmək orucu batil edirmi?
    5119 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/27
    İslamın bütün hökmləri insanın kamala yetməsi və inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur onların hər birinə əməl etmək insanın özünə faydası var. Bütün bu qanunlar topolumu bir yerdə tam əməl olunduqda insana nəticə verə bilər. Belə olan surətdə namazsız oruc və orucsuz namaz təbii ki lazım olan nəticəsi olmaz. ...
  • İdman məqsədi ilə dans etməyin işkalı var?
    6858 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/12
    Sizin sualınızın araşdırmasında əziz mərcəyi təqlidlərin dəftərlərindən aşağıdakı cavablar alınmışdır: Həzrəti ayətullah- ul- üzma Xameyi (Allah izzətin artırsın)Rəqs etmək əgər şəhvəti təhrik etməyə səbəb olarsa, ya haram işə səbəb olarsa, ya fəsada gətirib çıxararsa və ya qadının qəsdən naməhrəm kişilər arasında olarsa. haramdır. Həzrəti ayətullah- ul- üzma ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7533 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164970 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164937 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120010 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114178 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111590 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94384 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55157 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55002 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46535 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46048 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...