گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:علیت و معلولیت)
-
آیا فلاسفه معتقدند که «قانون علیت» قابل اثبات نیست؟!
735 1402/09/19 --- مشابه ---قانون علیت از بدیهی‌ترین قوانین عقلی بوده و انکار ان مساوی با فرو ریختن بنیان تمام علوم و دانش‌ها است ، [ 1 ] تا جایی که برخی از اندیشمندان معتقدند ، این قانون به اندازه‌ای روشن و بدیهی است که حتی انک
-
«برهان علیت» یکی از دلایل اثبات وجود خداست، پس چگونه برخی با استفاده از همین برهان، در صدد نفی وجود خدا برآمده‌اند؟!
1439 1402/07/26 علیت و معلولیتبرهان علیت که به نام‌‌های برهان علت اول ، برهان سببیت و برهان کیهان‌‌شناختی نیز خوانده می‌شود ، با ان‌که یکی از برهان‌های محکم جهت اثبات وجود خدا است ؛ اما همان‌گونه که در پرسش امده است ، برخی د
-
از دیدگاه عقل، تداوم سلسله علل و پایان نیافتن آنها به علتی که خود معلول نباشد، محال است؛ اما چگونه ازل و ابد که تداوم سلسله‌وار زمان‌هایی بی‌نهایت هستند، محال نیست؟!
1443 1402/01/22 علیت و معلولیتتسلسل علل به این جهت محال است که لازمه‌اش تناقض می‌باشد ؛ زیرا در ان‌جا توقف وجودی مطرح است که از یک‌سو تا علت تحقق پیدا نکند معلول محقق نمی‌شود ، و از سوی دیگر چون علت‌ها هیچ‌گاه به علتی که خود معل
-
معنای جعل بسیط چیست و چه تفاوتی با جعل تألیفی دارد؟
3024 1401/03/28 کثرت موجوداتخورشید وجود دارد ، خورشید گرم است . تفاوت جعل بسیط با جعل تالیفی ، همان تفاوت دو مثال بالا است که یکی در صدد اثبات اصل وجود خورشید بوده ؛ اما دیگری بعد از مفروض‌دانستن وجود خورشید به دنبال اثبات مو
-
چرا تخلف معلول از علت تامه محال است؟
2105 1401/02/25 علیت و معلولیتمحالبودن تخلف معلول از علت تامه ، از جمله مسائلی است که در تفکر فلسفی نقشی اساسی دارد ، به گونه‌ای که می‌توان ان‌را زیربنای بسیاری از مسائل ، بلکه جمیع مسائل فلسفی دانست ؛ زیرا اگر تخلف معلول از علت
-
آیا نیستی و عدم از دیدگاه عقل، شمارش‌پذیر نیست؟!
2457 1401/02/19 علیت و معلولیتعدم و نیستی در نظر عقل چیزی نیست که بتوان ان‌را متعدد به شمار اورد ؛ یعنی پیش از هستی و پس از هستی چیزی وجود ندارد که بتوان ان‌را واحد یا متعدد نامید. نیستی نه ماهیت دارد و نه ذات ؛ در مورد نیستی چیزی
-
«معطی الشیء لا یکون فاقداً له» آنکه دارای چیزی نباشد، نمی‌تواند آن را هدیه کند!
کاربرد این قاعده فلسفی چیست؟
3267 1400/12/18 علیت و معلولیتواضح است که یک فرد بخشنده ، تنها زمانی می‌تواند چیزی را ببخشد که خود دارای ان باشد ؛ چرا که بخشش در مقام ناداری هرگز امکان ندارد. مفاد این قاعده به مقتضای فطرت سالم ثابت شده است: ذات نایافته از هستی‌ب
-
مکتب «دئیسم» معتقد است که خداوند وجود دارد، اما در امور جهان، مداخله مستقیم ندارد؛ زیرا چنین دخالتی موجب پایین آوردن مرتبه‌ی الوهیت و خداوندی می‌شود! نظر اسلام در این مورد چیست؟
10693 1399/02/11 علیت و معلولیتمداخله و دخالت مستقیم خداوند در امور جهان را در دو بعد می‌توان بررسی کرد: بعد تکوینی و مدیریت فیزیک جهان هستی ؛ مداخله خداوند از این بعد نیز به دو گونه قابل تصور است: الف دخالت مستقیم و بدون واسطه خ
-
چرا این اصل فلسفی که «هر حادثی محدثی دارد» - و نیز هر اصل فلسفی دیگر - را برگرفته از دانشی تجربی و خطاپذیر ندانیم؟!
5139 1398/09/06 علیت و معلولیتحادث یعنی موجودی که زمانی نبوده و الان موجود است ؛ بنابراین بدون ان‌که نیاز به تجربه باشد - عقل حکم می‌کند که چنین موجودی خود بخود ایجاد نشده و نیاز به وجوداورنده دارد. [ 1 ] فلسفه هر چند از تجرب
-
بر اساس نظریه بیگ بنگ، زمین به تدریج از خورشید دور شده و حیات در آن نابود خواهد شد و شاید در زهره شرایط ایجاد حیات فراهم شود. آیا مواردی از این دست ناظر به تصادفی بودن جهان و نقض قانون علیت نیست؟ و آیا به دنبال علتگشتن، بافته ذهن انسانها نیست؟!
7483 1397/12/13 علیت و معلولیتقانون علیت از قوانین بدیهی است که ذهن انسان با توجه به واقعیت هستی بدان معترف است ؛ و این گونه نیست که منشا پیدایش قانون علیت تنها بافته های ذهن و برداشت از امور بدون واقعیت باشد ؛ [ 1 ] یک دلیل واضح
-
چرا انکار وجوب سابق مستلزم انکار اصل علیت است، ولی انکار وجوب لاحق چنین نیست و موجب انکار اصل علیت نمی‌گردد؟
5516 1397/08/12 --- مشابه ---تا زمانی که وجود برای ممکن الوجود به حد ضرورت و وجوب نرسد یعنی علت تامه برای ایجاد شدن نداشته باشد ، موجود نخواهد شد ؛ از این وجوب و ضرورت برای ممکنات که پیش از تحقق خارجی انها در ذهن لحاظ می گردد ، و
-
تعریف «زمان» تنها با وجود «مادّه» امکان پذیر است و بر این اساس، خود مادّه باید «قدیم زمانی» باشد. در این صورت، نیاز مادّه به علّت را چگونه توجیه می‌کنیم؟
6013 1397/08/03 علیت و معلولیتیکی از مباحث علمی دقیق در فلسفه اسلامی ، تمایز نهادن میان قدیم زمانی و قدیم ذاتی است که بسیاری از متکلمان مسلمان و مسیحی و فلاسفه غرب ، از ان غفلت نموده و قدیم زمانی را به معنای واجب الوجود بالذات دان
-
از کجا بفهمیم قوانین حاکم بر طبیعت خود بخود به وجود نیامده‌اند؟
5829 1397/08/02 علیت و معلولیتاگر منظور از خود بخود بودن قوانین طبیعت ، این است که این قوانین در عین ان که ابتدا معدوم بودند و سپس موجود گشتند ، نیاز به علتی ندارند ؛ در این صورت به انکار اصل علیت می انجامد که بطلان ان در کتب فلسف
-
آیا تکیه دو جسم - مانند آجر - بر یکدیگر و برپاماندن هردو را نمی‌توان دلیلی بر آن دانست که «دَور» - بر خلاف آنچه در فلسفه گفته می‌شود – از محالات نیست؟
6376 1397/02/11 علیت و معلولیتاولا: محال بودن دور در مباحث علت و معلول ، مربوط اصل وجود است ، در حالی که روشن است که اصل وجود این دو اجر متوقف بر یکدیگر نیست. [ 1 ] ثانیا: این دو اجر نیز در ویژگی و حالات انحراف کاملا به هم تکیه
-
آیا «احتیاج»، «استقلال»، «علیت» و «عدم علیت» از وجدانیات هستند؟ آیا وجدانی‌بودن تمام این موارد، منجر به تناقض نخواهد شد؟
5301 1396/07/10 علیت و معلولیتاحتیاج ، استقلال ، علیت و عدم علیت را نمی توان از وجدانیات محسوب کرد ؛ زیرا وجدانیات قضایایی هستند که به واسطه ی حواس باطنی به دست می ایند ؛ [ 1 ] و روشن است که این مفاهیم با هیچ یک از حواس باطنی به د
-
آیا بر اساس منطق فازی می‌توان قانون علیت را رد کرد؟
6910 1396/03/11 تعریف شناسیهر دانشی می تواند از ابزار خاص و مناسب خود بهره گیرد ؛ مثلا معادلات ریاضی را نمی توان با گزارشات تاریخی حل کرد ، یا حقایق تاریخی را نمی توان با قواعد ریاضی به اثبات رساند. در همین راستا منطق فازی ، [
-
آیا ابن سینا و دیگر فیلسوفان حکمت مشاء معتقد به «کثرت و تباین حقیقی موجودات» هستند؟ آیا چنین اعتقادی با اعتقاد به «لزوم سنخیت بین علت و معلول» سازگار است؟
6307 1396/03/09 تباین یا تشکیک موجوداتمعروف و مشهور این است که فیلسوفان حکمت مشا ، مانند ابن سینا معتقد به کثرت و تباین حقیقی موجودات هستند ؛ اما همان گونه که در این پرسش امده است ، انتساب نظریه تباین موجودات به مشائین مشکل است ، [ 1 ] و
-
این عبارت را توضیح دهید: «علم به علت از آن نظر که علت است، مستلزم علم به معلول است»؟
10892 1394/10/09 علیت و معلولیتدر توضیح مطلب مورد پرسش چند نکته را باید توجه داشت: 1. مقصود از علت ، علت تامه است که وجود معلول را ایجاب می کند و به ان ضرورت می دهد. علت تامه همان امرى است که وجود معلول ، مستند به ان است و فقط مست
-
مکانیسم در فلسفه به چه معنا است؟
15943 1393/08/22 علیت و معلولیتمکانیسم ، واژه ای فرانسوی است که در کتاب های لغت و فرهنگ فارسی ، ترجمه های گوناگونی از ان ارائه شده که البته در معنا با یکدیگر نزدیکند: 1. امیختگی و هم ایی اعضا و ابزار دستگاهی که برای منظور و غرض خا
-
معنای قاعده الواحد در فلسفه چیست؟
24608 1393/04/19 علیت و معلولیتمعنای دقیق قاعده الواحد این است که یک چیز از یک جهت و از یک حیث فقط می تواند منشا برای ایجاد یک چیز باشد. چنان که جهت و حیثیت واحده یک چیز فقط از یک چیز ناشی شده و نشات یافته است. جهت واحد یک چیز نمی
-
علت فاعلی گلوله برفی که از بالای کوه به پایین پرتاب می‌شود چیست؟
8057 1393/02/16 علیت و معلولیتحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود امدن نیاز به چهار علت دارد. علت های چهارگانه در این تقسیم بندی عبارت اند از: 1. علت فاعلی 2. علت مادی 3. علت صوری 4. علت غایی. توضیح و تفسیر هر یک از این ع
-
فائده قانون علت و معلول در تحلیل وقایع سیاسی و اجتماعی چیست؟ و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟
9536 1392/12/01 صناعات خمسقانون علیت یک قانون عمومی است ؛ یعنی این که هر اتفاقی معلول حوادث و اتفاقات اختیاری و غیر اختیاری دیگری است. نکته ای که در این مسئله باید در نظر داشت ؛ این است که علت در هر موضوعی و در هر علمی متناسب
-
نظر اسلام را در مورد «عشق مجازى» چیست؟ و آیا عشق مجازی انسان را به حقیقت می‌رساند؟
30322 1391/10/26 عرفان و اخلاقاز نظر اندیشمندان اسلامى یک عشق حقیقى بیشتر در عالم وجود ندارد و ان عشق به خدا است و سایر عشق‌ها ، عشق کاذب ، یا غیر حقیقى ، یا مجازى هستند ، بلکه اطلاق عشق بر غیر خدا صحیح نیست ؛ چون انها شوق هستند ،
-
اصطلاح آثار ذاتی اشیاء چه معنایی دارد؟
11467 1391/10/12 صناعات خمساصطلاح ذاتی دارای معانی و اقسام متعدد است ؛ در مجموع حداقل پنج نوع اصطلاح ذاتی در کتاب های منطقی می توان یافت. این پنج نوع را می توان به این شکل دسته بندی کرد: ذاتی یا در باب حمل به کار می رود ، یا در
-
آیا ممکن است که از نیستی، چیزی بوجود بیاید؟
22311 1391/08/07 علیت و معلولیتبر اساس مبانی فلسفی و عرفانی ، خلق از عدم به این معنا است که عالم ، بلکه تمام اسما و صفات خداوند در رتبه ی ذات خدا مستهلک در ذات الهی هستند و در ان جا هیچ اسم ، رسم ، تمایزی و صفتی وجو ندارد. مرتبه ی
-
چگونه می‌توان در عین باور به ازلیت ماده، به وجود خداوند نیز اعتقاد داشت؟
14023 1391/08/07 علیت و معلولیتمسئله ی ازلیت ماده در صورتی اعتقاد به وجود خدا را متزلزل می کند که راه اثبات وجود خدا را منحصر در بر هان حدوث زمانی بدانیم ؛ [ 1 ] یعنی اگر وجود خدا را از این راه که موجودات در زمانی موجود نبودند ، و
-
چرا تعدد قدما باطل است؟
13139 1391/07/27 علیت و معلولیتقدیم ذاتی و قدیم بالحق ، صفتی از صفات اختصاصی ذات واجب تعالی است ؛ از این رو ادله ای که برای نفی تکثر و تعدد از واجب الوجود ذکر می شود ، برای نفی تعدد نسبت به قدیم نیز ثابت است. به عبارت دیگر ، تصور ق
-
آیا امکان دارد چند مثال بزنید که خداوند در آفرینش نقش صد در صد داشته و طبیعت به خودی خود به وجود نیامده است؟
8700 1391/06/25 علیت و معلولیتاین موضوع یک بحث فلسفی است ، نه مسئله ی علمی محض. توضیح این که علم در پی دریافت رابطه ی بین اشیا و درک رابطه ی بین اجزای درونی یک شی است. علم به دنبال درک چگونگی پیدایش اشیا است ، و کاری به علت پیدایش
-
چرا محدودیت ملازم و همراه با معلولیت است و محدودیت مساوی با مقهوریت و معلولیت است.
7422 1391/04/27 علیت و معلولیتمحدودیت به معنای پایان داشتن است ؛ بنابر این ، موجودی که محدود است هستی او پایان دارد ، پایان داشتن یعنی تا تا زمان معینی وجود دارد و بعد از ان وجود نخواهد داشت ؛ لذا وجود او هستی محض نیست ، بلکه مخلو
-
آیا قانون علیت بدیهی است یا نیاز به برهان دارد؟ و آیا این‌که «هر معلولی علت دارد دور(مصادره به مطلوب) و همان‌گویی است»، درست است؟
23775 1391/04/24 علیت و معلولیتقانون علیت از بدیهیات اولیه است ، به گونه ای که اگر قانون علیت انکار یا متزلزل شود ، دانش بشری به طور کلی بی معنا خواهد شد. معنا و مفهوم علیت این است که اگر چیزی ، هستی عین ذات او نباشد ، در تحقق خود
-
بین علت و معلول نباید فاصله زمانی باشد! پس چرا بین جهان هستی از جمله انسان ها با خدا این فاصله زمانی وجود دارد؟
15818 1390/11/18 Philosophy of Gnosisبین خدا و انسان و دیگر مخلوقات هیچ حجاب و فاصله زمانی یا مکانی وجود ندارد ، و طبق قول قران خدا از رگ گردن به انسان نزدیک تر است ، اما انسان خود در بستر فراق از خدا قرار داشته و در قید زمان و مکان گرفت
-
آیا نسوختن ابراهیم (ع) در آتش، با اصل علیت تعارضی ندارد؟
30112 1390/08/15 Islamic Philosophyعلیت هر موضوعی برای موضوع دیگر ، وابسته به خواصی است که در موضوع اول قرار دارد و اگر خواص ان به طریق طبیعی و یا اعجاز تغییر یابد ، طبیعتا دیگر نمی تواند علت برای موضوع دوم باشد. اتش ابراهیم نی
-
آیا علت و معلول وابستگی متقابل دارند؟
19816 1390/07/07 Islamic Philosophyیکی از براهینی که برای اثبات وجود خداوند متعال استفاده می شود ، برهان علیت است. این برهان می گوید هر انچه در عالم وجود دارد متغیر است و هر متغیری حادث و هر حادثی در وجودش نیاز به علتی غیر از خود دارد
-
الف. منظور از «اجتماع مثلین» چیست؟ ب. به چه دلیل گفته شده که محال است؟
17615 1390/01/17 Islamic Philosophyاز دیدگاه فلاسفه محال است که دو چیز به طور مطلق مثل هم باشند. از این قاعده با عنوان قاعده امتناع اجتماع مثلین یاد شده است.از جمله مواردی که با اتکا به این قاعده مسئله ای را اثبات می کنند ، حضوری بودن
-
تفاوت دیدگاه معتزله با شیعه را در مساله علت و معلول را شرح دهید
11138 1389/12/15 فرقه های منشعب از شیعهعلامه طباطبائی در بحث ارتباط افعال انسان ها و خداوند متعال ، اشاره به نظر معتزلیان کرده است. انان معتقدند ، چون انسان ها اختیار دارند لذا علت افعال انسان ، فقط خود وی می باشد و علت اولی دیگری ندارد. ا
