4383
«خوارج» یکی از پرحاشیه‌ترین گروه‌هایی به شمار می‌آیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکل‌گیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که به دنبال طرح مسئله حکمیت، برخی سپاهیان امام علی(ع) از همراهی با ایشان بازایستاده و ایشان را وادار به پذیرش حکمیت نموده و سپس با شعار انحرافی «لا حکم إلا لله» طرفین حکمیت را کافر پنداشته و از این رو جنگ نهروان را بر علیه امیرالمؤمنین(ع) ساماندهی کرده که البته با شکست سنگینی روبرو شدند، اما بعد از مدت کوتاهی حضرتشان به دست یکی از خوارج به نام ابن ملجم مرادی به شهادت رسید. تفکر خوارج بعد از شهادت امام نیز ادامه یافت و آنان معمولاً با تمام حکومت‌ها درگیر می‌شدند، ولی هرگز نتوانستد در زمينه نظامى و سياسى به وحدتى فراگير دست‌يافته و نظامی يکپارچه را پديد آورند؛ به همین دلیل به فرقههاى گوناگونى تقسيم گرديده كه معمولاً به نام مؤسس و رهبر خود نامگذارى شده‌اند.
خوارج با نامهای دیگری مانند «مُحکّمه»، «شراة» و «مارقین» نیز شناخته می‌شدند.
اعتقادات آنان با انحرافات فراوانی همراه بود از جمله آنکه هر مرتکب گناه کبیره‌ای را کافر دانسته و او را از دایره مسلمانی خارج می‌پنداشتند.
