جستجوی پیشرفته
بازدید
4570
آخرین بروزرسانی: 1401/05/25
خلاصه پرسش
در برخی روایات اشاره شده است که هر امامی بزرگ‌ترین فرزند امام قبل از خودش خواهد بود؛ بر این اساس؛ چرا امام سجاد و امام کاظم(ع) با وجود برادرانی بزرگ‌تر از خود، به مقام امامت رسیدند؟
پرسش
در بعضی از روایات آمده است که یکی از نشانه‌‌های امامت این است که فرزند بزرگ‌تر پدر خود باشد و فقط امام حسین(ع) استثنا شده است. با توجه به این روایات، پس چرا امام سجاد(ع) فرزند بزرگ‌تر امام حسین نبود؟
پاسخ اجمالی

امامت از نگاه شیعه، عهد و مقامی است که تنها از جانب خداوند به امام داده شده و تنها او است که تعداد امامان و نام آنان را مشخص و معرفی می‌کند؛[1] اما همان‌گونه که در پرسش آمده، بر اساس بعضی از روایات یکی از نشانه‌های امامت امام آن است که فرزند بزرگ امام قبل از خود باشد؛ مانند:

  1. ابن ابی‌نصر به امام رضا(ع) گفت: «اگر امامی از دنیا برود، امام بعدی را با چه علامتی باید شناخت؟ آن‌حضرت(ع) فرمود: امام علامت‌ها و نشانه‏هایی دارد، از جمله آن‌که بزرگ‌ترین فرزند پدرش(امام قبل) باشد، صاحب‏ فضیلت و امتیاز و وصی پدرش ‏باشد و تا آن حد مشهور باشد که هر کاروانی که به شهر درآید و از وصی امام قبلی جویا شود، در پاسخ او را معرفی کنند. ضمن این‌که سلاح رسول خدا(ص) در دست ما خاندان می‌چرخد مانند «تابوت» که در خاندان یعقوب(ع) می‌چرخید. هر جا سلاح رسول خدا باشد امامت همان‌جا است».[2]
  2. احمد بن عمر از امام رضا(ع) در مورد دلیل امامت امام پرسید. امام(ع) فرمود: «دلیلش بزرگی سن و فضیلت و وصیت است، به گونه‌ای که زمانی که کاروانی به شهر وارد شود و بپرسد: فلانی به چه کسی وصیت کرده است؟ جواب دهند: به فلان پسر فلان..».[3]

این روایات، اگرچه از نظر سند صحیح هستند؛[4] اما با توجه به روایات دیگری که در این زمینه وجود دارد، اولا: مقید به زمانی می‌باشند که پسر بزرگ‌تر عیب و نقصی در جسم و دینش نداشته باشد.[5]

امام صادق‌(ع) فرمود: «امر امامت به فرزند بزرگ می‏رسد، در صورتی که عیبی نداشته باشد».[6]

ثانیا: مقید به زمانی هستند که برادر بزرگ‌تر زنده باشد. در نتیجه هنگامی که علی اکبر(ع) قبل از پدرشان، امام حسین(ع) به شهادت رسید، عملا امام سجاد(ع) فرزند بزرگ‌تر به شمار می‌آمد.[7] از طرفی امام کاظم(ع) هم فرزند سوم امام صادق(ع) بعد از اسماعیل و عبدالله بود؛ اما اسماعیل در زمان حیات امام صادق(ع) از دنیا رفته بود و در نتیجه امامت به ایشان نرسید. و عبدالله علاوه بر ضعف جسمی که داشت، از لحاظ اعتقادی هم نتوانست پاسخ‌گوی پرسش‌های دینی شیعیان باشد و در ضمن، مدت بسیار کوتاهی نیز از رحلت پدر بزرگوارشان نگذشته بود که او هم وفات نموده و امامت امام کاظم(ع) برای شیعیان اثبات شد. [8]


[1]. ر. ک: «اثبات امامت در قرآن»، سؤال 3889.

[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 284، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[3]. همان، ص 285.

[4]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول(ع)، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج 3، ص 204 و 206، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.

[5]. همان، ص 207.

[6]. کافی، ج ‏1، ص 285.

[7]. مرآة العقول، ج ‏3، ص 204.

[8]. «امامت اسماعیل از دیدگاه روایات شیعه»، 7774؛ «بررسی جانشینی امام صادق (ع)(اسماعیلیه و فطحیه)»، 4819.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا خداوند روح انسان را از قسمت پا به سمت حلقوم قبض می‌‌کند؟
    20174 درایه الحدیث 1391/08/14
    ۱. این‌که روح از پایین یعنی از قسمت پا به سمت بالا از بدن انسان خارج می‌شود، در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است؛ مانند: «فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ»[1] یعنى جان هنگامی که به حلقوم و گلو رسید و نزدیک ...
  • آیا پیامبر(ص) و امامان(ع) هم شب قدر برایشان مشخص نبود؟
    18558 درایه الحدیث 1392/05/09
    بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ سخنی از پیامبر اسلام(ص) نقل نشده است که فرموده باشند از شب قدر اطلاعی ندارند؛ زیرا پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) تا حدودی علم گذشته و آینده نزدشان است،[1] اما بنابر مصالحی در برخی از موارد، همه جزئیات یک حقیقت و ...
  • آیا خون آمدن عضوی از بدن هنگام غسل، غسل را باطل می کند؟
    68943 Laws and Jurisprudence 1389/11/02
    پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:خیر. فقط باید در حین غسل، بدن نجس باقی نمانده و بر همه جای پوست بدن، آب برسد. پس اگر با فشار دادن عمل خون ریزی برای لحظه ای خون متوقف شود و غسل انجام پذیرد، غسل ...
  • چرا خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند که به خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند؟
    19452 تفسیر 1396/12/19
    خداوند در قرآن کریم به مسلمانان توصیه می‌کند تا به بت‌ها و خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند، به این دلیل که بعد از این ناسزاگویی، کافران نیز واکنش نشان داده و به خدا ناسزا می‌گفتند؛ از این‌رو پروردگار در آن موقعیت زمانی و مکانی، مسلمانان را ...
  • آیا ولایت پیامبران(ع) با هم فرق داشت؟
    8732 نبوت عامه 1396/02/10
    با توجه به این‌که از یک‌سو «ولایت» دارای معانی و درجات مختلفی می‌باشد، و از سوی دیگر «نبوت» نیز دارای درجات و مقامات است؛ لذا دامنه‌ی ولایت انبیا(ع) بر اساس درجات نبوت و مقام‌های معنوی آنان قبض و بسط خواهد یافت. توضیح این‌که: از یک‌سو؛ ولایت از ریشه ...
  • آیا روزه برای مریضی که روزه برایش ضرر دارد واجب است ؟
    28215 Laws and Jurisprudence 1387/03/30
    بر طبق فتوای مراجع تقلید و علمای اسلام، روزه گرفتن بر مریضی که روزه برای او ضرر قابل توجهى‏ دارد واجب نیست.[1] قرآن در این باره می فرماید: "هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادى از روزهاى دیگر را (روزه بدارد)"[2]. اما باید توجه داشت که ...
  • زندگی‌نامه حجیر بن جندب که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
    2885 تاريخ بزرگان 1399/06/17
    در برخی منابع کهن که نام شهدای کربلا را ذکر می‌کند از شهیدی به نام حجیر بن جندب یاد می‌کند که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید.[1] اما جز این گزارش مختصر، نام وی در دیگر کتاب‌های تاریخی و ...
  • چرا امر به معروف و نهی از منکر واجب شده تا همه خود را موظف بدانند به اجبار مرا به راه راست هدایت کنند؟
    5048 امر به معروف و نهی از منکر 1391/09/08
    بیشترین توصیه‌ای که در مورد امر به معروف و نهی از منکر شده، ناظر به روابط دوستانه‌ای است که میان مؤمنان برای ارتقای معنوی‌شان برقرار است. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    25001 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • کیفیت تشریع حجاب در اسلام چگونه بوده است؟
    20971 Laws and Jurisprudence 1389/10/22
    قبل از اسلام زنان براى حضور در اجتماع از پوشش مناسبی برخوردار نبودند. اسلام با ظهور خود، تکلیف این مسئله را معلوم کرد. احکام و محدوده حجاب زنان در آیات سوره های" احزاب" و "نور"  مطرح شده است. دستوراتی که در خصوص زنان در آیات سوره نور آمده ...

پربازدیدترین ها