یکی از شهدای کربلا و از کسانی که روز عاشورا در سپاه امام حسین(ع) حضور داشته و توانست به فیض عظیم شهادت در راه خدا برسد، مسعود بن حجاج[1] از قبیله‌ی «تیم الله بن ثعلبه» بود.[2]

در زیارت‌نامه ناحیه وی و پسرش این‌گونه مورد تجلیل قرار گرفته‌اند: «السَّلَامُ‏ عَلَى‏ مَسْعُودِ بْنِ‏ الْحَجَّاجِ‏ وَ ابْنِهِ».[3] هم‌چنین در زیارت رجبیه به وی سلام داده شده است: «السَّلَامُ‏ عَلَى‏ مَسْعُودِ بْنِ‏ الْحَجَّاج‏».[4] اما نامی از پسرشان عبدالرحمن در این زیارت نیست.

بر اساس گزارش برخی منابع کهن، مسعود بن حجاج در حمله‌ی اول دشمن در روز عاشورا به شهادت رسید.[5]

در برخی از منابع متأخر نیز گزارش شده است که وی از شیعیان شجاع و معروف کوفه بود که به همراه فرزندش عبدالرحمن با لشکر عمر بن سعد از کوفه بیرون آمد و در روز هفتم محرم فرصت را غنیمت شمرده و به سمت امام حسین(ع) حرکت کرد و تا روز عاشورا از برکات معنوی آن‌حضرت(ع) استفاده نمود.[6]

در مورد گزارش اخیر باید بررسی شود که آیا در منابع گذشته نیز به چنین چیزی اشاره شده یا خیر.

[1]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین ع ‏، ص 154، قم، آل البیت‏، چاپ دوم‏، 1406ق.

[2]. همان.

[3]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 494، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق.

[4]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 2، ص 714، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق.

[5]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 113، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[6]. الحسینی الحائری الشیرازی‏، سید عبدالمجید، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین ع و اصحابه‏، ص 417، قم، زمزم هدایت‏، بی‌تا.