لطفا صبرکنید
بازدید
8538
8538
آخرین بروزرسانی:
1397/10/29
کد سایت
fa62907
کد بایگانی
77294
نمایه
ساخته شدن عسل در شکم زنبور
طبقه بندی موضوعی
تفسیر|حیوانات و آبزیان
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
با آنکه عسل در عسلدان زنبور ساخته میشود؛ چرا قرآن کریم، شکم زنبور را محل ساخت عسل اعلام کرده است؟!
پرسش
طبق آیه 69 سوره نحل، عسل در کدام عضو زنبور ساخته میشود؟ و منظور از نوشیدنیهای مختلف در شکم زنبور چیست؟
پاسخ اجمالی
واژه «بطن» در زبان عربی تنها به معنای معده و روده نبوده، بلکه در معنای گسترده آن، به دیگر قسمتهای مخفی بدن انسان و یا حیوان نیز بطن گفته میشود.[1] جمع آن ابطن، بطون، بطنان است.[2] با توجه به این، منظور از «بُطُونِ» در آیه «ثُمَّ کُلِی مِنْ کُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلاً یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِیهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ...»؛[3] حفرههاى درون بدن زنبور است که زنبورشناسان به آن، چینهدان و یا عسلدان میگویند و در آنجا است که شهد گلها به عسل تبدیل میگردد، و بعد از ساختهشدن از بدن زنبور عسل خارج میشود.
در نوشتارهای امروزی نیز گاهی از عسلدان زنبور به عنوان شکم دوم او یاد میشود.
با این وجود، حتی اگر محل ساخت عسل را اندرون زنبور ندانیم، اما این اندرون در دو مرحله به ساخت عسل کمک میکند؛ لذا خداوند فرمودند عسل از شکم زنبور خارج میشود، تا تصور نشود که عسل فقط از دهان او است و به شکم او ارتباطى ندارد.[4]
همچنین رنگ عسل، بر حسب آنکه زنبور بر روی چه گلى نشسته و از آن بهرهگیرى کرده باشد، تفاوت میکند و به رنگهای مختلف؛ مانند قهوهاى تیره، نقرهاى سفید، زرد رنگ، شفاف، زرد طلایى، خرمایى و گاهى مایل به سیاهى در میآید؛[5] و از اینرو است که در ادامه، قرآن تعبیر به رنگهای گوناگون عسل کرده است.[6]
در نوشتارهای امروزی نیز گاهی از عسلدان زنبور به عنوان شکم دوم او یاد میشود.
با این وجود، حتی اگر محل ساخت عسل را اندرون زنبور ندانیم، اما این اندرون در دو مرحله به ساخت عسل کمک میکند؛ لذا خداوند فرمودند عسل از شکم زنبور خارج میشود، تا تصور نشود که عسل فقط از دهان او است و به شکم او ارتباطى ندارد.[4]
همچنین رنگ عسل، بر حسب آنکه زنبور بر روی چه گلى نشسته و از آن بهرهگیرى کرده باشد، تفاوت میکند و به رنگهای مختلف؛ مانند قهوهاى تیره، نقرهاى سفید، زرد رنگ، شفاف، زرد طلایى، خرمایى و گاهى مایل به سیاهى در میآید؛[5] و از اینرو است که در ادامه، قرآن تعبیر به رنگهای گوناگون عسل کرده است.[6]
[1]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، محقق، مصحح، میر دامادی، جمال الدین، ج 13، ص 52، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.
[2]. همان.
[3]. نحل 69. «سپس از تمام ثمرات تناول کن، و راههایى را که پروردگارت براى تو تعیین کرده به راحتى طی کن. از درون شکم آنها نوشیدنى خاصى خارج میشود، به رنگهاى مختلف، که در آن شفاى مردم است در این امر نشانه روشنى است براى جمعیتى که اهل فکر هستند».
[4]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 6، ص 574، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[5]. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج 11، ص 301- 302. تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
نظرات