یثرب از شهرهای باستانی عربستان بود که بعد از  ظهور اسلام و بعد از هجرت رسول خدا(ص) به این شهر، مدینه یا مدینة النبی(شهر پیامبر) نام گرفت. مدینه دومین شهر مهم مذهبی مسلمانان در عربستان است. مبدأ تاریخ اسلامی نیز هجرت پیامبر(ص) به این شهر است. مردم مدینه، سال‌های سال با اهل کتاب حشر و نشر داشتند که نسبت به بت‌پرستان تا حدودی به خداپرستی نزدیک‌تر بودند و اهالی مدینه نیز با این اعتقاد آشنا شده بودند. بنابر این می‌توان اذعان کرد، آشنایی اهالی مدینه با توحید و آموزه‌های دینی بیشتر از اهالی مکه‌ بود که شهرشان مأمن و محل رفت و آمد کفار بت‌پرست بود.

در قرآن کریم هم نام قدیم این شهر: «وَ إِذْ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ یا أَهْلَ یثْرِبَ...»، و هم نام جدیدش آمده است: «یقُولُونَ لَئِن رَّ‌جَعْنَا إِلَی الْمَدِینَةِ...».

مسجد النبی و قبر پیامبر(ص)، قبرستان بقیع، هم‌چنین مرقد چهار امام شیعه در این شهر قرار دارد.

جنگ‌های بنی‌قینقاع، بنی‌نضیر، بنی‌قریظه، واقعه‌ی حره، و ... از اتفاقات مهم و تاریخی است که در داخل این شهر رخ داده است.