Ətraflı axtarış
Baxanların
30111
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/24
Sualın xülasəsi
Hansı səbəbə görə “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” cümləsini “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən qabaq deyirik?
Sual
Hansı səbəbə görə “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” cümləsini “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən qabaq deyirik?
Qısa cavab

Quran və rəvayətlərə uyğun olaraq tilavətin ədəb qaydalarından biri də tilavətə başlamazdan qabaq “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” deməkdir. Hətta onu “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən də qabağa salmaq lazımdır. Çünki “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim” Quranın bir hissəsidir. Əlbəttə, şeytandan Allaha pənah aparmaq təkcə sözdə olmamalı, əksinə insanın ruhunun dərinliklərinə qədər nüfuz etməli və bütün tilavət müddəti ərzində bu haləti qoruyub saxlamalıdır.

Ətreaflı cavab

İslamda hər bir şeydən, xüsusilə Quran kimi əzəmətli ilahi bir kitabdan bəhrələnmək dəqiq proqram əsasındadır. Quranın özündəki dəlilə əsasən onun tilavətindən bəhrələnmək üçün müəyyən ədəb qaydaları və şərtlər bəyan olunmuşdur. Aşağıda onlardan bir neçəsini qeyd edirik:

1. Yalnız dəstəmaz və təharətli olduqda Quranın yazılarına toxunmağa icazə verilir. Quranda buyurulur: “Qurana paklardan başqası məss edə (ona toxuna) bilməz”.”[1]

Bu, həm zahiri paklığa işarədir, həm də bunu göstərir ki, onun dərin məfhumlarını, maariflərini və incəliklərini yalnız əxlaqi rəzalətlərdən pak olanlar başa düşə bilər. Yəni insan həqiqət və bəsirət gözlərinə pərdə çəkən çirkin sifətlərdən, rəzalətlərdən uzaq olmalıdır ki, Quranın həqiqətlərini dərk və Haqq-taalanın camalını müşahidə etməkdən məhrum olmasın.

2. Quranı “tərtil” ilə, yəni kəlmələrini dəqiq tələffüz etməklə və onda təfəkkürlə tilavət etmək lazımdır.[2]

3. Quran tilavətinə başlayan zaman rəhmət dərgahından qovulmuş şeytanın şərindən Allaha pənah aparırıq. Belə ki, bir ayədə oxuyuruq: “Quran oxuduğunuz zaman qovulmuş şeytanın şərindən Allaha pənah aparın!”[3]

İmam Sadiq (əleyhis-salam)  “bu göstərişə necə əməl edək və nə deyək?” - sualının cavabında buyurmuşdur:

أَسْتَعِیذُ بِالسَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ

(Belə deyin:) “Əstəizu bis-bisəmiil-əlim minəş-şeytanir-rəcim.” (Eşidən və bilən Allaha sığınıram qovulmuş şeytanın şərindən).

Başqa rəvayətdə deyilir ki, İmam (əleyhis-salam) “Həmd” surəsini tilavət edən zaman belə deyirdi:

اَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ، وَ اَعُوذُ بِاللَّهِ اَنْ یَحْضُرُونِ

“Əuzu billahis-səmiil-əlim minəş-şeytanir-rəcim və əuzu billahi ən yəhzurun.” (Eşidən və bilən Allaha sığınıram qovulmuş şeytanın şərindən və həm də şeytanın mənim yanımda hazır olmasından Allaha pənah aparıram.)

Amma tilavət zamanı “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim”in nə üçün “bismillah”dan qabaq deyilməsinə gəldikdə isə, onun səbəbi budur: “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim” Quranın bir hissəsi olduğuna görə tilavətə başlamazdan qabaq ondan Allaha pənah aparmaq lazımdır.

Bir rəvayətdə deyilir ki, Cəbrəil (əleyhis-salam) Quran barəsində Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-ə dediyi ilk söz bu idi:

أَسْتَعِیذُ بِالسَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ

“Ey Muhəmməd, de: əstəizu bis-səmiil-əlim minəş-şeytanir-rəcim – sonra belə de:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ

“Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim, iqrə’ bismi Rəbbikəlləzi xələq.”[4]

Əlbəttə, şeytanın şərindən Allaha pənah aparmaq təkcə sözdə olmamalı, tilavət edən şəxsin ruhunun dərinliklərinə nüfuz etməlidir. Belə ki, insan Quran tilavət edən zaman şeytani xislətlərdən uzaqlaşmalı və ilahi sifətlərlə zinətlənməlidir ki, haqq kəlamın başa düşülməsi, həqiqətin ürək oxşayan camalının müşahidə edilməsi qarşısında olan maneələri öz fikir və xəyal mühitindən təmizləyib aradan qaldırsın.[5]

Buna əsasən, dildə olmasa da belə, bütün tilavət müddəti ərzində şeytanın şərindən Allaha pənah aparmaq lazımdır.



[1] “Vaqiə” surəsi, ayə: 56:

لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ

[2] “Müzzəmmil” surəsi, ayə: 4:

وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا

[3] “Nəhl” surəsi, ayə: 98:

فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ

[4] “Müstədərəkül-vəsail”, 4-ci cild, səh. 264-265:

الشَّیْخُ أَبُو الْفُتُوحِ الرَّازِیُّ فِی تَفْسِیرِهِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ‏قَالَ أَوَّلُ آیَةٍ نَزَلَتْ أَوْ أَوَّلُ مَا قَالَهُ جَبْرَئِیلُ لِرَسُولِ اللَّهِ ص فِی أَمْرِ الْقُرْآنِ أَنْ قَالَ لَهُ یَا مُحَمَّدُ قُلْ أَسْتَعِیذُ بِالسَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ ثُمَّ قَالَ قُلْ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ‏

[5] “ "Təfsiri nümunə", 11-ci cild, səh. 401 və 402

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163896 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159595 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118853 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112056 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106242 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92706 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54218 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50076 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45101 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44544 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...