Ətraflı axtarış
Baxanların
10719
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/19
Sualın xülasəsi
“Tövbə” surəsinin 43-cü və ya “Təhrim” surənin 1-ci ayəsi İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih)-in ismətsiz olduğuna (hər növ günah və xatadan uzaq olmamasına) dəlalət edirmi?
Sual
“Tövbə” surəsinin 43-cü ayəsində buyurulur: عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبينَ “Allah səni bağışlasın! Nə üçün onlara izn vermişsən ki, düz deyənlər sənə aydın olsun və yalançıları tanıyasan?!” “Təhrim” surəsinin 1-ci ayəsində isə buyurulur: يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ تَبْتَغِي مَرْضَاتَ أَزْوَاجِكَ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ “Ey Peyğəmbər! Nə üçün həyat yoldaşlarının razılığını əldə etmək üçün Allahın halal etdiyi şeyləri (özünə) haram edirsən?! Allah bağışlayan və mərhəmətlidir.” Lütfən, bu iki ayənin təfsirini bəyan edin. Vəhhabilər bu iki ayəyə istinad edərək deyirlər ki, İslam Peyğəmbəri günah və xətalar qarşısında ismətli deyildir və yalnız ilahi vəzifəsini təbliğ etmək məqamında məsumdur. Çünki birinci ayə buna dəlalət edir ki, o həzrət günah iş görmüşdür; ikinci ayə də buna dəlalət edir ki, k Peyğəmbər öz arvadlarının istəyinə tabe olaraq Allahın halalını haram etmişdir!
Qısa cavab

“Tövbə” surəsinin 43-cü ayəsinin izahında ətraflı cavabda qeyd olunanları mütaliə edin. “Təhrim” surəsinin 1-ci ayəsində də  şəri təhrim (qadağa) yoxdur. “Nə üçün özünə haram edirsən” cümləsi məzəmmət məqamında deyil, əksinə Peyğəmbərə qarşı bir növ şəfqət və ürəyiyananlıqdır. Çünki o, and içməklə özünü həmin nemətdən və halal işdən məhrum etmişdi. Halbuki, həyat yoldaşının razılığını qazanmaq məqsədi ilə özünü bəzi halal və caiz işlərdən məhrum edərək özünü çətinliyə salmasının lüzumu yoxdur. Bu misaldakı kimi: Bir nəfər həddindən artıq əzab-əziyyətlə qazanc əldə etmək istəyir, amma özü ondan çox da bəhrələnmir. Biz belə adama deyirik ki, nə üçün özünə bu qədər əzab-əziyyət verirsən, halbuki bu əziyyətlərin nəticəsindən bəhrələnmirsən?!

Ətreaflı cavab

“Təhrim” surəsinin 1-ci ayəsinin şəni-nüzulu və təfsiri:

“Ey Peyğəmbər! Nə üçün həyat yoldaşlarının razılığını əldə etmək üçün Allahın halal etdiyi şeyləri (özünə) haram edirsən?! Allah bağışlayan və mərhəmətlidir.”

Bu ayənin şəni-nüzulu barəsində münasib və məşhur nəql budur ki, Peyğəmbəri-əkrəm (Cəhişin qızı) Zeynəb adlı həyat yoldaşının yanına gedəndə, əvvəlcədən hazırladığı balı o həzrətə verirdi. Bu xəbər Aişəyə çatanda çox narahat oldu. Onun özü deyir: Mən və Həfsə (Peyğəmbərin arvadlarının birinin adıdır) qərara gəldik ki, hər vaxt Peyğəmbər bizim yanımıza gəlsə, dərhal “səmğ,[1] məğafir[2] yemişsən?!” - deyə soruşaq. Peyğəmbər həmişə çalışırdı ki, onun ağzından və ya paltarından heç vaxt xoşagəlməz iy gəlməsin və həmişə israr edirdi ki, ətirli olsun. O həzrət  bir gün Həfsənin yanına gələndə o, həmin sözü Peyğəmbərə dedi, həzrət buyurdu: “Mən məğafir yeməmişəm; Zeynəbin evində bal yemişəm. And içirəm ki, bir daha o baldan yeməyəm (çünki arının o balı xoşagəlməz iyi olan bir bitkidən sorması və ehtimal üzrə məğafirin üstündə oturması mümkün idi). Amma bu sözü bir kəsə demə! (Camaatın qulağına çatar və “nə üçün Peyğəmbər halal bir şeyi özünə haram etmişdir?” deyələr, yaxud Peyğəmbərin bu və buna oxşar hallardakı işinə tabe olarlar, yaxud da Zeynəbin qulağına çatar və ürəyi sınar.)

Lakin Həfsə bu sözü faş etdi və sonradan məlum oldu ki, bu hadisənin özü həzrət Peyğəmbərə qarşı məkr imiş. Peyğəmbər bu işdən çox narahat oldu. Bundan sonra yuxarıdakı ayələr nazil olaraq hadisəyə elə son qoydu ki, artıq belə işlər o həzrətin evində bir daha  təkrar olunmasın.[3]

Şübhəsiz, Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) kimi böyük və alicənab insan təkcə özünə aid deyil, bütün islam dünyasına və bəşəriyyət aləminə aiddir. Əgər evinin içində onun əleyhinə məkrli tədbir görülərsə, zahirdə kiçik bir iş olsa da belə, onu görməməzliyə vurmaq olmaz. Çünki onun abır-heysiyyəti bəzilərinin əlində oyun-oyuncaq olmamalıdır. Əgər belə hadisə baş verərsə, onunla ciddi şəkildə qarşılaşmaq lazımdır.

Yuxarıdakı ayə belə bir hadisə ilə əlaqədar və Peyğəmbərin abır-heysiyyətini qorumaq üçün böyük Allah tərəfindən o qadınlara qarşı rəva görülən sərt bir rəftardır. Buna görə də bu şərif ayədəki qadağa şəri qadağa deyil, sonrakı ayələrdən məlum olduğu kimi, Peyğəmbərin and içməyinə aid idi. Bildiyimiz kimi, bəzi mübah işlərin tərk edilməsinə dair and içməyin heç bir günahı yoxdur. Odur ki, “nə üçün haram edirsən” cümləsi məzəmmət məqamında deyil, Peyğəmbərə qarşı bir növ şəfqət və ürəyiyananlıqdır. Yəni, ey Peyğəmbər! Nə üçün arvadlarının razılığını cəlb etmək üçün and içərək   özünü Allahın halal buyurduğu işlərdən və nemətlərdən məhrum edir, bəzi caiz və halal işləri tərk edərək özünü çətinliyə salırsan?! Bu misaldakı kimi: Bir nəfər həddindən artıq əzab-əziyyətlə qazanc əldə etmək istəyir, amma özü ondan çox da bəhrələnmir. Biz belə adama deyirik ki, nəticəsindən bəhrələnmədiyin halda nə üçün özünə bu qədər əzab-əziyyət verirsən?!

Ayənin axırındakı əfv və rəhmət də bu hadisəyə səbəbkar olan qadınlara aiddir. Ayədə buyurulur ki, əgər (Ayişə və Həfsə) həqiqi mənada tövbə etsələr, Allah tərəfindən olan bu əfv və rəhmətə nail olacaqlar. Yaxud da buna işarə edilir ki, daha yaxşı olardı ki, Peyğəmbər belə and içməz və ehtimal üzrə o həzrətin bəzi həyat yoldaşlarının ona qarşı hörmətsizliyə cürətlənmələrinə səbəb olmazdı.[4]

“Tövbə” surəsinin 43-cü ayəsinin izahında aşağıdakı görünüşlərə müraciət edə bilərsiniz:

1. “Quranda peyğəmbərlərin isməti”, sual 129 (sayt 1069)

2. “Quran nəzərindən peyğəmbərlərin isməti”, sual 8596 (sayt: az8565)

3. “Peyğəmbərimizin (səlləllahu əleyhi və alih) isməti və tərki-övla”, sual 1857 (sayt 1973)

4. “Peyğəmbərlərin isməti”, sual 7564 (sayt 8522)

 


[1] Ağacdan axan və budağın, yaxud kökün üstündə quruyan şirəyə deyilir. (İbni Mənzur, Məhəmməd ibni Mükrəm, “Lisanul-ərəb”, 8-ci cild, səh. 441, “Darus-sadir”, Beyrut, 3-cü çap, 1414-cü qəməri il; Məhyar, Rza, “Əbcəd – fars-ərəb lüğəti”, səh. 559, bi. ta, bi.ca

[2] Məğafir – Hicazda bitən ürfüt adlı ağacdan çıxan və xoşagəlməz iyi olan mayedir (şirədir).

[3] Bəğəvi (Möhyis-sünnə), Əbu Məhəmməd Hüseyn ibni Məsud, “Məalimut-tənzil fi təfsiril-Quran” (“Təfsiri Bəğəvi”), 5-ci cild, səh. 116 4-cü çap, 1417-ci qəməri il; Ənsari Xəzrəci (Şəmsəddin Qurtəbi), Əbu Əbdillah Məhəmməd ibni Əhməd, “Əl-camiu liəhkamil-Quran” (Qurtəbinin təfsiri), 18-ci cild, səh. 177, “Darul-kutubil-Misriyyə”, Qahirə, 2-ci çap, 1384-cü qəməri il; Fəxrəddin Razi, Əbu Əbdillah Məhəmməd ibni Ömər, “Məfatihul-ğeyb”, 30-cu cild, səh. 568, “Daru ehyait-turasil-ərəbi”, Beyrut, 3-cü çap, 1420-ci qəməri il; “Səhihi Buxarı”, 6-cı cild, səh. 194 – Məkarim Şirazi, Nasir, “Təfsiri-nümunə”dən nəqlən: 24-cü cild, səh. 271-272, “Darul-kutubil-islamiyyə”, Tehran, 1-ci çap, 1374-cü şəmsi il

[4] “Təfsiri-nümunə”, 24-cü cild, səh. 272-273; Seyid Məhəmməd Hüseyn, “Əl-mizan fi təfsiril-Quran”, 19-cu cild, səh. 330, (“İslami nəşriyyat”ın dəftərxanası, Qum, 5-ci çap, 1417-ci qəməri il

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163817 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158929 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118692 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111825 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105465 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92531 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54101 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49266 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44881 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44338 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...