جستجوی پیشرفته
بازدید
3015
آخرین بروزرسانی: 1400/05/24
خلاصه پرسش
آیا امکان دارد مختصری از زندگی‌نامه شهید اول را بیان کنید؟
پرسش
متوجه شدم که برخی از شهیدان کتاب‌های مشهوری را تألیف نموده‌‌اند، مانند شهید اول. لطفا بفرمایید شهید اول کیست؟ اهل کجا بود و کجا زندگی می‌کرد؟
پاسخ اجمالی

محمد بن مکی عاملی جزینی، معروف به شهید اول، در سال 734 هـ. ق. در منطقه‌ی جزین جبل عامل لبنان متولد شد و پدرش از دانشمندان زمان خود بود. شهید اول مقداری از دروس را در شهر خود فراگرفت و برای فراگیری دانش بیشتر به سایر مناطق اسلامی هجرت نمود. او در آخر عمرش یک سال تحت نظر بود، سپس در نهم جمادی الاولی سال 786 به شهادت رسید.

پاسخ تفصیلی

ابوعبدالله شمس الدین محمد بن مکی عاملی جزینی،[1] معروف به شهید اول، در سال 734 هـ. ق. در منطقه‌ی جزین جبل عامل لبنان در خانه‌ی علم و تقوا متولد شد و پدر او از دانشمندان زمانش بود.

شهید اول مقداری از دروس را در شهر خود فراگرفت و برای فراگیری دانش بیشتر به سایر مناطق اسلامی؛ مانند حلّه، بغداد، دمشق، مکه، مدینه، بیت المقدس، الخلیل و مصر، هجرت کرد و با دانشمندان این شهرها دیدار و گفت‌وگو نمود، البته با توجه به این‌که حلّه جایگاه خاصی برای فراگیری علوم اسلامی داشت؛ از این‌رو در آن‌جا درنگ بیشتری نمود.

ویژگی‌ها

از جمله ویژگی‌های شهید اوّل، دقّت نظر، عمیق بودن و تسلّط بر فروع فقهی و منابع آن(کتاب و سنت) و احاطه‌ی کامل بر فقه سایر مذاهب بود. وی حدود یک‌سال در زندان شام بسر برد و توانست کتاب اللمعة الدمشقیة را در ظرف 7 روز بنویسد، در حالی که غیر از المختصر النافع کتابی را به همراه خود نداشت.[2]

اساتید

شهید اول نزد عالمان بزرگی کسب علم و دانش کرد. اساتیدی که در شخصیت علمی و معنوی وی نقش داشتند، عبارت بودند از: فخرالمحققین، سید عمیدالدین عبدالمطلب بن الاعرج حسینی، سید تاج الدین محمد بن قاسم معروف به ابن معیّه دیباجی حلی، محمد بن محمد قطب الدین رازی بویهی، علی بن احمد طرّاد مطارآبادی، علی بن جمال الدین احمد حلّی معروف به ابن مزیدی، سید احمد بن أبی ابراهیم محمد بن زهره حلبی حسینی، سید محمد بن احمد بن ابی معالی موسوی.

شهید اول همچنین نزد حدود چهل نفر از علمای اهل‌سنت، از شهرهای مکه، مدینه، بغداد، دمشق، بیت المقدس؛ مانند: ابراهیم بن جماعه، قاضی القضاه عبدالعزیز بن جماعه، عبدالصمد بن خلیل بغدادی، و ... بهره برد.

شاگردان

همچنین بسیاری از دانشمندان بنام شیعی از این فقیه نامدار بهره بردند که برخی از آنان عبارت‌اند از:

مقداد بن عبدالله سیوری، محمد بن عبدالعلی بن نجده کرکی، علی بن حسن بن محمد خازن حائری، ام الحسن فاطمه بنت الشهید ملقّب به ست مشایخ.

تألیفات

کتاب‌های الاربعین،[3] تفسیر الباقیات الصالحات، اللمعة الدمشقیه، الرساله الالفیه فی الصلاة، الرساله النفلیه فی الصلاة،[4] الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة،[5] از جمله کتاب‌های معروف شهید اول به شمار می‌روند.

شهادت

او در آخر عمرش یک‌سال تحت نظر بود، سپس در نهم جمادی الاولی سال 786 به شهادت رسید،[6] و پس از آن‌که بدن مبارکش به دار آویخته شد، به دستور حاکم دمشق(برقوق یکی از پادشاهان مصر) و با حکم قاضی برهان‌الدین مالکی و عباد بن جماعه شافعی‏ به آتش کشیده شد.[7]

علت شهادت ایشان سعایت و پرونده‌سازی در مورد تشیع او و ابراز برخی از مطالب بر ضد معتقدات گروه‌های اسلامی بود. شخصی به نام یوسف بن یحیی که از مذهب شیعه مرتد شده بود طوماری مشتمل بر مطالبی خلاف واقع را به عنوان فتاوی شمس‌الدین محمد نوشت. وی طومار را نزد قاضی بیروت و صیدا برد؛ اما آن دو قاضی آن‌را به عباد بن جماعه قاضی شام ارجاع دادند. او هم این پرونده را به قاضی مالکی ارجاع داد تا بر مذهب خودش حکم نماید. وی نیز شهید را احضار کرد؛ اما شهید آن مطالب را انکار نمود و گفت به آن معتقد نیست. وی از شهید درخواست کرد که توبه کند، ولی شهید نپذیرفت و توبه نکرد؛ چراکه قبول توبه به منزله قبول اتهامات بود. قاضی که از توبه شهید ناامید شد، دستور داد لباس مجرمین بر ایشان بپوشانند و سرانجام آن فقیه بزرگوار را با شمشیر به قتل رساند. سپس بدن بی‌جان او را به دار آویختند و پس از آن او را سنگ‌سار نمودند و در آخر جسد سنگ‌سار شده‌اش را آتش زدند.[8]


[1]. امین، سید محسن، أعیان ‏الشیعة، ج ‏1، ص 177، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1406ق.‏

[2]. حر عاملى، محمد بن حسن‏، أمل الآمل فی علماء جبل عامل‏، حسینى اشکورى، احمد، ج 1، ص 183، بغداد، مکتبة الأندلس‏، چاپ اول، بی‌تا.

[3]. امین، سید حسن، مستدرکات‏ أعیان‏ الشیعة، ج ‏1، ص 91، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1408ق.‏

[4]. أعیان‏ الشیعة، ج ‏10، ص 122، شهید اول هزار حکم از احکام نماز واجب را در کتابی به نام الفیه و مستحبات نماز را در کتابی به نام نفلیه جمع‌آوری نمود.

[5]. همان، ج ‏10، ص 62.

[6]. همان.

[7]. أمل الآمل فی علماء جبل عامل‏، ج ‏1، ص 182.

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا خداوند روح انسان را از قسمت پا به سمت حلقوم قبض می‌‌کند؟
    20174 درایه الحدیث 1391/08/14
    ۱. این‌که روح از پایین یعنی از قسمت پا به سمت بالا از بدن انسان خارج می‌شود، در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است؛ مانند: «فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ»[1] یعنى جان هنگامی که به حلقوم و گلو رسید و نزدیک ...
  • آیا پیامبر(ص) و امامان(ع) هم شب قدر برایشان مشخص نبود؟
    18558 درایه الحدیث 1392/05/09
    بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ سخنی از پیامبر اسلام(ص) نقل نشده است که فرموده باشند از شب قدر اطلاعی ندارند؛ زیرا پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) تا حدودی علم گذشته و آینده نزدشان است،[1] اما بنابر مصالحی در برخی از موارد، همه جزئیات یک حقیقت و ...
  • آیا خون آمدن عضوی از بدن هنگام غسل، غسل را باطل می کند؟
    68943 Laws and Jurisprudence 1389/11/02
    پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:خیر. فقط باید در حین غسل، بدن نجس باقی نمانده و بر همه جای پوست بدن، آب برسد. پس اگر با فشار دادن عمل خون ریزی برای لحظه ای خون متوقف شود و غسل انجام پذیرد، غسل ...
  • چرا خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند که به خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند؟
    19452 تفسیر 1396/12/19
    خداوند در قرآن کریم به مسلمانان توصیه می‌کند تا به بت‌ها و خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند، به این دلیل که بعد از این ناسزاگویی، کافران نیز واکنش نشان داده و به خدا ناسزا می‌گفتند؛ از این‌رو پروردگار در آن موقعیت زمانی و مکانی، مسلمانان را ...
  • آیا ولایت پیامبران(ع) با هم فرق داشت؟
    8732 نبوت عامه 1396/02/10
    با توجه به این‌که از یک‌سو «ولایت» دارای معانی و درجات مختلفی می‌باشد، و از سوی دیگر «نبوت» نیز دارای درجات و مقامات است؛ لذا دامنه‌ی ولایت انبیا(ع) بر اساس درجات نبوت و مقام‌های معنوی آنان قبض و بسط خواهد یافت. توضیح این‌که: از یک‌سو؛ ولایت از ریشه ...
  • آیا روزه برای مریضی که روزه برایش ضرر دارد واجب است ؟
    28215 Laws and Jurisprudence 1387/03/30
    بر طبق فتوای مراجع تقلید و علمای اسلام، روزه گرفتن بر مریضی که روزه برای او ضرر قابل توجهى‏ دارد واجب نیست.[1] قرآن در این باره می فرماید: "هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادى از روزهاى دیگر را (روزه بدارد)"[2]. اما باید توجه داشت که ...
  • زندگی‌نامه حجیر بن جندب که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
    2885 تاريخ بزرگان 1399/06/17
    در برخی منابع کهن که نام شهدای کربلا را ذکر می‌کند از شهیدی به نام حجیر بن جندب یاد می‌کند که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید.[1] اما جز این گزارش مختصر، نام وی در دیگر کتاب‌های تاریخی و ...
  • چرا امر به معروف و نهی از منکر واجب شده تا همه خود را موظف بدانند به اجبار مرا به راه راست هدایت کنند؟
    5048 امر به معروف و نهی از منکر 1391/09/08
    بیشترین توصیه‌ای که در مورد امر به معروف و نهی از منکر شده، ناظر به روابط دوستانه‌ای است که میان مؤمنان برای ارتقای معنوی‌شان برقرار است. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    25001 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • کیفیت تشریع حجاب در اسلام چگونه بوده است؟
    20971 Laws and Jurisprudence 1389/10/22
    قبل از اسلام زنان براى حضور در اجتماع از پوشش مناسبی برخوردار نبودند. اسلام با ظهور خود، تکلیف این مسئله را معلوم کرد. احکام و محدوده حجاب زنان در آیات سوره های" احزاب" و "نور"  مطرح شده است. دستوراتی که در خصوص زنان در آیات سوره نور آمده ...

پربازدیدترین ها