Ətraflı axtarış
Baxanların
9971
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/17
Sualın xülasəsi
Cin surəsinin 9- cu ayəsinin təfsiri
Sual
Cin surəsinin 9- cu ayəsinin təfsiri nədir?
Qısa cavab

Təfsirçilər bu ayənin habelə buna oxşar digər ayələrin təfsirində, fərqli nəzərlər bəyan ediblər. Qabaqkı təfsirçilərin bir çoxu bu ayənin təfsirində ayənin zahirini qorumağa təkidli olublar. Amma Alusi öz təfsirində bu cür təfsirlərə bir çox iradlar edib və onların cavabında bəyan edibdir.

"Təfsiri fi zilalın" yazıçısı kimi bəziləri bu ayələrdən və buna oxşar ayələrdən bu adla ki, bunlar elə həqiqətlərdir ki, onların dərki bizim üçün mümkün deyil deyə kənardan rahatlıqla keçiblər. Bir dəstədə ayələrin zahirindən yuxarı qalxıb və deyiblər o səmadan (göydən) məqsəd ki, mələklərin yeridir bir metafizik və mələkuti aləmdir. Bu hiss olunan dünyadan ucadır. Şeytanların bu səmaya gizli qulaq asmaq üçün yaxınlaşmasından və onlara şələlənmiş od parçalarının atılmağından məqsəd budur ki, onlar istəyirlər mələklər dünyasına yaxınlaşsınlar ki, yaradılışın sirlərindən və gələcəkdə baş verən hadisələrdən xəbərdar olsunlar. Amma onlar şeytanları mənəvi mələkuti nurlardan istifadə etməklə ki, şeytanlar o nurlara dözə bilmirlər, qovurlar.

Ətreaflı cavab

Cin surəsinin doqquzuncu ayəsi cinlərdən nəql edərək buyurur:

«وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً»[1]

Bu ki, bir bundan qabaq göylərdə pusmaqa əyləşirdik, amma indi hər kəs pusmaq istəsə alovlu od parçasını arxasında görür. Təfsiri bəyan etməzdən əvvəl neçə əsas kəlmənin mənasını bilməliyik:

Bir. Gizli qulaq asmaq: İstiraq "sirqət" maddəsindən oğurluq mənasınadır:[2] Oğurluq yəni bu ki, bir kəsin malını gizlicə aparalar və malın sahibi xəbərdar olmaya. Amma istiraq sözü oğurluq mənasınadır: Yəni o zaman ki, iki nəfər bir- biriylə asta söbbət edirlər və heç kəsin eşitməsini istəmirlər, bir kəs gizlində onların söhbətinə qulaq asa və bu böyük günahlardan biridir.[3]

İki. Şəhab: Lüğətdə oddan qalxan şölə mənasınadır.[4]

Üç. Rəsəd: Qorunmaq üçün hazırlanmaq, gizlənmək və hazır güdən mənasınadır.[5]

Həmin ayənin məzmunu Quranın başqa iki surəsində təkrar olubdur:

Bir: Saffat surəsi: "Məgər onlar qısa bir anda gizlin qulaq asmaq üçün göyə yaxınlaşsalar ki, "şəhabi saqib" oonları təqib edər"![6]

İki, hicr surəsi: Məgər o kəs ki, pusquda qalsa (gizlində qulaq asa) ki, "şahabi mübin" onu təqib edər) və (və qovar).[7]

Cin surəsinin ayəsi habelə digər iki işarə olmuş ayə o ayələrdəndir ki, təfsirçilər onun təfsirində çox söz deyib və müxtəlif çıxarışlar ediblər, o cümlədən:

  1. "Təfsir fi zilali" yazan kimi bəziləri bu ayələrin və oxşar ayələrin kənarından rahat keçiblər.

Bu adla ki, bu həqiqətləri dərk etmək bizim üçün mümkün deyil. Bu dünyada bizim həqiqi əməlimizdə təsirli olan şeylərə məşğul olmaq lazımdır.

Qısa təfsirlə kifayətlənib və bu məsələnin izahından boyun qaçırıbdır.

O bu həqiqətlərin dərkində aciz olmasını etiraf edərək, deyir: "Şeytan və onun necə pusquda durması, habelə şeytan nəyə gizlində qulaq asır? Allahın qeyblərindən ki, nəslərin arasında ona əl tapmaq olmaz. Onunla məşğul olmağın nəticəsi yoxdur; çünki etiqadlarımıza bir şey artırmır.

İnsana xüsusi əlaqəsi olmayan işdir ki, zehni məşğul edir və onu bu həyatda həqiqi işləri yerinə yetirməkdən saxlayır, bir halda ki, heç bir xeyri yoxdur".[8]

Təfsir nümunənin sahibi cavabda belə yazır: "Əlbəttə şübhəsiz Quran böyük bir insan tərbiyə edən və həyat kitabıdır. Əgər bir şeyin insanların həyatında əlaqəsi olmasa heç vaxt Quranda gəlməz. Onların hamısı həyat dərsidir. Çünki Quran Nur və aşkar kitabdır və xalqın anlamağı, fikirləşməsi və hidayəti üçün nazil olubdur. Bəs necə bu ayələri anlamağın bizə əlaqəsi yoxdur?

Hər halda biz bu cür və buna oxşar ayələrin qarşısında belə mövqey seçməyi bəyənmirik".[9]

  1. Təfsirçilərdən diqqət cəlb edən dəstə, məxsusən qədim təfsirçilər, təkid ediblər ki, ayələrin zahiri mənalarını kamil şəkildə qoruyun onlar deyirlər:

"Səma" həmin göyə işarədir. "Şəhab" həmin şəaba işarədir (həmin tüfeyli daş cınqıllardır ki, bu sonsuz fəzada dolanırlar. Bəzən yerin cazibə məhdudəsinə qərar tuturlar və yer tərəfə çəkilmiş olurlar. Hava dalğalarıyla sürətlə toqquşma nəticəsində, isti yandırıcı, şöləli və kül olurlar)ş "Şeytan" həmin xəbis varlıqlardır ki, göylərə getmək istəyirlər. Bizim bu aləmin xəbərlərindən bir hissəsi ki, göylərdə öz əksini tapıbdır pusqu (gizli qulaq asmaq) yoluyla öyrənsinlər. Nəticədə bu xəbərləri yerdəki dostlarına çatdırsınlar. Amma alovlu od parçaları güllə kimi onlar tərəfə atılırlar və onları bu hədəfə çatmaqdan saxlayırlar.[10]

Alusi "Ruhul- məanidə" bu zahiri təfsiri deyəndən sonra o müxtəlif iradları ki, qədim heyəti, soğan qabığı fələkləri və onun kimiləri nəzərdə tutmaqla ki, bu təfsirə olunubdur geniş şəkildə bəyan edib və cavablandırıbdır. İzah əldə etmək üçün onun təfsirinə müraciət olunsun.[11]

  1. Cin surəsinin 9- cu ayəsinin başlanğıcı qabaq kı, ayə ilə uyğunlaşdırılsa, bu məna istifadə olunur:

"Göyün gizli qarolçularla dolması axır zamanlar qarşıya gəlib və qabaqlar belə olmayıb, bəlkə cinlər azad şəkildə göyə qalxırdılar və o yerdə ki, qeybi xəbərlər və mələklərin sözləri qulaqlarına çatırdı əyləşirdilər". Ayədən ki, "fa" ilə təfri buyurub: " فمن .." istifadə olur ki, cinlər demək istəyirlər bu gündən bizdən hər kəs istəsə

Göyün alovlu oxlarla üzləşəcək ki, xüsusoyyatı budur ki, güllə baran ola bilər.

Nəticədə bu hadisəylə əlaqədar iki ayədən ələ gəlir ki, cinlər səmavi bir hadisəylə üzləşiblər, təzə hadisə ki, Quranın nuzulu və xatəmul ənbiyanın (s) besətiylə bir baş verib.

O bundan ibarətdir ki, o cənabın besətiylə cinlər qeybi xəbərləri almadan və onları əldə etmək üçün pusquda durmaqdan qadağan olublar.[12]

Əllamə Təbvatəbai başqa yerdə deyir: "O burada ehtimal adıyla demək olar budur ki, Allah kəlamında bu cür bəyanlar qeyri hissi həqiqətlərin hiss olunan şəkildə aydınlaşması üçün misal kimi deyilir. Necə ki, Allah buyurur: "Bunlar misallardır ki, camaat üçün vuruquq və alimlərdən başqa onları dərk etmirlər".[13] Buna oxşar təbirlər Quranda çoxdur. Ərş, kürsü, lövh, kitab kimi.

Buna əsasən, bu cür demək olar ki, göydən məqsəd ki, mələklərin yeridir bir metafizik və mələkuti aləmdir. Bu hiss olunan dünyadan ucadır. Şeytanların bu göyə gizli qulaq asmaq üçün yaxınlaşmalarından və onlara şələlənmiş od parçalarının atılmağından məqsəd budur ki, onlar istəyirlər mələklər dünyasına yaxınlaşsınlar. Nəticədə yaradılmışın sirlərindən və gələcəkdə baş verən hadisələrdən xəbərdar olsunlar. Amma mələklər şeytanları mənəvi mələkuti nurlardan istifadə etməklə, ki, şeytanlar o nurlara dözə bilmirlər, qovurlar.[14] Deyilən fərqli təfsirlərin bu ayələrin təfsirində ən məşhur nəzərlərdir.

 


[1] - Cin surəsi, ayə 9.

[2] - Lisanul- ərəb, cild 10, səh 156.

[3] - Təyuib, seyyid Əbul- Hüseyn, Əttəyyibil- Quran, cild 8, səh 20. İslam nəşriyyatı, ikinci çap, Tehran, 1378 hicri şəmsi.

[4] - Rağib, Müfrədat fi ğəribi- Quran, cild 1, səh 465.

[5] - Qamusi Quran, cild 3, səh 101.

[6] - "إِلاَّ مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ ثاقِبٌ.".

[7] - " إِلاَّ مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبينٌ".

[8] - Şazili, Seyyid Qütb, Təfsir fi zilali Quran, cild 4, səh 2133 daruş- şuruq nəşri, on yeddinci çap, Beyrut, 1412 hicri qəməri.

[9] - Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir nümunə, cild 11, səh 43, Darul- kutubul- İslamiyyə, birinci çap, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[10] - Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir Nümunə, cild11, səh 43.

[11] - Alusi, seyyid Məhmud, Ruhul- məani, cild 7, səh 270, Darul- kutubul- İslamiyə, birinci çap, Beyrut, 1415 hicri qəməri.

[12] - Təba- təbai Seyyid Muhəmməd Hüseyn, Əlmizan, tərcümə Musəvi, cild 20, səh 64.

[13] - Ənkəbut surəsi, ayə 43

«وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ وَ ما يَعْقِلُها إِلَّا الْعالِمُونَ».

[14] - Əlmizan, cild 17, səh 186- 187.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əgər Allah-taala bizi öldükdən sonra yenidən bu dünyaya qaytararsa, biz islah olunarıqmı?
    6671 Qədim kəlam 2011/09/12
    Əvvəla, insanların meyl və istəyi üzündən yenidən bu dünyaya qayıdışı yaradılış sisteminin və ilahi peyğəmbərlərin besətinin əbəs olmasına səbəb olar. İkincisi, bu insanların dünyaya qayıtması fərz olunsa belə, yenidən yaxşı işlər görəcəyi məlum deyildir. Çünki dünya həmin dünya, onlar da hava-həvəslərə malik olan həmin insanlardır. Belə ki, ...
  • Quran nəzərindən seçilmiş xalqın xüsusiyyətləri nədir?
    8220 Təfsir 2012/09/24
    Quranda “seçilmiş xalq” və onun xüsusiyyətləri ilə əlaqədar nazil olan ayələri araşdırarkən aşağıdakı məsələlər əldə olunur: 1. Qurani-kərim peyğəmbərlərin ümmətindən heç birini bütün cəhətlərdən ideal olan bir xalq (qövm və ümmət) kimi təqdim etməmiş, əksinə onların ümmətlərinin əksəriyyətini məzəmmət etmişdir. 2. Qurani-kərim yalnız ...
  • Kişilər üçün ağ qızıldan istifadə etmək haramdırmı?
    18349 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əgər ağ qızıl adlandırılan şey (metal) başqa bir maddə qarışdırılmasına görə rəngi ağaran həmin sarı qızıldırsa, haramdır. Amma əgər qızılın miqdarı camaat arasında qızıl adlandırılmayacaq dərəcədə az olsa, eybi yoxdur. Platinin də eybi yoxdur. Ayətullah əl-uzma Sistaninin ...
  • Sair bəndələr arasında peyğəmbərlərin və imamların seçilməsinin dəlili nədir?
    8048 Qədim kəlam 2011/11/24
    “Ümumi nübüvvət” dəlillərinə əsasən, Allah-taala bəşəriyyəti hidayət etmək üçün onların öz növündən olan müəyyən insanları seçir ki, örnək, xəlifə və hidayətçi olsunlar. Bu seçki əsla təsadüfi, əsasız və dəlilsiz deyildir.İzah: “İlahi xilafət məqamı”na nail olmaq istedadı və qabiliyyəti hamının batinində və təbiətində qoyulsa da, bütün insanlarda zühur ərsəsinə ...
  • İmam Zaman (ə.c.) barəsində şiə və sünni nəzərləri arasında fərqlər varmı?
    15527 Qədim kəlam 2011/11/09
    Məhdəviyyət inancı və Məhdi (ə)- in zühuru düşüncəsi İslam əqidəsinin mühüm bir hissəsindən sayılır ki, İslam Peyğəmbəri (s)- in müjdə verməsinə əsasən, bütün İslami firqə və məzhəblər arasında formalaşmışdır. Həzrət Məhi (ə)- də aid hədislər əhli- sünnənin məşhur kitablarının çoxunda da gəlibdir. Bu hədislərə yaxşı diqqət etdikdə, imam ...
  • Nə üçün Əbdullah Cəfər Kərbəla səfərində imam Hüseyn (əleyhis-salam)-la getməmişdir?
    9245 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    Əbdullah ibni Cəfərin Kərbəlada iştirak etməməsi ilə əlaqədar çoxlu dəlillər qeyd etmişlər. Onların bəziləri münaqişəlidir və qəbul etmək olmaz. Amma bəzilərinə etimad etmək olar. Onların ən mühümü və yaxşısı Əbdullahın yaşlı və xəstə olmasıdır. Bu, digər tarixi hadisələrlə, o cümlədən öz ailəsini imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın karvanı ilə göndərməsi, Kərbəlada iştirak ...
  • “İslamı zamana əsasən təqdim edək” dedikdə məqsəd nədir? Lütfən bir misalla bəyan edin.
    6932 Təzə kəlam 2011/07/28
    Keçmişdə İslam alimləri müxtəlif məsələləri zaman və məkanın ehtiyaclarına uyğun olaraq irəli çəkirdilər və onların dövründə islamın sistematik bir nizam və quruluş ünvanı ilə irəli çəkilməsinə ehtiyac duyulmurdu. Amma hal-hazırda bu bəhslər irəli çəkilir. Ustad Mütəhhəri (r), Şəhid Sədr ...
  • Bəzi övliyaların, keçmişdə, indi və gələcəkdə olanlardan xəbərdar olmasından məqsəd nədir?
    10319 Qədim kəlam 2011/01/15
    İnsanın məlumatı müxtəlif yollardan insan üçün, yaranır. Bu yollardan biri, qeyblə əlaqədir ki, bunun özünün müxtəlif formaları var. və insanın əqli və ruhi böyüklüyünə və onun Allahın feyz mənbəyinə bağlılığına uyğun olaraq, fərqlənir və geniş və dar olur.İnsanlar adətən özlərini elm təhsilinin adi və təbii yolları çərçivəsində ...
  • Nə üçün şəhadət zamanı bir kişinin şəhadəti iki qadının şəhadətiylə bərabər olur?
    7306 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/04/16
    Əhkam və qanunlar ki, Allah tərəfindən insanlar üçün qoyulmuşdur, təbiət aləmi, dünya varlığının həqiqətləri və insan vücudunun təməliylə müvafiqdir. O cür ki, kişiylə qadın vücud və ruhunun varlığında fərq vardır, bu iki varlığın vəzifə, təklif və əhkamları da bir- birindən fərqlidir. təkliflərdən biri də qazinin yanında şəhadət verməkdir ki, həqiqətlə ...
  • Quranın müqəttiə hərflərinin mənası nədir?
    15630 Quran elmləri 2011/11/17
    Müqəttiə hərfləri o hərflərdir ki, bəzi surələrin əvvəlində gəlir və müstəqil mənaları yoxdur. Bu hərflərin təfsirində müxtəlif nəzərlər və rəylər deyilibdir ki, ən doğru nəzər budur ki, bu hərflər rəmzdirlər Peyğəmbər və övliyalar ondan xəbərdardırlar. «صراط علی حق نمسکه» Cümləsi bəzi mühəqqiqlərin sözüdür və rəvayətlərdə kökü yoxdur. ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165289 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165063 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120113 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114350 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111870 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94514 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55460 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55081 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46691 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46123 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...