Ətraflı axtarış
Baxanların
14164
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/18
Sualın xülasəsi
Kərbəla hadisəsindən sonra imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşlarının başına nə gəldi?
Sual
Bilmək istəyirik ki, Kərbəla hadisəsindən sonra İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın qadınlarının başlarına nə gəldi?
Qısa cavab

İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın beş həyat yoldaşı var idi. Bəzi tarixçilər o həzrətin bu qadınlardan dünyaya gələn övladlarının sayını altı, bəziləri isə altından çox qeyd etmişlər. Həzrətin həyat yoldaşları aşağıdakılar idi:

1. Şəhrbanu, 2. Leyla, 3. Qüzaiyyə qəbiləsindən olan bir qadın (o, İmam (əleyhis-salam)-ın salığında dünyadan getmişdi), 4. Rubab, 5. Ümmü İshaq.

Kərbəla hadisəsində iştirak etməsi qəti olan yeganə qadın Əli Əsğər (əleyhis-salam)-ın anası Rübab (əleyha salam) idi. O, Kərbəla faciəsindən sonra əsirlərlə birlikdə Mədinəyə qayıtmışdı. Şəhrbanu və Leylanın Kərbəlada olması naməlum məsələdir.

Ətreaflı cavab

Bu məsələni iki bölmədə araşdırırıq:

a) İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşlarının sayı

Tarixçilərin əksəriyyəti, o cümlədən Şeyx Mufid “İrşad” kitabında imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşlarının beş nəfər olduğunu qeyd edir: 1. Şəhrbanu, 2. Leyla, 3. Qüzaiyyə qəbiləsindən olan bir qadın, 4. Ümmü İshaq, 5. Rubab.[1]

b) İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşlarının tərcümeyi-halı

İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşlarının tərcümeyi-halı, habelə Kərbəla hadisəsində iştirak etmələri və ondan sonrakı dövrlərdə olmaları çox mənbələrdə qeyd olunmamışdır. Amma onların həyatına qısa şəkildə işarə edirik.

1. İmam Səccad (əleyhis-salam)-ın anası Şəhrbanu. Onun doğum yeri və əsil-nəsəbi ilə əlaqədar çoxlu ixtilaf vardır. Bəziləri onun adını Şahi-zənan (qadınlar şahı), Şahi-cəhan (dünyanın şahı), Şəhrbanu, Şəhrbanuyə demişlər. Bu qrupun dediyinə əsasən o, sonuncu Sasani padşahı olan üçüncü Yezdəgerdin qızı idi. Rəvayətdə qeyd olunur ki, o, Həzrət Səccad (əleyhis-salam)-ı dünyaya gətirdikdən sonra dünyadan getmişdir.[2]

Bu barədə əlavə məlumat almaq üçün “İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın izdivacı və Şəhrbanu xanım” adlı görünüşə – 7873-cü sualın cavabına (sayt 8096) baxa bilərsiniz.

2. Həzrət Əli Əkbər (əleyhis-salam)-ın anası Leyla. Onun Kərbəla hadisəsində və ondan sonrakı yerlərdə hazır olması barəsində ciddi şəkk-şübhə vardır. Həzrət Əli Əkbər (əleyhis-salam)-ın anasının Kərbəla hadisəsində iştirakı ilə əlaqədar əlavə məlumat üçün 11901-ci suala (sayt 11671) müraciət edə bilərsiniz.

3. Qüzaiyyə qəbiləsindən olan bir qadın

4. Təlhə ibni Übeydullahın qızı Ümmi İshaq. O, Teym qəbiləsindən və imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın qızı Fatimənin anasıdır. Kərbəla hadisəsində iştirak etməmişdir.

5. Rübab. Tarixçilərin qeyd etdiyinə görə Rübab – İmrəul-Qeys ibni Ədinin qızı və imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın həyat yoldaşı, Səkinə və Əli Əsgərin anasıdır. O, Kərbəla səfərində iştirak etmiş, əsirlərlə birlikdə Şama aparılmış, sonra Mədinəyə qayıtmış, bir il ərzində imam Hüseyn (əleyhis-salam)-a matəm saxlamış və o Həzrətin əzadarlığında çoxlu mərsiyələr demişdir. Qüreyşin böyük şəxsiyyətlərindən və əyan-əşraflarından olan elçilərin hamısına mənfi cavab vermiş və heç kəslə izdivaca razı olmamışdır. İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın əzasında daim ağlayır və heç vaxt kölgəliyə getmirdi. İmamın şəhadətindən sonra qəm-qüssə və ağlamağın şiddətindən 62-ci hicri qəməri ilində dünyadan getmişdir.[3] İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadəti ilə əlaqədar onun dediyi şerlərdən biri belə başlanır:

اِنَّ الَّذِى کَانَ نُورًا یُسْتَضَاءُ بِهِ                  فِى کَرْبَلاَءَ قَتِیلٌ غَیْرُ مَدْفُونِ‏

سِبْطَ النَّبِىِّ جَزَاکَ اللّهُ صَالِحَةً                 عَنَّا وَ جُنّبتَ خُسْرَانَ الْمَوَازِینِ

“O kəs ki, aydınlıq bağışlayan nur idi, Kərbəlada qətlə yetirildi və torpağa tapşırılmadı.

Ey Peyğəmbərin nəvəsi! Allah bizim tərəfimizdən sənə xeyir əvəzi versin! Sən zərərlərdən uzaqlaşdırıldın.”[4]

Bəziləri İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın başqa bir həyat yoldaşı da olduğunu qeyd edərək demişlər ki, o, özünün Möhsün adlı övladını Hələb şəhərinin yaxınlığında yerləşən Covşən adlı bir yerdə mis mədəninin yaxınlığında siqt etdirmişdir. Ehtimal verilir ki, bu həyat yoldaşı adları qeyd olunanlardan biri olsun. Həməvi “Möcəmül-buldan” kitabında yazır: “Covşən Hələbin qərb tərəfində yerləşən bir dağdır. Əhli-beyt əsirləri oradan keçəndə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın hamilə olan həyat yoldaşı onlardan su istədi, lakin ona nalayiq sözlərlə cavab verdilər, su vermədilər. Qadın onları qarğışladı və o mis mədəni işdən dayandı. Həmin yer “Məşhədus-siqt” və “Məşhədud-Dəkkə” adı ilə məşhurdur.”[5]



[1] Şeyx Mufid, Məhəmməd ibni Məhəmməd ibni Nöman, “Əl-irşad”, 2-ci cild, səh. 135, “Şeyx Mufid” konfransı, Qum, 1413-cü hicri qəməri ili

[2] Ravəndi, Qutbuddin, “Əl-xəraicu vəl-cəraih”, 2-ci cild, səh. 750, “İmam Məhdi (əleyhis-salam)” müəssisəsi, Qum, 1409-cu hicri qəməri ili

[3] İbni Əsir, İzzud-din, “Əl-kamil”, 4-cü cild, səh. 88, “Darus-sadir”, Beyrut, 1385-ci hicri qəməri ili

[4] Seyid Möhsin Əmin, 6-cı cild, səh. 449, “Darut-təarif”, Beyrut 1406-cı il

[5] Həməvi, Yaqut, “Möcəmul-buldan”, 2-ci cild, səh. 186, “Darus-sadir”, Beyrut, 1995-ci miladi il

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Шиә аләминдә дә сүннүләр вә ја суфиләр кими ирфан вар ја јох? Бу ҝүнкү ҹәмијјәтдә белә бир шиә сејр-сүлуку әлә ҝәтирмәк олармы. Әҝәр оларса, һардан башламаг лазымдыр? Бу јолу мүршидсиз вә камил гоҹасыз кечмәк олар ја јох?
    7012 Nəzəri irfan 2012/05/21
    Шиә аләминдә мәсум Имамлардан (әлејһиссалам) мәншә алмыш дәрин мәналы ирфан һәмишә олуб. Белә ки, үмумијјәтлә шиә аләминин јолу пак вә мәсум Имамларын (әлејһиссалам) тимсалында башдан-баша батини ирфан вә илаһи мәрифәтә јетишмәкдир. Мүасир дөврүмүздә нәфсин пакланмасы вә әмәли ирфан мүмүкүн олуб олмамасындан әлавә, бәлкә дә зәрурәти ...
  • Bilmək istərdim ki, İslamda başqasının övladını övladlığa götürməkliydə məhdudiyyət varmı?
    9373 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/08/01
    Yetim uşaqları və ya valideynləri olan halda övladını saxlaya bilməyənlərin öz tam razılığı ilə övladlarını himayəyə verməkdə və onları himayəyə götürməkdə şəri cəhətdən, İslamda heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma, bəzi ölkələrdə uşaqların öz vəziyyətlərini ruhi cəhətdən nəzərə almaqla, onların bu yaşda kifayət qədər ixtiyar sahibi olmamaları və ...
  • İnsi- şeytan nədir?
    10107 Qədim kəlam 2011/01/02
    "Şeytan" sözü lüğətdə, fitnəkar, hərifləyən, yoldan çıxaran və haqdan boyun qaçıran mənasında olub, ümumilik daşıyan ismlərdəndir. Yəni, Qurani- kərim və başqa ədəbiyyatlarda "şeytan" sözü xüsusi bir varlıqdan xəbər vermir. Əksinə, insana və digər (heyvana) yaranmışlara da şeytan demək olur. HəmçininQurani- kərimdə şərr və fitnəkar insanlar barəsində "şeytan" sözündən istifadə olunmuşdur. ...
  • Şərab kimi Haram əşyaları satan super marketlərdə işləməyin hökmü nədir?
    8401 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/15
    Rəhbər bu suala ki, donuz əti konserva fabrikində və gecə klublarında və fəsad mərkəzlərində işləmək və ondan gələn gəlirin hökmü barədə suala cavabında buyurmuşlar: Donuz əti konserva fabrikində və gecə klublarında və fəsad mərkəzlərində və bu kimi Haram işlərdə işləmək cayiz deyildir. (İcazə verilmir) və ...
  • İdman məqsədi ilə dans etməyin işkalı var?
    6807 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/12
    Sizin sualınızın araşdırmasında əziz mərcəyi təqlidlərin dəftərlərindən aşağıdakı cavablar alınmışdır: Həzrəti ayətullah- ul- üzma Xameyi (Allah izzətin artırsın)Rəqs etmək əgər şəhvəti təhrik etməyə səbəb olarsa, ya haram işə səbəb olarsa, ya fəsada gətirib çıxararsa və ya qadının qəsdən naməhrəm kişilər arasında olarsa. haramdır. Həzrəti ayətullah- ul- üzma ...
  • Вилајәти фәгиһин васитә илә сечилмәси гајдасында дөвр ирады гаршыја чыхыр. Буну неҹә һәлл етмәк олар?
    7680 Nizamlar (Qurluşlar) 2010/02/06
    Һазырда Иран Ислам Республикасында вилајәти фәгиһи сечән мүтәхәссисләр (хубраган) мәҹлисини мүһафизләр шурасы тәсдиг едир. Инди бела бир шүбһә јараныр ки “әҝәр мүһафизләр шурасыны рәһбәр тәсдиг едирсә, мүһафизләр шурасынын үзвүләри вилајәти-фәгиһи сечән мүтәхәссисләри тәсдиг едирсә, вә онлар да рәһбәрлији сечирсә, бу мәсәлә гејри-мүмүкүн олан ...
  • Əgər Allah hər şeyi yaradandırsa, insanların günah və pis əməllər də, Allahın məxluqudurmu?
    7641 Kəlam 2010/11/08
    Bu sualın cavabı, iradənin tərifi və onun təkvini və təşrii iradəyə bölməklə aydın olur. İradə iki qismdir, biri təkvini iradə, o biri isə təşrii iradədir. Təkvini iradə, varlıq sisteminə tam və kamil qgahlıqdan ibarətdir, yəni o miqdarda ki, Allah yaranış aləminin tam və kamil sisteminə alimdir, həmin elm, varlıq ...
  • Həzrət Zeynəbin (s) dəfn yeri hansı ölkədədir?
    11176 تاريخ بزرگان 2012/09/01
    Həzrət Zeynəbin (s) qəbri barəsində 3 ehtimal vardır[i]: Mədinə, Şam və Qahirə. Bu üç ehtimaldan hər birinin öz tərəfdarları vardır. Onlar öz nəzərlərinin təsdiqi olaraq dəlillər gətirirlər. Həzrət Zeynəbin (s) dəfn olunduğu yeri dəqiq təyin eləmək mümkün olmasa da yenə də demək olar ki, ...
  • Rəf hədisi nədir?
    7825 Hədis elmləri 2012/01/08
    Rəf hədisi, Peyğəmbərdən (s) iki hədisin ünvanıdır. Onlardan birinin mənası məxsus vəziyyətdə İslam dinində təklifin və ya mükəlləfin bəzi işlərindən təklifi və bəzi təsirlərin götürülməsi və başqa birisi isə müəyyən şəxslərə təklifin və bəzi hökmlərin inkar olunmasına aiddir.Birinci hədis, şiənin keçmiş və müasir mötəbər mənbələrinin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164748 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163979 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119807 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113777 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110787 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94135 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54871 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54308 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46233 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45823 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...