بر اساس گزارش‌های فراوانی که وجود دارد، یکی از فرزندان امام کاظم(ع)، حسین نام دارد که به حسین بن موسی علوی،[1] و مفقود[2] نیز شهرت دارد.[3] مادرش ام ولدی بود[4] که در منابع به نامش اشاره نشده؛ اما احادیثی از او نقل شده است[5] که نشان از جایگاه ویژه او دارد.

خود حسین نیز از راویان بوده و علاوه بر مادرش،[6] از پدرش امام کاظم(ع)،[7] برادرش امام رضا(ع)[8] و عمویش علی بن جعفر(ع)[9] حدیث نقل کرده است.

حسین از اصحاب امام رضا(ع)[10] و امام جواد(ع) به شمار می‌آمد.[11] وی در هنگام دفاع از برادرزاده‌اش عقاید خود را در مورد امامت را اظهار نمود. حسین گفت: من خدمت حضرت جواد(ع) در مدینه بودم. مرد عربی با اشاره به امام جواد(ع) نام ایشان را پرسید و پاسخ شنید که ایشان وصی پیامبر(ص) می‌باشند. مرد عرب گفت: سبحان اللَّه! رسول خدا(ص) بیش از دویست و اندی سال است که از دنیا رفته است. پس چگونه او می‌تواند وصی حضرتشان باشد؟! حسین گفت: ایشان وصی علی بن موسی(ع) است که آن‌جناب وصی موسی بن جعفر(ع) و ایشان وصی جعفر بن محمد(ع) و جعفر وصی محمد بن علی(ع) و آن سرور، وصی علی بن الحسین(ع) و ایشان، وصی حسین بن علی(ع) و آن‌جناب وصی حسن بن علی(ع) و حسن نیز وصی علی بن ابی‌طالب(ع) است که ایشان وصی (اول) پیامبر(ص) است.[12]

ارادت وی نسبت به امام جواد(ع) تا اندازه‌ای بود که وقتی از حضرتشان پرسیدند: کدام یک از عموهایت بیشتر به تو نیکی می‌کند؟ امام(ع) فرمود: حسین بن موسی! امام رضا(ع) نیز کلام فرزندش را مورد تأیید قرار داد.[13]

حسین دارای چند فرزند به نام محمد، عبداللّه و عبید اللّه بود.[14]

اهالی طبس ادعا می‌کنند که حسین در این شهر به خاک سپرده شده است؛[15] اما برخی معتقدند که وی در شیراز به خاک سپرده شده است.[16]

در منابع کهن، لقب علاء الدین را برای این فرزند امام هفتم(ع) نیافتیم و تنها در برخی منابع متأخر، چنین لقبی را برای ایشان در نظر گرفته‌اند.[17]

البته در صورتی که به منبع جدیدی در این زمینه برخورد کردیم، این پرسش را ویرایش خواهیم کرد.

[1]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 208، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.

[2]. مروزی ازوارقانی، سید عز الدین قاضی، الفخری فی أنساب الطالبیین‏، ص 21، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، چاپ اول، 1409ق.

[3]. ابن حزم اندلسی‏، ابو محمد علی بن احمد، جمهرة انساب العرب‏، ص 65، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اوّل‏، 1418ق؛ ابن عنبه حسنی، سید احمد بن علی، عمدة الطالب فی أنساب آل أبی طالب‏، ص 178، قم، انصاریان، 1417ق.

[4]. بن صوفی نسابه‏، المجدی فی أنساب الطالبیین‏، ص 299، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، چاپ دوم، 1422ق.

[5]. حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، ص 331، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1413ق.331؛ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، محقق، موسوی خرسان، حسن، ج 1، ص 365، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[6]. قرب الإسناد، ص 331؛ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، محقق، موسوی خرسان، حسن، ج 1، ص 365، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[7]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 22، ص 489، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[8]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 16، ص 334، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.

[9]. شیخ طوسی، محمد بن حسن‏، الامالی، ص 355، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق؛ ر. ک: «زندگی‌نامه علی بن جعفر عریضی»، 125192.

[10]. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ص 323، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ سوم، 1390ق.

[11]. ابن طاووس، علی بن موسی، سعد السعود للنفوس منضود، ص 236، قم، دار الذخائر، چاپ اول، بی‌تا؛ بحار الانوار، ج ‏47، ص 264.

[12]. کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، محقق، مصحح، شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصطفوی، حسن،‏ ص 429، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول، 1409ق.

[13]. قرب الإسناد، ص 378.

[14]. جمهرة انساب العرب‏، ص 65.

[15]. فخر رازی، محمد بن عمر، الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، ص 113، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، چاپ دوم، 1419ق.

[16]. آل بحر العلوم الطباطبائی، السید جعفر، تحفة العالم فی شرح خطبة المعالم، ملحق به بحار الانوار، ج 48، ص 312.

[17]. همان.