Ətraflı axtarış
Baxanların
7203
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/17
Sualın xülasəsi
Firon necə əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsiydi əzab çəkəcək?
Sual
Bəqərə surəsinin 48- ci ayəsi deyir: Yada gətir o vaxtı ki, sizi Fironların sitəmindən nicat verdik ki, onlardan bərk işgəncədə idiniz. O həddə qədər ki, sizin oğlanlarınızı öldürüb qızlarınızı saxlayırdılar və bu böyük bir imtahan və bəla idi. Buna əsasən Firon ki, yoxlanış üçün Allahın əmr olunmuşu idi nə üçün digər tərəfdən Allahın qəzəbinə düçar olur?
Qısa cavab

Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanı və sınağıdır. Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəzi hallarda Allah zalimləri digər kəslərin imtahan vəsiləsi qərar verir.

Bir halda ki, zalim özü bilmir ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalimin imtahan vəsiləsi olması onun pislərindən və əzaba düçar olmasından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bu cür hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir onun həmin zülmü ki, Allahın əmrinin ziddinədir, başqalarının imtahan vəsiləsi olur. Buna əsasən bu zülm bu kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalim ona görə əzab çəkəcək.

Ətreaflı cavab

Allah Taala bu ayədə Bəni İsrailə verdiyi böyük nemətlərdən birinə işarə edir. O nemət zalimlərin cəngindən azadlıqdır ki, Allahın ən böyük nemətlərindəndir:

Sizi Fironların əlindən ki, sizə şiddətli dərəcədə əziyyət verirdilər (oğlanlarınızın başlarını kəsirdilər və qadınlarınızı kənizlik və xadiməçilik üçün diri saxlayırdılar) azad etdi.

Bu hadisədə sizin üçün Rəbbiniz tərəfindən çətin imtahan var idi: O cəhətdən ki, muzari feli adətən davamlı mənanı yetirir başa düşürük ki, Bəni İsrail mütəmadi olaraq Fironların işkəncəsi altında olublar) Öz gözləriylə gördülər ki, günahsız oğlanlarının başını kəsirlər və digər tərəfdən qızlarını kənizliyə aparırlar. Özləri də daimən işgəncə altında olub və Fironun dəstəsinin və qibtilərin xidmətçiləri və qulları hesablanırlar.

Mühüm budur ki, Quran bu hadisəni Bəni İsrail üçün böyük və kiçik bir imtahan sayır. (Bəlanın mənalarından biri imtahandır) həqiqətən bütün bu xoşa gəlməzlərə dözmək çətin imtahan olubdur.[1]

Amma nə üçün Firon bu əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsi olubdur əzab çəkir?

Cavab aydın olmaq üçün diqqət etmək lazımdır ki, dünyada baş verən hadisələr müxtəlif sahələrə və cəhətlərə sahibdir. Mümkündür bir hadisə biri üçün əzab olsun digəri üçün imtahan və üçüncü nəfər üçün Allah dərgahında dərəcə yüksəkliyinə səbəb olsun. İmam Əli (ə) buyurub: "Baş verən hədislər və bəlalar zalimləri ədəbləndirmək və möminlərin imtahanı üçün vəsilədir. Bəla möminlərin dərəcələrinin yüksəkməyinə və Allah övliyalarının kəramətinə səbəbdir.[2]

Digər tərəfdən Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanıdır. Quran Allahın bu qanunu haqqında buyurur: Camaat güman etdilər həmin ki, desələr: "İmam gətirdik" sərbəst buraxılacaqlar və imtahan olunmayacaqlar?! Biz onlardan qabaq olan kəsləri sınadıq (bunlarıda imtahan edəcəyik).[3] Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəziləri kasıbçılıqla və başqa bəziləri sərvətə, bəziləri xəstəliklə, bəziləri sağlamlıqla, bəziləri qüdrətlə, bəziləri zəifliklə, bir millət sel və zəlzələ ilə, digər millət asayişlə, bəziləri xeyirlə bəziləri şərlə və... imtahan olurlar. Quran imtahanların müxtəlifliyi haqqında buyurur: "Sizləri pisliklər və yaxşılıqlarla imtahan edirdik və sonda bizim tərəfə qaytarılacaqsınız!"[4]

Habelə başqa yerdə imtahanın keyfiyyəti barədə buyurur".... bu cürə onların bəzilərini başqa bəziləriylə sınadıq"[5]... Yəni sizin bəzilərinizi başqa bəzilərinizin vasitəsiylə imtahan edirik.

Bəzi vaxtlar Allah zalimləri başqa kəslərin imtahan vəsiləsi edir bir halda ki, zalimin xəbəri yoxdur ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalim imtahan vəsiləsi olmaqla onun pis işlərindən və əzaba laiq olmağından bir şey azalmır: Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bir cürə hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir, Allah onun həmin zülmüylə başqalarını imtahan edir. Amma digər tərəfdən bu zülm o kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalım ona görə əzab çəkəcək.

Necə ki, bir çox yerlərdə Allah öz dinini zalimlərin vasitəsiylə təsdiqlətdirib və kömək edir. Əziz Peyğəmbər (s) buyurub: "Allah bu dinə (İslama) səlahiyyəti olmayan adamların vasitəsiylə kömək edir".[6] Baxmayaraq ki, bu kafir ya zalim adamların zalımcəsinə olan işləri dini təsdiqləyir və qüvvələridir.

Amma onlar bu işlərdən heç bir savab və mükafat əldə etmirlər.

Bu izahla qeyd olunan ayənin mənası aydın oldu. Müəyyən oldu ki, bir zalımın işi Allahın imtahan vəsiləsi olmaqla onun əməlinin pisliyini aradan aparmır və əzabından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona bu imtahanı etməyə əmr etməyibdir. Bəlkə sadəcə onun zalımcasına olan işi imtahan vəsiləsi olubdur.

 


[1] - Məkarim Şirazi Nasir Təfsir- nümunə, cild 1, səh 248 və 429 (azca fərqlə) darul- kutubul- İslamiyyə nəşri, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[2] - Vəri, Müstədrəkül- vəsail, cild 2, səh 438. 2400- 23 cameul- əxbar,

«قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِنَ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ أَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ امْتِحَانٌ وَ لِلْأَنْبِيَاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْأَوْلِيَاءِ كَرَامَةٌ»

Alul- beyt nəşriyyatı, Qum 1408 hicri qəməri.

[3] - Ənkəbut surəsi, ayə 2- 3.

«أَ حَسِبَ النَّاسُ أَن يُترَْكُواْ أَن يَقُولُواْ ءَامَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ. وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم‏»

[4] - Ənbiya surəsi, ayə 35

«وَ نَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَ الخَْيرِْ فِتْنَةً  وَ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ»

[5] - Ənam surəsi, ayə 53.

«وَ كَذَالِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ...»

[6] - Kuleyni, Muhəmməd ibni Yəqub, Əl- kafi, cild 5, səh 19

«... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَنْصُرُ هَذَا الدِّينَ بِأَقْوَامٍ لَا خَلَاقَ لَهُمْ ...»

darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1365- hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Lütfən, Şəhidi Saninin (rəhmətullahi əleyh) həyatını müxtəsər şəkildə bəyan edin.
    7193 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Şəhidi Sani ləqəbi ilə məşhur olan Zeynuddin ibni Nuriddin Amili 911-ci hicri qəməri ilində Livanın Cəbəl-Amil məntəqəsində yerləşən Cəbə (جبع) kəndində dünyaya gəlmişdir. O, fiqh elmini və ədəbiyyatı 925-ci ilə qədər atasından öyrənmiş, sonra yüksək səviyyəli elmləri öyrənmək üçün müxtəlif yerlərə səfər etmişdir. O, sair islam ...
  • Cin surəsinin 9- cu ayəsinin təfsiri
    10142 Təfsir 2012/04/17
    Təfsirçilər bu ayənin habelə buna oxşar digər ayələrin təfsirində, fərqli nəzərlər bəyan ediblər. Qabaqkı təfsirçilərin bir çoxu bu ayənin təfsirində ayənin zahirini qorumağa təkidli olublar. Amma Alusi öz təfsirində bu cür təfsirlərə bir çox iradlar edib və onların cavabında bəyan edibdir. "Təfsiri fi zilalın" yazıçısı ...
  • Quranda kişilərin qadınlara nisbət üstünlüyünün açıqlanması, qadınların təhqir olunmasına və kişilərin fəxrlənməsinə səbəb olmur?
    19229 Təfsir 2012/09/01
    Qurani- kərimin bir sıra ayələrində kişilərin qadınlara nisbət üstünlük məsələsi bəyan olubdur. Bu mövzunun açıqlanması kişiləri bütün sahələrdə üstün bilmək mənasına deyil. Bir çox alimlərin və təfsirçilərin nəzərinə əsasən kişilərin qadınlara nisbət üstünlüyünün səbəbi kişilərin bir sıra xüsusiyyətlərə sahib olmasıdır ki, onların vasitəsiylə ailəni idarə etmək vəzifəsinə ...
  • Rəcəb ayının əhəmiyyəti nədir və onda hansı əməllər vardır?
    11416 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Fəzilətinə dair məsumlardan (əleyhimus-salam) çoxlu rəvayət nəql olunan aylardan biri də rəcəb ayıdır. Bu ayın əməlləri: oruc tutmaq, istiğfar (günahlardan tövbə) etmək, zikr demək, qüsl etmək, namaz qılmaq, ümrə əməllərini əncam vermək, imamları, xüsusilə iman Hüseyn və imam Riza (əleyhiməs-salam)-ı ziyarət etmək. ...
  • Quranın təhrif olmamasının səbəbləri nədir?
    9559 Qədim kəlam 2011/04/14
    Quranın təhrif və dəyişilkliyinin ümumi mənası, bütün azaltma, çoxaltma və ya Quranın kəlmə və tərkiblərinə şamil olur. Alimlər Quranın təhrif və dəyişilməməsinə çoxlu dəlillər bəyan ediblər. Biz burada yalnız onların əqli sübutlarının bəzisini bəyan edirik: 1.     Quran nazil ...
  • Fəqih və kəlam alimlərinin panteism nəzəriyyəsi ilə müxalifət etmələrinin səbəbi nədir?
    8635 İrfan 2010/11/08
    1.       "Panteism" İrfanda ən əsaslı mənalardandır. İrfan məktəbində, məsələn İbn Ərəbi məktəbində, əsasların əsası sayılır. Bu əsasa istinadən, vücudun vahid və əzəli bir həqiqəti var. O Allahdan qeyrisi deyil. Ondan qeyrisində vücud həqiqi deyil. Gözə çarpan hər şey, əslində, ...
  • Bəzi Quran ayələrində həzrət Adəm (əleyhis-salam)-ın qara rəngli və dəyişkən torpaqdan yaradıldığı qeyd olunur. Onda demək olarmı ki, o həzrət qara dərili idi?
    7576 Təfsir 2011/05/17
    İnsanın xilqəti ilə əlaqədar Quranda çoxlu müxtəlif təbirlər bəyan olunmuşdur. Bu göstərir ki, insanın yaradılışı bir çox mərhələləri keçmişdir. O cümlədən:1. Torpaqdan yaranış:[1] “Ey insanlar! Əgər qiyamət günü barəsində şəkk-şübhədəsinizsə, (bilin ki,) Biz sizi torpaqdan ... xəlq ...
  • Ramazan ayında Peyğəmbərə və imamlara and içmək orucun batil olmasına səbəb olurmu?
    6647 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/24
    And içmək orucu batil edən şeylərdən deyildir. Amma əgər and içməklə Allaha, Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-ə və o həzrətin canişinlərinə qəsdən müəyyən bir yalanı nisbət verərsə, bu iş Allahın, Peyğəmbərin və onun canişinlərinin adından yalan danışmağın nümunəsi olduğuna görə orucun batil olmasına səbəb olar.Amma dualarda qeyd olunan andlara ...
  • Aya Quranın hər bir ayəsinin dərman hökmü vardır?
    6189 Təfsir 2012/04/18
    Allah Taala, müxtəlif ayələrdə Quranın möminlər üçün şəfa vəsiləsi olduğunu bildirmişdir.[1] Bir çox ayə və rəvayətlərdən və o cümlədən təfsirlərdən istifadə olunur ki, şəfadan məqsəd, çirkin əxlaqların məhv olunması və mənəviyyata doğru qədəm götürüb Allaha yaxın olmaqdır.[2] Amma bir ...
  • Aşura ziyarətində Bəni Üməyyənin hamısına niyə lənət edirik və deyirik:
    9150 Hədis elmləri 2011/06/28
    İlahi dinin aydın hökümlərindən biri budur ki, Allah Taala heç bir dəstə və nəsli başqalarının günahlarına görə dünyəvi və axirət əzabına düçar etməz. Bu şərtlə ki, o günahın baş verməsində bir növ təsir qoyan ya ona razı olmasın və o günahdan çəkinsinlər. Quran və rəvayətlər nəzərindən bir dəstə ya qəbiləyə ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    166559 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165438 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120472 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114968 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    113186 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95185 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    56518 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55347 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47220 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46463 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...