اکثر مراجع فعلی، عقد نکاح (موقت یا دائم) با دختر باکره را مشروط به اجازه‌ی پدر و در صورت فقدان پدر، جد پدری می‌‏دانند،[1] ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه نیست.

آیات عظام امام خمینی(ره)، سیستانی و نورى همدانی می‌فرمایند: "دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است؛ یعنی مصلحت خود را تشخیص می‌دهد، اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد،[2] باید از پدر یا جد پدریِ خود اجازه بگیرد".[3]

آیات عظام خامنه‌ای، فاضل لنکرانی، صافی، مکارم، وحید، تبریزی می‌فرمایند: "بنابر احتیاط واجب، باید از پدر یا جد پدریِ خود اجازه بگیرد".[4]

حضرت آیت الله العظمی بهجت می‌فرماید: بنابر احتیاط تکلیفا؛ اجازه شرط است.[5] (یعنی هر چند عقد بدون اجازه پدر باطل نیست، اما گناه و معصیت است).

البته رشیده به دختری گفته می‌شود که مصلحت خود را تشخیص می‌دهد و به دور از فشار، هیجانات و تحریکات شهوانی تصمیم می‌گیرد و به آینده‌ی خود و خانواده و حیثیت خانوادگی توجه دارد. اما دختری که از بلوغ عقلی برخوردار نیست و نمی‌تواند راجع به آینده تصمیم بگیرد و خیر و صلاح خود و خانواده‌اش را نمی‌داند، هر چند سنّش زیاد باشد، رشیده نخواهد بود و بدون اذن پدر یا جد پدری نمی‌تواند ازدواج کند.

گفتنی است اکثر فقها در این مسئله اتفاق نظر دارند، در مواردی که پدر و جدّ پدری غایب باشند به طوری که نشود از آنان اجازه گرفت و دختر نیاز مبرم به ازدواج داشته باشد، یا همسر مناسبى براى دختر پیدا شده است که شرعاً و عرفاً هم‌کفو او است و پدر و جد پدرى، بدون جهت مانع می‌شوند و سخت‌گیرى می‌‏کنند[6]، لازم نیست از پدر و جد پدری اجازه بگیرد.[7]، [8]

بنابراین، دختری که پدر و جد پدری او فوت کرده و به سنی رسیده است که مصلحت خود را تشخیص می‌دهد(رشیده است) برای ازدواج به اجازه‌ی فرد دیگری نیاز ندارد، اگر چه بهتر است ازدواج او با اطلاع و آگاهی نزدیکان خیرخواهی مثل مادر و برادر و... باشد.[9]

[1]. ظهور این عبارات در آن است که این هم شرط تکلیفی است و هم شرط وضعی؛ یعنی عقد دختر باکره بدون اذن پدر هم حرام و هم باطل است.

[2]. سیستانی: و متصدى امور زندگانى خویش نباشد.

[3]. توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 387 مسئله 2376؛ نظر آیت الله نوری همدانی از سایت معظم له (قسمت توضیح المسائل) گرفته شده است.

[4]. همان.

[5]. همان.

[6]. فاضل لنکرانی، نورى همدانی،، بهجت، سیستانى، مکارم. نک: همان.

[7]. همان، مسئله 2377.

[8] اقتباس از سؤال 610 (ازدواج موقت با دختر باکره).

[9]. برای آگاهی بیشتر از شرایط ازدواج موقت، ر. ک: ازدواج موقت (متعه) و شرایط آن؛ سؤال 627.