جستجوی پیشرفته
بازدید
18720
آخرین بروزرسانی: 1392/11/27
خلاصه پرسش
چرا در «الله اکبر» صفت بعد از اسم آمده، ولی در «سبحان الله» این طور نیست؟
پرسش
چرا در «الله اکبر» صفت بعد از اسم آمده، ولی در «سبحان الله» این طور نیست؟ چه فرقی دارند؟
پاسخ اجمالی
هر زبانی دارای قوانین و اسلوب‌های خاص خود است. زبان عربی نیز در قوانین خود اسلوب‌هایی را جای داده است که دارای معنا و کاربرد مخصوص به خود هستند.
در حقیقت عبارت «اللهُ اکبرُ» یک جمله اسمیه ساده است که از یک مبتدا و خبر تشکیل شده است و اعلام می‌دارد که خداوند از هر آنچه رنگ توصیف پذیرد، بزرگ‌تر و والاتر است،[1] ولی «سبحانَ اللهِ» معنایی متفاوت دارد.
گاهی اوقات در جملات عربی، پس از فعل جمله، مصدری از همان ریشه‌ فعل قرار می‌گیرد، تا تأکیدی مضاعف بر مفهوم جمله داشته باشد. به این مصدر که در زبان عربی منصوب است، «مفعول مطلق» می‌گویند؛ مانند مصدر «مکرا» در آیه«وَ مَکَرُوا مَکْراً وَ مَکَرْنا مَکْرا»[2] و مصدر «تبتیلا» در آیه «وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتیلا».[3]
در همین سنخ جملات، گاهی برای تأثیر بیشتر در رساندن معانی؛ نظیر امر، نهی، دعا و...، فعل اصلی حذف شده و تنها مصدر منصوب باقی می‌ماند؛ مانند «قیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمین»[4] که در این‌جا «بُعدا» نیز مفعول مطلق است.
در مورد عبارت «سبحان الله» نیز مصدر سبحان به اسم «الله» اضافه شده است و در حقیقت همان مفعول مطلقی است که جانشین فعل خود شده است.[5] این عبارت متناسب با سیاق خود، در اصل چنین بوده است «أسبّح سبحان الله» یعنی خداوند را از هر آنچه عقل دریابد و رنگ توصیف پذیرد، پاک و منزه می‌دانم. 
 

[1]. جمیع می‌گوید: امام صادق(ع) از من پرسید: معناى اللَّه اکبر چیست؟ عرض کردم خدا بزرگ‌تر از همه چیز است. فرمود: مگر آن‌جا چیزى بود که خدا بزرگ‌تر از آن باشد؟! گفتم پس چیست؟ فرمود: «خدا بزرگ‌تر از آن است که وصف شود»؛ کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ترجمه مصطفوى، ج 1، ص 159، کتاب فروشی علمیه اسلامیه، تهران، چاپ اول، 1369ش.
[2]. نمل، 50: «دست به نیرنگ زدند و [ما نیز] دست به نیرنگ زدیم».
[3]. مزمل، 8: «و نام پروردگار خود را یاد کن و تنها به او بپرداز».
[4]. هود، 44: «و گفته شد: مرگ بر قوم ستمکار».
[5]. درویش، محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، ج 5، ص 69، دارالارشاد، سوریه، چاپ چهارم، 1415ق؛ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، محقق، مصحح، عطار، احمد عبد الغفور، ج 1، ص 372، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، 1410ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا خداوند روح انسان را از قسمت پا به سمت حلقوم قبض می‌‌کند؟
    20174 درایه الحدیث 1391/08/14
    ۱. این‌که روح از پایین یعنی از قسمت پا به سمت بالا از بدن انسان خارج می‌شود، در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است؛ مانند: «فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ»[1] یعنى جان هنگامی که به حلقوم و گلو رسید و نزدیک ...
  • آیا پیامبر(ص) و امامان(ع) هم شب قدر برایشان مشخص نبود؟
    18558 درایه الحدیث 1392/05/09
    بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ سخنی از پیامبر اسلام(ص) نقل نشده است که فرموده باشند از شب قدر اطلاعی ندارند؛ زیرا پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) تا حدودی علم گذشته و آینده نزدشان است،[1] اما بنابر مصالحی در برخی از موارد، همه جزئیات یک حقیقت و ...
  • آیا خون آمدن عضوی از بدن هنگام غسل، غسل را باطل می کند؟
    68943 Laws and Jurisprudence 1389/11/02
    پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:خیر. فقط باید در حین غسل، بدن نجس باقی نمانده و بر همه جای پوست بدن، آب برسد. پس اگر با فشار دادن عمل خون ریزی برای لحظه ای خون متوقف شود و غسل انجام پذیرد، غسل ...
  • چرا خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند که به خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند؟
    19452 تفسیر 1396/12/19
    خداوند در قرآن کریم به مسلمانان توصیه می‌کند تا به بت‌ها و خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند، به این دلیل که بعد از این ناسزاگویی، کافران نیز واکنش نشان داده و به خدا ناسزا می‌گفتند؛ از این‌رو پروردگار در آن موقعیت زمانی و مکانی، مسلمانان را ...
  • آیا ولایت پیامبران(ع) با هم فرق داشت؟
    8732 نبوت عامه 1396/02/10
    با توجه به این‌که از یک‌سو «ولایت» دارای معانی و درجات مختلفی می‌باشد، و از سوی دیگر «نبوت» نیز دارای درجات و مقامات است؛ لذا دامنه‌ی ولایت انبیا(ع) بر اساس درجات نبوت و مقام‌های معنوی آنان قبض و بسط خواهد یافت. توضیح این‌که: از یک‌سو؛ ولایت از ریشه ...
  • آیا روزه برای مریضی که روزه برایش ضرر دارد واجب است ؟
    28215 Laws and Jurisprudence 1387/03/30
    بر طبق فتوای مراجع تقلید و علمای اسلام، روزه گرفتن بر مریضی که روزه برای او ضرر قابل توجهى‏ دارد واجب نیست.[1] قرآن در این باره می فرماید: "هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادى از روزهاى دیگر را (روزه بدارد)"[2]. اما باید توجه داشت که ...
  • زندگی‌نامه حجیر بن جندب که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
    2885 تاريخ بزرگان 1399/06/17
    در برخی منابع کهن که نام شهدای کربلا را ذکر می‌کند از شهیدی به نام حجیر بن جندب یاد می‌کند که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید.[1] اما جز این گزارش مختصر، نام وی در دیگر کتاب‌های تاریخی و ...
  • چرا امر به معروف و نهی از منکر واجب شده تا همه خود را موظف بدانند به اجبار مرا به راه راست هدایت کنند؟
    5048 امر به معروف و نهی از منکر 1391/09/08
    بیشترین توصیه‌ای که در مورد امر به معروف و نهی از منکر شده، ناظر به روابط دوستانه‌ای است که میان مؤمنان برای ارتقای معنوی‌شان برقرار است. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    25001 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • کیفیت تشریع حجاب در اسلام چگونه بوده است؟
    20971 Laws and Jurisprudence 1389/10/22
    قبل از اسلام زنان براى حضور در اجتماع از پوشش مناسبی برخوردار نبودند. اسلام با ظهور خود، تکلیف این مسئله را معلوم کرد. احکام و محدوده حجاب زنان در آیات سوره های" احزاب" و "نور"  مطرح شده است. دستوراتی که در خصوص زنان در آیات سوره نور آمده ...

پربازدیدترین ها