لطفا صبرکنید
بازدید
7589
7589
آخرین بروزرسانی:
1397/04/11
کد سایت
fa87271
کد بایگانی
104646
نمایه
سخن آلوسی در ارتباط با گرفتن معالم دین از حضرت فاطمه(س)
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث|ویژگی ها و مناقب
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا آلوسی روایتی نقل میکند مبنی بر اینکه تمام دین خود را از حضرت فاطمه زهرا(س) بیاموزید(خذوا کل دینکم عن الزهراء)؟!
پرسش
آیا آلوسی این جمله را درباره حضرت زهرا گفته است؟ «خذوا کل دینکم عن الزهراء».
پاسخ اجمالی
آلوسی یکی از مفسران برجسته اهل سنت است و عبارت «خذوا کل دینکم عن الزهراء» نیز در تفسیر او آمده، اما نه به عنوان روایت و یا عقیده شخصی، بلکه به دلیلی که در ذیل بدان خواهیم پرداخت:
او در تفسیر آیه شریفه «وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاکِ وَ طَهَّرَکِ وَ اصْطَفاکِ عَلى نِساءِ الْعالَمینَ»؛[1] به جایگاه حضرت مریم(ع) و برتری او نسبت به دیگر زنان پرداخته و به همین مناسبت روایاتی از رسول خدا(ص) را نقل کرده که در آن به فضیلت حضرت زهرا(س) نیز پرداخته شده است و سپس نتیجه گرفته که با وجود روایاتی در فضیلت عایشه نیز وارد شده است؛ مانند این روایت که «خذوا ثلثی دینکم عن الحمیراء»؛ دو سوم دین خود را از عایشه بگیرید، باز هم فاطمه(س) از عایشه هم برتر بوده است.
زیرا روایت بالا در ارجاع مردم به عایشه، برتری او بر فاطمه(ع) را ثابت نمیکند؛ زیرا بیشترین چیزی که روایت (خذوا ثلثی دینکم عن الحمیراء) بر آن دلالت دارد، آن است که او (عائشه) دانشمندی است که میتوان دو سوم دین را از او گرفت. و این نافی دانش دختر پیامبر(ص) نیست، زیرا شاید پیامبر(ص) چنین سخنی را برای دخترشان نفرمود؛ از آن جهت که میدانست ایشان بعد از خودش مدت زیادی در دنیا نخواهد ماند تا مردم را برای فراگرفتن دانش به ایشان ارجاع دهد. و اگر قرار بود حضرت فاطمه(س) عمری طولانی داشته باشد، سزاوار بود که پیامبر(ص) چنین بفرماید: «خذوا کل دینکم عن الزهراء» تمام دینتان را از زهرا(س) بیاموزید!
علاوه بر اینکه اگر این سخن(دو سوم دینتان را از عایشه بگیرید) را دلیل بر برتری بگیریم، باید معتقد باشیم که عائشه از پدرش ابوبکر هم برتر و دانشمندتر است؛ زیرا پیامبر(ص) درباره پدرش نیز چنین سفارشی ننموده است![2]
از آنچه بیان شد روشن میشود که آلوسی جمله موجود در پرسش را تنها برای نفی استدلال افرادی مطرح کرده است که عایشه را برتر از فاطمه(س) میدانستند و خود او نیز چنین ادعایی ندارد که چنین سخنی را رسول خدا(ص) در باره حضرت زهرا(ع) فرموده باشد.
او در تفسیر آیه شریفه «وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاکِ وَ طَهَّرَکِ وَ اصْطَفاکِ عَلى نِساءِ الْعالَمینَ»؛[1] به جایگاه حضرت مریم(ع) و برتری او نسبت به دیگر زنان پرداخته و به همین مناسبت روایاتی از رسول خدا(ص) را نقل کرده که در آن به فضیلت حضرت زهرا(س) نیز پرداخته شده است و سپس نتیجه گرفته که با وجود روایاتی در فضیلت عایشه نیز وارد شده است؛ مانند این روایت که «خذوا ثلثی دینکم عن الحمیراء»؛ دو سوم دین خود را از عایشه بگیرید، باز هم فاطمه(س) از عایشه هم برتر بوده است.
زیرا روایت بالا در ارجاع مردم به عایشه، برتری او بر فاطمه(ع) را ثابت نمیکند؛ زیرا بیشترین چیزی که روایت (خذوا ثلثی دینکم عن الحمیراء) بر آن دلالت دارد، آن است که او (عائشه) دانشمندی است که میتوان دو سوم دین را از او گرفت. و این نافی دانش دختر پیامبر(ص) نیست، زیرا شاید پیامبر(ص) چنین سخنی را برای دخترشان نفرمود؛ از آن جهت که میدانست ایشان بعد از خودش مدت زیادی در دنیا نخواهد ماند تا مردم را برای فراگرفتن دانش به ایشان ارجاع دهد. و اگر قرار بود حضرت فاطمه(س) عمری طولانی داشته باشد، سزاوار بود که پیامبر(ص) چنین بفرماید: «خذوا کل دینکم عن الزهراء» تمام دینتان را از زهرا(س) بیاموزید!
علاوه بر اینکه اگر این سخن(دو سوم دینتان را از عایشه بگیرید) را دلیل بر برتری بگیریم، باید معتقد باشیم که عائشه از پدرش ابوبکر هم برتر و دانشمندتر است؛ زیرا پیامبر(ص) درباره پدرش نیز چنین سفارشی ننموده است![2]
از آنچه بیان شد روشن میشود که آلوسی جمله موجود در پرسش را تنها برای نفی استدلال افرادی مطرح کرده است که عایشه را برتر از فاطمه(س) میدانستند و خود او نیز چنین ادعایی ندارد که چنین سخنی را رسول خدا(ص) در باره حضرت زهرا(ع) فرموده باشد.
نظرات