Ətraflı axtarış
Baxanların
8458
İnternetə qoyma tarixi: 2009/11/10
Sualın xülasəsi
Секулјаризм тәрәфдарларынын әсас мүддәалары һансылардыр?
Sual
Секулјаризм тәрәфдарларынын әсас мүддәалары һансылардыр?
Qısa cavab

Дини сијасәтдән ајыран секулјар фикирләр әсасән, ики гисмә бөлүнүр:

Дин вә мәзһәбиндән асылы олмајараг һәр бир секулјар фикирли инсанын әсасландығы мүддәалар.

Јалныз мүсәлман дүнјасына хасс секулјар тәфәккүр тәрзи вә бурада хүсуси олараг Иранда формалашан секулјар дүнјаҝөрүшү әсаслары.

Ətreaflı cavab

Әсас терминләр: дин, секулјаризм, сијасәт

Мөвзу: Секулјаризмин әсаслары

6575-ҹи суал: Секулјаризм тәрәфдарларынын әсас мүддәалары һансылардыр?

 

Гыса бахыш:

Дини сијасәтдән ајыран секулјар фикирләр әсасән, ики гисмә бөлүнүр:

Дин вә мәзһәбиндән асылы олмајараг һәр бир секулјар фикирли инсанын әсасландығы мүддәалар.

Јалныз мүсәлман дүнјасына хасс секулјар тәфәккүр тәрзи вә бурада хүсуси олараг Иранда формалашан секулјар дүнјаҝөрүшү әсаслары.

Изаһ:

Секулјаризм тәфәккүрүнүн тарихин мүәјјән дөнәми вә елми-мәдәни шәраитлә әлагәдар јаранмасына бахмајараг, онун өз тәрәфдарларынын бир сыра фәлсәфи иддиа вә етигади дәлилләри вардыр. Онларын дини сијасәтдән ајыран әсас дәлилләри ики гисмә бөлүнүр:

1. Дин вә мәзһәбиндән асылы олмајараг һәр бир секулјар фикирли инсанын әсасландығы мүддәалар.

2. Јалныз мүсәлман дүнјасына хасс секулјар тәфәккүр тәрзи вә бурада хүсуси олараг Иранда формалашан секулјар дүнјаҝөрүшү әсаслары.

Биринҹи гисмә аид оланлар нечә әсас шөбәјә ајрылыр: 1) Дин затән сијасәтлә ујғун дејил. 2) Динин өзүнәмәхсус ганунлары вә шәраитә ујғун тәләбләри вар. 3) Дин сабит, дүнја исә дәјишәндир.

Икинҹи гисим исә бир әсас үзәриндә дурур: Шәриәт иҹтимаи идарәчилијә гадир дејил.

 

Бурада һәр ики тәрәфин дәлил вә әсасларыны, гыса да олса, дәјәрләндирәҹәјик.

Биринҹи гисмин мүддәа вә ҹаваблары:

1. Дин затән сијасәтлә ујғун дејил.

Онлар[1] белә иддиа едирләр ки, һәр бир шејин өзүнә хасс маһијјәт вә заты вардыр вә о ҹүмләдән, дин дә затән сијасәтлә фәргләнир. Бу бахымдан “дини сијасәт” сүни ағаҹ кими тәравәтсиздир.

Ҹаваб:

Сијасәт маһијјәтҹә ҹәмијјәтин идарәси јөнүмүндә характеризә олунур вә дин исә Аллаһ-таала тәрәфиндән бәшәријјәти әбәди сәадәтә јетирмәк үчүн нәзәрдә тутулуб. Буна әсасән, “дини сијасәт” ҹәмијјәти өз чәрчивәсиндә әбәди сәадәтә јөнәлдән идарә системидир вә бурада дини сијасәтдән ајыран һеч бир ујғунсузлуг ҝөрүнмүр.

2. Динин өзүнәмәхсус ганун вә шәраитә ујғун тәләбләри вар.

Бәзиләри дејир ки, дини дәјәрләр бир сыра өзүнәмәхсус тәләбләрә табедир вә онларын вастәси илә истәнилән идејаны һәјата кечирмәк олмаз. Һалбуки сијасәт вә ҹәмијјәтин идарәсиндә белә һаллар тәбиидир. Белә исә дин сијасәт алминдә әсас сечилә билмәз.[2]  

Ҹаваб:

Һәр шејдән әввәл бурада дини-шәри тәләбләрин нә олдуғу ајдынлашмалыдыр. Һөкм вә ганунлар һәр саһә үзрә, о ҹүмләдән, диндә дә үч гисмә бөлүнүр:

1) Сабит һөкмләр: О һөкмәләрә дејилир ки, һәр бир һалда дәјишмәздир. Мәсәлән, зүлм һарам вә әдаләти горумаг ваҹибдир вә онлары позмаға иҹазә верилмир.

2) Асылы һөкмләр: О һөкмләрә дејилир ки, һәр һансы бир мане илә үзләшмәјинҹә, гүввәдән дүшмүр. Мәсәлән, сәбәбсиз јалан данышмаг олмаз, амма киминсә (мүсәлман шәхс) ҹаныны бу јолла горумаг мүмкүн олдуғу сурәтдә она иҹазә верилир.

3) Шәраитлә әлагәдар һөкмләр: О ганунлара шамилдир ки, шәраитлә әлагәдар гүввәјә минир. Мәсәлән, ҹәза нөвләри мүәјјән ганунсузлуглара јол верилдији заман иҹра олунур.

Бүтүн бунларын Исламда мүхтәлифлијинә бахмајараг, әсасән, сабит ганунлар әксәријјәт тәшкил едир. Ону да билмәлијик ки, сабит вә шәраитлә әлагәдар дәјишән бүтүн бу һөкмләр динин јалныз сијаси шөбәсиндә јох, бүтүн саһәләрдә өзүнү ҝөстәрир. Јәни, әксәријјәт тәләб олунан һөкмләр ҹәмијјәтдә тәтбиг олунур. Һәр һалда бүтүн ганунлар әсасыны горујараг шәраитәлә әлагәдар дәјишә вә ја бири диҝәринә үстүн тутула биләр. Манеәләр өзләри дә мүхтәлиф формаларда заһир олур вә онларын ән мүһүмү ики һөкмүн ејни вахтда гаршы-гаршыја дурмасыдыр. Белә мәсәләләр фигһин “тәзаһүми-әһкам” бөлмәсиндә арашдырылыр вә бир һөкмүн диҝәри үзәриндә үстүнлүјү вә ја әһәмијјәти нәзәрә алынараг һәр һансы мане арадан галдырылыр. Һәтта шәриәтдә чыхыш јоллары үчүн һөкм вә мәсләһәтләр дә тәбәгәләрә бөлүнүр. Мәсәлән, ејни вахтда бир фәрдин ҹаны вә ја малынын тәһлүкәси заманы онун ҹанынын горунмасы мәсәләси әһәмијјәт кәсб едир.

Гысасы, шәриәтин шәраитә ујғун һөкм вә ганунлары бүтүн саһәләри, о ҹүмләдән, сијаси мәсәләләри дә әһатә едир. Мәсәлән, һәр кәсин һәр һансы вәзијјәтдә сечдији вәзифәсинә ујғун мејарлар тәјин олунуб вә бурада сијаси саһә дә мүстәсна дејил.

3. Дин сабит, дүнја исә дәјишәндир.

Секулјаризмдә дини сијасәтдән ајыран ән мүһүм мүддәа динин сабит, дүнјанын исә дәјишкәнлијидир ки, ону хүласә шәкилдә белә изаһ етмәк олар: Динин мүгәддәслији онун сабит вә дәјишмәзлијинә зәманәт верир. Дүнја исә даим дәјишәндир вә онун варлыглары да дәјишир. Буна әсасән, дини дүнја ишләриндә бүнөврә сечмәк олмаз.

Ҹаваб:

Габагда гејд олунанлара әсасән, секулјаризм тәрәфдарларынын мүддәаларында ики мүһүм гүсур вардыр ки, һәр икиси әсассыз мүһакимәләрә сөјкәнир.

Әввәла, дејилән мүддәаны елә үмуми јүрүдүрләр ки, ҝуја, диндә дәјишә билән һеч бир өлчү јохдур. Һалбуки биз јухарыдакы гејдләримиздә диндә дәјишән өлчүләрә тохундуг вә белә нәтиҹә алдыг ки, дин инсанын маһијјәти илә әлагәдар сабит, асылы вә дәјишән өлчүләр ҝөтүрүр.

Икинҹи гүсур одур ки, дүнја дәјишәндир вә ҝуја, дүнјада сабит бир шеј јохдур. Һалбуки, каинат вә дүнјанын низам-интизамы дәјишмәз ганунаујғунлуглара әсасланыр вә онда нисби вә заһири дәјишикликләр дә мөвҹуддур. Дүнјанын сабит вә дәјишән низамына ујғун динин дә сабит вә дәјишән ганун-гајдалары вардыр.

 

Икинҹи гисмин мүддәа вә ҹаваблары:

Шәриәт иҹтимаи идарәчилијә гадир дејил.

Бәзиләри динин сосиоложи ганун касадлығыны иддиа едәрәк онун мүасир дөврә ҹаваб вермәдијини ирәли сүрүр. Белә бир иддиа, ҝуја, шәриәтлә елмин ујғунсузлуғундан әмәлә ҝәлиб. Белә ки, иртиҹа дөврү тәлим формасынын мүасир заманда бир рола малик олмасы садәлөвлүк сајылыр. Мәсәлән, бу фикрә мөтәгид олан зијалылардан биринин нәзәринә диггәт јетирәк: “Шәриәтин ганун-гајда вә өлчүләри о заманын ибтидаи һәјат тәрзи сүрән тајфа вә гәбиләләри үчүн нәзәрдә тутулуб... О дөврүн иҹтимаи гурулушу, базар, аилә-мәишәт мәсәләләри, елм-сәнәт, гуруҹулуг ишләри вә һөкумәт үсул-идарәси буҝүнкү кими дејилди. Солтан вә ја фәгиһин һөкмү елми кәшф вә наилијјәтләрин јерини тутумушду, һарада бир мүшкүл мәсәлә гаршыја чыхсајды, о саһә үзрә фигһ үчүн тәзә мөвзу ачылырды. Мәсәлән, мөһтәкирлик, зинакарлыг, оғурлуг, фитнә-фәсад вә с. һаллары үчүн шәриәтдә тәјин олунан ејни һөкмләр тәтбиг олунурду вә елә ҝүман едирдиләр ки, ҹинајәткарлығын көкүнүн кәсилмә јоллары мәһз бунлардыр. Ән нормал мүдиријјәт вә идарә үсуллары фәгиһин һөкмләри илә мәһдудлашырды вә о дөвр ҹәмијјәтин мүасир елми тәлим-тәрбијә гајдалары вә јени мүдиријјәт үсулларындан тамамилә узаг иди. Һеч тәсәввүр етмәк олармы ки, елм вә сәнәтин бу гәдәр инкишаф етдији, тиҹарәт вә сијасәтин бүтүн дүнјаны башына алдығы бир заманда бу ҝүн фәгиһ үсул-идарә гајдалары нормал бир систем кими ирәли сүрүлсүн?!...”[3]

Ҹаваб:

Адәтән, белә јанлыш тәсәввүрләр Исламын христианлыгла мүгајисәсиндән ирәли ҝәлир вә беләләри фәгиһин елми әһатәсиндән вә Исламын елмә бахышындан хәбәрсиздирләр. Ислам шәриәти инсан вә иҹтимаијјәтлә әлагәдар һәр һансы мәсәләјә даир мүәјјән сабит вә дәјишән өлчүләр ирәли сүрүр, һәмчинин онун фәрд вә күтләнин идарәсиндә өзүнәмәхсус ганунлары вардыр. Бир дә ки, јени мәсәләләрин һәлли јолунда “иҹтиһад” үсулу һәмишә фәгиһин үзүнә ачыгдыр. Бу үсул даим динин инсан вә ҹәмијјәтлә рабитәсини горујур, шәриәтдә стабиллик јарадыр вә һәр һансы тәрәгги вә инкишафла әлагәдар јени мәсәләләри ҹавабландырмаг инмканы јарадыр.

Амма фәгиһин һөкм јүрүтмә даирәсинә ҝәлдикдә исә бүтүн елми вә гејри-елми саһәләрин она аидијјаты нәзәрдә тутулмур, һәр саһә үзрә мүтәхәссисин кәшф вә нәзәрләри онун үчүн бир мәнбәјә чеврилир вә чох вахт шәриәтин дәјишән һөкмләри бунлара әсасән мүәјјәнләшдирилир.[4]

Демәли, нә фәгиһин дөвраны гуртарыбдыр демәк олар, нә дә фәгиһә мүраҹиәт мүасир дөврлә видалашмаг демәкдир. Әслиндә, фәгиһ үсул-идарәси елми инкишаф сајәсиндә динин әсас һәдәфи олан сәадәтә доғру тәрәгги демәкдир.

 

 



[1] Essentialism—тәмәлчилик

[2] Адил Заһир, “Әл-үсусул-фәлсәфијјә лил-елманијјә”, сәһ. 178; Әһмәд Ваизи, “Һокумәте дини”, сәһ. 70.

[3] Әбдүлкәрим Суруш, “Гисәси әрбаби мәрифәт”, сәһ. 54-55

[4] Мәһди Һадәви Теһрани, “Мәбаније кәламије иҹтиһад”, сәһ. 403-404, “Вилајәте-фәгиһ”, сәһ. 61-64

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Müslim ibn Əqilin qızlarının adı nə idi?
    12706 تاريخ بزرگان 2011/05/31
    Cənab Müslim ibn Əqilin həyatı barəsində olan kitabların hamısını araşdırarkən, bu nəticə ələ gəlir ki, cənab Müslimin Atikə və Həmidə adında iki qızı olubdur. Atikə Kərbəla hadisəsində Aşura günü düşmən xeymələrə hücum edərkən şəhid olur. Amma Həmidə Kərbəla əsirləri karvanında olub və cənab Müslimin nəsli yalnız onun vasitəsi ilə davam ...
  • "Əssəlamu ələl- Hüseyn və əla Əli ibnil Hüseyn və..." «اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ و ...» salamında Əli ibnil Hüseyn kimdir?
    18257 تاريخ بزرگان 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, ziyarətnamə, təvəssül duası, pak İmamlara salavat və İmam Zeynəl- abidin və Əli Əkbər (ə)- dan qalan rəcəznamələrdən Əli ibnil Hüseynin o iki həzrətin müştərək adı olması istifadə olur, amma Aşura ziyarətinin zaman və məkan məsələsi ki, Aşura günü, Kərbəla məkanı və o gün öldürülənlərə işarə edir. Və həmçinin ...
  • Qurani- Kərimin hansı surəsində peyğəmbərin gecə namazı qılmasına hökm edilmişdir?
    8276 Təfsir 2011/10/31
    Peyğəmbərə gecə namazının əmr edilməsi Quranın bir neçə yerində bəyan edilmişdir. O cümlədən Allah Quranın Muzəmmil surəsində peyğəmbərə buyurur: “Gecəni qısa bir hissədən savayı ayaqa qalx.[1] Baxmayaraq ki, bu surədə müraciət olunan peyğəmbərdir (s), amma surənin davamından anlaşılır ki, möminlər də peyğəmbərin (s) bu proqramında birlikdə olmuşlar. İndi ...
  • Һәр бир мүсәлманын илк әввәлдә билмәли олдуғу етигады нәдир?
    7748 Qədim kəlam 2010/09/29
    Һәр бир инсан кәлмеји-шәһадәтини јәни, “Әшһәду ән ла илаһә илләллаһ вә әшһәду әннә Мәһәммәдән рәсулуллаһ” (шәһадәт верирәм ки, Аллаһдан башга танры јохдур вә Мәһәммәд Аллаһын елчисидир) – демәклә мүсәлман олур вә бүтүн Ислам ганунлары онун үчүн тәтбиг олунур. Бәдәни пак вә һимајәсиндә олан һәдди булуға чатмајан ...
  • Əhli- sünnənin baxışını nəzərə alaraq, şiə fiqhinin nəzərindən səfərdə namazı şikəstə qılmaq rüsxətdir yoxsa vacib?
    12497 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/16
    Yəqini olan məzələ budur ki, beş namaz əvvəlcə iki rəkət formasında qanuniləşibdir. Həmçinin heç bir şəkk yoxdur ki, həzərdə (vətəndə) olan namaza iki rükət əlavə olubdur. İndi müzakirə mövzusu budur ki, səfərdə olan namaza da iki rükət əlavə olub ya yox? Şiənin fəqihləri İmamlar (ə)- ...
  • Bizə salam verərək “əssəlamu əleykum” deyən qeyri-müsəlman şəxsə cavabımız necə olmalıdır?
    7788 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Dini təlimlərdə təkid olunan məsələlərdən biri də möminlərin bir-birinə salam verməsidir. Bu məsələ ilə əlaqədar bir neçə istisna halı vardır ki, onun nümunələrindən biri də qeyri-müsəlmana salam verməkdir. Fiqhi kitablarda qeyri-müsəlmana salam vermək məkruh (bəyənilməz iş) sayılır və buyurulur: “Kafirin salamının cavabında gərək qısa şəkildə (təkcə “əleykə” ...
  • Quran nəzərindən seçilmiş xalqın xüsusiyyətləri nədir?
    8112 Təfsir 2012/09/24
    Quranda “seçilmiş xalq” və onun xüsusiyyətləri ilə əlaqədar nazil olan ayələri araşdırarkən aşağıdakı məsələlər əldə olunur: 1. Qurani-kərim peyğəmbərlərin ümmətindən heç birini bütün cəhətlərdən ideal olan bir xalq (qövm və ümmət) kimi təqdim etməmiş, əksinə onların ümmətlərinin əksəriyyətini məzəmmət etmişdir. 2. Qurani-kərim yalnız ...
  • Doğru və aldadıcı sübhdən məqsəd nədir?
    6733 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/04/16
    Doğru və aldadıcı fəcr və ya sübhdən məqsəd fiqhdə və astronomiyada işlədilən terminlərdir. Onlardan məqsəd gecə və gündüzdə müəyyən vaxtları bildirməkdir. Yalançı yaxud aldadıcı sübh məşriq səmtində ağartı və işıqlanmanın əmələ gəlməsinə deyirlər. Bu vaxtda sübh namazın qılmaq olmaz. Doğru və ya sadiq fəcr və sübh çağı ...
  • Ümumiyyətlə tato haramdır?
    15938 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/04
    Həzrəti Ayətullah ul üzma Sistaninin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Özü- özlüyündə caizdir, icazə verilir. Həzrəti Ayətullah ul üzma Məkarim Şirazinin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Əgər bədən üçün xüsusi bir zərəri yoxdursa və əxlaqa zidd şəkillər onda olmasa icazə verilir. Hər halda dəstəmaz və ...
  • Nə üçün həzrət Məhəmmədin (s) dörd qadından çox arvad almasına icazəsi var idi?
    15385 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2011/06/21
    Peyğəmbərin (s) qadınlareının çox olması mövzusu daim insanlar üçün sual amili olmuşdur.Biz bu məqalədə gərək bəzi məsələlərə toxunmaqla müxatəbin zehnini bu kimi suallardan təmizləyək:1). Birincisi: "Dörd qadından artıq arvad almaq mövzusu haram olmazdan öncə Peyğəmbərimiz bu qadınla ailə qurmuşdu.2). Peyğəmbərimizin bu ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164804 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164285 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119876 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113911 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111044 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94210 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54915 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54575 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46296 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45900 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...