مقصود از «شیء فی نفسه»[1] در فلسفه اسلامی، همان «ذات» و «حقیقت» شیء، بدون لحاظ هر قیدی است.[2] به عنوان مثال، «انسان» شیئی است که میتوان آنرا به لحاظهای گوناگونی مورد ملاحظه قرارداد؛ گاهی به این عنوان که تحقّق خارجی ...
امام سجاد(ع) در تفسیر آیهای که به سجده فرشتگان در مقابل حضرت آدم(ع) پرداخته است، میفرماید: «قالوا فی سُجُودِهِمْ فی أَنْفُسِهِمْ ما کُنَّا نَظُنُّ أَنْ یَخْلُقَ اللهُ خَلْقاً أَکْرَمَ عَلَیْهِ مِنَّا نَحْنُ خُزَّانُ اللهِ وَ جِیرانُهُ وَ أَقْرَبُ الْخَلْقِ إِلَیْه»؛[1] فرشتگان در هنگام سجده ...
خداوند در قرآن، هم اصل خلقت انسان، و هم برخی از جزئیات خلقت او را به عنوان نعمتهای خود معرفی کرده است[1]:به عنوان نمونه در سورهی رحمان میخوانیم: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* الرَّحْمنُ* عَلَّمَ الْقُرْآنَ* خَلَقَ الْإِنْسانَ ...»؛[2] به نام خداوند بخشنده ...
اسلام برای ایجاد صفا و آرامش بین زن و شوهر و دوام زندگی آنها، وظایفی اخلاقی و فقهی را برای طرفین در نظر گرفته است. در این راستا در گزارشی صحیح از پیامبر(ص)،[1] نقل شده است: «أَوْصَانِی جَبْرَئِیلُ ع بِالْمَرْأَةِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ لَا ...
فعلها در زبان عربى از جهت گرفتن «مفعول به» به دو دسته فعل متعدّى و لازم تقسیم مىشوند:فعلهای متعدّیفعلهای متعدّی فعلهایی هستند که به فاعل بسنده نکرده و برای تکمیل معنای خود نیازمند یک یا چند مفعول میباشند و بر همین اساس به سه ...
حدیت مطرح شده در پرسش را کلینی(م 329ق) در کتاب «کافی» چنین نقل کرده است:[1] ابو بصیر گوید: در سال وفات امام صادق(ع) خدمت موسى بن جعفر(ع) رسیدم و عرض کردم قربانت، چرا شما گوسفندى کشتید، در صورتى که فلانى شتر کشت؟ فرمود: «اى ...
یکی از مباحث مهم درباره حضرت محمد(ص) بررسی القاب ایشان است که گویای صفات و ویژگیهای برجسته رفتاری و اخلاقی ایشان است. این القاب، برگرفته از روایات است و در همان زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) به وجود آمدند؛ درباره لقبهایی که در پرسش به آن ...
در مقام تزکیه و اصلاح نفس، انسان باید خود را بر دیگران مقدم بدارد و این دستور صریح قرآن و روایات است؛ زیرا بدون تزکیه نفس خویش، هدایت دیگران کمتر تحقق پیدا می کند، اما در مقام دعا و درخواستِ حاجتی از خدا، بسیار مناسب ...
عدم و نیستی در نظر عقل چیزی نیست که بتوان آنرا متعدد به شمار آورد؛ یعنی پیش از هستی و پس از هستی چیزی وجود ندارد که بتوان آنرا واحد یا متعدد نامید. نیستی نه ماهیت دارد و نه ذات؛ در مورد نیستی چیزی بیش از این ...
در آموزههای دینی ما برای نوافل(نمازهای مستحبی) آثار و پاداشهایی گزارش شده است که به برخی از آنها اشاره میشود. جبران کاستیهای نماز واجب غیر از افراد ویژهای که در نماز تمام توجهشان به حضرت حق است، دیگران کم و بیش در نمازشان توجهی به غیر خدا دارند؛ ...
واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...