Ətraflı axtarış
Baxanların
7289
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/09
Sualın xülasəsi
Allah- Taala Qədir günündə Peyğəmbərə (s) göstəriş verdi ki, Əliyə (ə) tabut versin. O tabutdan məqsəd nədir?
Sual
Allah- Taala Qədir günündə Peyğəmbərə (s) buyurur: Keçmiş Peyğəmbərlərin elmi və bütün möcüzələri olan silah tabutunu Əmirəl- mömininə (ə) ver. Bu tabut nədir? Quranda da gəlibdirmi?
Qısa cavab

Bu hədisdə "tabut" kəlməsi vardır və Qurani- kərimdə də ona işarə olunubdur:

«... أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فیهِ سَکینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ ...»

Bu şərif ayə buna işarə edir ki, elə bil bəni İsrail hələ Talutun Allah- Taala tərəfindən məmuriyətinə inanmamışdılar, hətta özlərinin Peyğəmbəri "İşmuilin" aydınlatması ilə belə. Ondan dəlil və nişanə istədilər. Onların Peyğəmbəri dedi: Onun hökumətinin nişanəsi budur ki, sizin üçün tabut (əhd sandığı) gələcək.

Bəni İsrailin tabutu (başqa ibarətlə əhd sandığı) nə olub, onu kim düzəldib, onun nədən təşkil tapdığı barədə rəvayətlərdə, təfsirlərdə, hətta "qədim əhd" (tövrat) kitablarında çoxlu söz deyilibdir. Onlardan ən aydını Əhli- beytin (ə) hədislərində və müfəssirlərin bəzisinin sözlərində gəlibdir: Rəvayətlərə əsasən tabut, Allah- Taalanın əmri ilə Musanın (ə) anasının öz körpəsini qoyduğu və Nil çayında tərk etdiyi taxta sandıqdan ibarət olub.

Bəni İsrail qövmünün Talutdan tabut (sandıq) istəməyinə işarə edən ayə və Allah- Taalanın Qədir günündə Peyğəmbər- əkrəmə (s) silah tabutunu öz canişininin ixtiyarında qoymaq barədə verdiyi göstəriş arasında əlaqə vardır. Bu əlaqəni belə izah etmək olar ki, vasitələr, nəsildən- nəsilə keçərək axırıncı İmama yetişib və əsrin İmamı (ə.c.) bu sandıqçanı və silahı öz nişanələrindən biri ünvanına camaata çatdıracaq.

Ətreaflı cavab

Bu hədisin bir qismətində belə gəlibdir: "...Cəbrail nazil oldu və Peyğəmbərə (s) xitab edərək dedi: Allah- Taala salam yetirəndən sonra deyir: Sənin vəfatının vaxtı yaxınlaşıbdır, xəbər çatdırma (elçilik) müddətin sona çatıbdır və bilki, mən səni heç bir çarəsiz çağırıram. Bəs öz əhdini və sifarişini söylə və öz elmini, keçmiş Peyğəmbərlərin elmlərinin mirasını, silah və tabutu, öz risalətinin (elçiliyinin) nişanələrini və əsərlərini, öz canişin və qəyyumun, mənim xəlqim üçün höccət olan Əli ibn Əbi Talibə tapşır. Onu özündən sonra öz ardıcılın kimi camaata tanıtdır, onun əhd- peymanını yeniləşdir və həmçinin öz qəyyumum, bütün mömin qadın və kişinin mövlası, Əli ibn Əbi Talib üçün bağladığım peymanı onlara xatırla..."[1]

Bu hədisdə "Tabut" kəlməsi vardır və Qurani- kərimdə də ona işarə olunubdur:

«وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فیهِ سَکینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسى‏ وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ»[2]

Və Peyğəmbərləri onlara dedi: .onun hökumətinin nişanəsi budur ki, sizin üçün Tabut (əhd sandığı) gələcək (O sandıqda) onda sizin, Musa və Harun ailəsindən olanlar üçün Allah- Taala tərəfindən aramlıq vardır. Bir halda ki, onu mələklər aparırlar və əgər İmamımız olsa onda sizin üçün (aydın) nişanələr vardır.

"Tabut", "Təvəbə" kəlməsindən götürülübdür və qayıtmaq mənasındadır.[3] Həmçinin taxtadan düzəldilmiş sandıq mənasına da işlənilir. Cənazələrin aparılmasında istifadə olunan sandığa da tabut deyirlər. Amma gərək diqqət edək ki, Tabutun əsil mənası ölülərə məxsus deyil, bəlkə hər növ taxta sandığa aiddir.[4]

Bəni İsrailin tabutu (başqa ibarətlə əhd sandığı) nə olub, onu kim düzəldib, onun nədən təşkil tapdığı barədə rəvayətlərdə, təfsirlərdə, hətta "qədim əhd" (tövrat) kitablarında çoxlu söz deyilibdir. Onlardan ən aydını Əhli- beytin (ə) hədislərində və müfəssirlərin bəzisinin sözlərində gəlibdir: Rəvayətlərə əsasən tabut, Allah- Taalanın əmri ilə Musanın (ə) anasının öz körpəsini qoyduğu və Nil çayında tərk etdiyi taxta sandıqdan ibarət olub. Ola bilsin bu sandıq, nəhayət həzrət Musanın (ə) nicatına və onun anasının yanına qayıtmağına səbəb olduğu üçün "tabut" adı ilə adlandırılıb.[5]

Əli ibn İbrahim Qummi, İmam Həhəmməd Baqirin (ə) belə söylədiyini nəql edir: "Tabutdan məqsəd, Allah- Taalanın Musanın (ə) anası üçün göndərdiyi sandıqdır ki, Musanı onda qoydu və dəryaya atdı. Bu tabut bəni İsrailin yanında çox möhtərəm və qiymətlidir. Onunla xoşbəxtlik arayardılar....."[6]

Bu şərif ayə buna işarə edir ki, güya bəni İsrail hələ Talutun Allah- Taala tərəfindən məmuriyyətinə, hətta özlərinin Peyğəmbəri "İsmuilin" aydınlatması ilə belə inanmamışdılar və ondan dəlil və nişanə istədilər. Onların Peyğəmbəri dedi: Onun hökumətinin nişanəsi budur ki, sizin üçün Tabut (əhd sandığı) gələcək.[7]

Bəni İsrail qövmünün Talutdan tabut (sandıq) istəməyinə işarə edən ayə və Allah- Taalanın Qədir günündə Peyğəmbər əkrəmə (s) silah tabutunu öz canişininin ixtiyarında qoymaq barədə verdiyi göstəriş arasında əlaqə vardır. Bu əlaqəni belə izah etmək olar ki, bu vasitələr, nəsildən- nəsilə keçərək axırıncı İmama yetişib və əsrin İmamı (ə.c.) bu sandıqçanı və silahı öz nişanələrindən biri ünvanına camaata çatdıracaq.[8]

 

 



[1] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 37, səh 202, Müəssisətül- vəfa, Beyrut-, 1404 h.q. Təbərsi, Əhməd ibn Əli- ehticacu ələ əhlil- licac, cild 1, səh 56, Murtəza, Məşhəd, birinci çap, 1403 h.q.

[2] - Bəqərə surəsi, ayə 248.

[3] - Qurşi, seyyid Əli Əkbər, Quranın lüğəti, cild 1, səh 260, Darul- hutubil- islamiyyə, Tehran, altıncı çap, 1371, h. ş. Təbatəbai, seyyid Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan fi təfsiril- Quran, cild 2, səh 289, Dəftəre intişarate İslamiye cameye müdərrisine hozeye elmiyyeye Qum, beşinci çap, 1417, h. q.

[4] Məkarim Şirazi, Nasir, Nümunə təfsiri, cild 2, səh 239, Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, birinci çap, 1374, h.q.

[5] - Hüseyni Həmədani, seyyid Məhəmməd Hüeyn, Parlayan nurlar, təhqiqI Behbudi, Məhəmməd Baqir, cild 2, səh 267, Lütfi kitab mağazası, Tehran, birinci çap, 1404 h.q. Mustəfəvi, Həsən, Ət- təhqiq fi kəlimatil- Quranil- kərim, cild 1, səh 372, kitab nəşri və tərcüməsi müəssisəsi, Tehran, 1360 h.q. Nümunə təfsiri, cild 2, səh 239 və 240.

[6] - Təbərsi, Fəzl ibn Həsən, Məcməul- bəyan, fi təfsiril- Quran, təhqiq: Bəlağinin müqəddiməsi ilə, Məhəmməd Cavad, cild 2, səh 614, Nasir Xosrov nəşriyyatı, Tehran, üçüncü çap, 1372, h.ş.

[7] - Məcməul- bəyan, fi təfsiril- Quran, cild 2, səh 614; Nümunə təfsiri, cild 2, səh 239.

[8] - Müraciət edin: Biharul- ənvar, cild 53, səh 85.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əgər camaat namazı qılınan zaman fürada (fərdi şəkildə) namaz qılsam, camaat namazına qarşı hörmətsizlik olub-olmamasını necə təyin edə bilərəm? Hörmətsizlik sayıldığı təqdirdə fürada namaz batildirmi?
    6616 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Hörmətli mərcəyi-təqlidlərin cavabları aşağıdakı kimidir: Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Cavab 1: Bunu ayırd etmək mükəlləfin (namaz qılanın) öz öhdəsinədir. Cavab 2: Sadəcə o (hörmətsizlik) namazın səhihliyinə zərər yetirmir. Ayətullah əl-uzma Sistaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Bu ...
  • Allah təalanın məkrinin mənası nədir?
    9559 Təfsir 2012/09/01
    Ərəb lüğətində “məkr” kimisə məqsədindən yayındırmaqdır. (istər məqsədi pis yaxud yaxşı olsun). Bu mənaya əsasən məkr hər yerdə pis deyil. Bu mənanın Allaha aid edilməsi ziyanverici planların məhv edilməsi mənasındadır. Bu fasidlər barəsində işlədildikdə isə islah proqramlarının önünü kəsmək mənasında işlədilir. Bu ayənin məqsədi “Məsihin” ...
  • Quranda, yeddi səmadan məqsəd nədir?
    8231 Təfsir 2012/06/13
    Elmi cəhətdən səma və planetlər barəsində bir çox məlumtların əldə olunmasını nəzərə alsaq, Quranda yeddi səma barəsində dəqiq bir nəzər vermək olmaz. Bu mövzuda bir çox nəzəriyyələr vardır. Bunu da yaddan çıxarmamalıyıq ki, Quran insanların tərbiyə və mənəvi hidayəti üçündür. Quranın yeddi səma və yeddin yerin ...
  • Namazda səcdə halında farsca söhbət etməyin hökmü nədir?
    5191 Namazı batil edən şeylər 2014/05/20
    1.Namazı batil edən əməllərdən biri namazda qəsdən danışmaqdır. Yəni, namaz qılan şəxs əgər namaz halinda qədsən bir cümlə, bir kəlmə və hətta, iki hərfdən ibraət bir kəlmə də dilinə gətirsə, namaz batildir. Hətta, bəziləri ehtiyat vacib[1] bilirlər ki, mənası olmayan iki hərfdən ibarət bir ...
  • Görmədiyiniz qızla söhbət etməyin iradı varmı?
    8524 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/11
    Müqəddəs İslam şəriəti nəzərindən qızla oğlan arasında evləndikdən qabaq olan hər cür əlaqə, (bir- başa və bir- başa olmayan hər cür əlaqə) əgər (cinsi) ləzzət qəsdi ilə ya o əlaqədə günaha düşmək qorxusu olsa, olmaz və iradı var. Amma təhsil, elm, peşə və işlə bağlı olan əlaqə, əgər ...
  • Xərçəngi yemək haramdırmı?
    27655 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/07/28
    Fəqihlərin (Allah onlardan razı olsun!) kəlamlarında suda yaşayan heyvanların ətinin halal olması üçün meyar verilmişdir. Onlar buyururlar: “Rəvayətlərdən belə əldə olunur ki, suda yaşayan heyvanların əti yeyilmir, yəni onun yeyilməsi haramdır,[1]yalnız ...
  • Bizim niyə yalnız on iki imamımız olmalıdır? Qeybdə olan imamın zamanında necə nicat tapa bilərik?
    10126 Qədim kəlam 2011/10/03
    İlahi bir məqam və mənsəb olduğuna görə, İmamı və İmamların sayını təyin etmək Allahın əlindədir. Bizim bundan xəbərdar olmağımızın yeganı yolu, Peyğəmbər (s)- in dediyi sözlərdir. Peyğəmbər (s) müxtəlif yerlərdə İmamların kimliyini və sayını bəyan etmişdir. O cümlədən sünnilərin böyük alimlərinin nəql etdiyi rəvayətdir ki, Peyğəmbər (s) buyurdu: On iki ...
  • Nəsnasın keyfiyyəti və varlığı necədir?
    6563 Hədis elmləri 2015/05/04
    Nəsnas müxtəlif formalarda təsvir olunub. Bəzi rəvayətlərə əsasən həzrəti Adəmin (ə) yaradılışından öncə olublar. Əlbəttə digər rəvayətlərə əsasən insanlardan bir dəstəsi mənəvi saflıqdan uzaq olmağa, heyvani hisslərinin güclü olmasına və bir çox günahları törətdiklərinə görə nəsnasın nümunələrindən hesab ediliblər. ...
  • İslam nəzərindən insanın xilqəti necə olmuşdur?
    7408 Qədim kəlam 2011/07/28
    Qurani-kərim insanın yaranışının əvvəli ilə əlaqədar müxtəlif təbirlər bəyan etmişdir. Bəzi ayələrdə insanın ilkin maddəsi “palçıq” deyə təqdim edilir, bəzi ayələrdə deyilir ki, “insanı sudan xəlq etdik”, digər ayələrdə də insan xilqətinin mənşəyi nütfə, bəzilərində ...
  • Habil və Qabil kim ilə evlənmişdi?
    23551 Təfsir 2011/05/17
    Tarix və rəvayət mənbələrinə əsasən, hazırkı insan nəsli nə Habildən, nə də Qabildən davam etməmişdir. Əksinə, həzrət Adəmin Şeys (Hibətullah) kimi digər övladlarından davam etmişdir. İslam alimləri arasında Adəm (əleyhis-salam)-ın övladlarının kim ilə evlənməsi ilə əlaqədar iki nəzəriyyə mövcuddur və hər bir dəstə ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164965 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164916 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120005 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114167 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111571 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94374 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55130 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55000 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46529 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46045 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...