جستجوی پیشرفته
بازدید
167666
آخرین بروزرسانی: 1402/05/17
خلاصه پرسش
«الخیر فی ما وقع»، یا «خیر در همان چیزی است که رخ داده(یا رخ می‌دهد)»! آیا این اصطلاح در احادیث آمده، و تا چه اندازه با واقعیت همخوان است؟!
پرسش
«الخیر فیما وقع» یا «هرچه پیش آید خیر در همان است»! آیا عبارت فوق، روایتی از معصومان(ع) بوده و آیا براستی همواره خیر ما در آن چیزی است که برای ما اتفاق می‌افتد؟!
پاسخ اجمالی
یکی از جملاتی که معروف شده و در گفت‌وگوها به کار برده می‌شود،‌ عبارت «الخیر فی ما وقع» است. مفهوم این عبارت آن است که هر اتفاقی که برای انسان رخ می‌دهد، خیر او در همان است و به عبارت دیگر «هرچه پیش آید، خوش آید». ولی باید گفت؛ عین این عبارت در متون دینی به عنوان حدیث وجود ندارد. حتی شاید بتوان گفت که مضمون آن نیز نمی‌تواند در هر قضیه و اتفاقی، مورد تأیید متون دینی باشد. با این وجود، به نظر می‌رسد، این عبارت نوعی تفأل به خیر باشد که در این صورت، به کار بردنش اشکالی ندارد.
قرآن کریم نیز بارها با استفاده از واژگانهایی چون «عسی» و «لعل»، امید به آینده را در دل مخاطب زنده می‌کند. 
در ادامه به برخی از آموزه‌های دینی که مرتبط با این موضوع است، اشاره می‌شود:
1. مخفی بودن واقعیت: دانش انسان درباره حقایق امور و اتفاقاتی که رخ می‌دهد، محدود و کم است. به همین دلیل، برخی از امور را با توجه به ظاهرش، برای خود بد می‌داند، در حالی که در واقع برای او خوب است. عکس این مطلب نیز صادق است؛ یعنی برخی امور که انسان تصور می‌کند برای او خوب است، در واقع به ضرر اوست.[1] با توجه به این مسئله، انسان می‌تواند وقایعی را که در ظاهر بد هستند، این‌گونه تصور کند که شاید خیری در آن نهفته بوده و او از آن بی‌خبر است. یکی از مصادیق این موضوع، اجابت نشدن برخی دعاها است؛ چون انسان صلاح خود را نمی‌داند، درخواست چیزی می‌کند که به ضرر او است و خدای مهربان خواسته بنده‌اش را اجابت نمی‌کند تا از شرّی که به او خواهد رسید، در امان بماند.[2]
2. افراد مخلص: طبق آموزه‌های دین، کسانی که اهل عبادت و تقوا باشند و عبادات خود را از روی اخلاص انجام دهند، خدای متعال نیز بهترین مصلحت‌ها را برای آنان رقم می‌زند. در واقع این‌گونه افراد، اهل توکل به خدا بوده، امید خود را از مخلوقات بریده و فقط به پروردگار عالم چشم دوخته‌اند.[3] خدا نیز اداره امورشان را بر عهده گرفته و هرچه که به صلاح آخرت آنان و یا دنیا و آخرتشان (با هم) باشد، برایشان مهیا می‌سازد. فقط درباره این افراد می‌توان گفت که همیشه «الخیر فی ما وقع» است. اگر نعمت و آسایشی برایش محقق شد، خیر دنیا و آخرت او است و اگر بلا و مصیبتی واقع شد، خیر آخرت او در همان است؛ از این‌رو، فرموده‌اند: «اگر مرگ مؤمن به راحتی صورت گرفت، تعجیل در ثواب الهی برای او است و اگر همراه با سختی باشد، کفاره گناهانش است».[4]
 

[1]. بقره، 216.
[2]. «وَ لَعَلَّ الَّذِی أَبْطَأَ عَنِّی هُوَ خَیْرٌ لِی لِعِلْمِکَ بِعَاقِبَةِ الْأُمُورِ»؛ ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 1، ص 56، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش.
[3]. «مَنْ أَصْعَدَ إِلَى اللهِ خَالِصَ عِبَادَتِهِ، أَهْبَطَ اللهُ [إِلَیْهِ‏] أَفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ»؛ عسکری، حسن بن علی، التفسیر المنسوب الی الامام العسکری، ص 327، قم، مدرسه امام مهدی(عج)، چاپ اول، 1409ق.
[4]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج 1، ص 274، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    791871 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    755965 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    679154 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    658414 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648276 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    599843 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    579970 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    564683 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564016 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    558560 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...