8303
«طاغوت» از مادّه «طغى» و «طغو» به معناى تجاوز و گذر از حد اعتدال و بالا رفتن از اندازهای است که مورد پسند عرف و شرع میباشد. راغب اصفهانی، طاغوت را به تجاوز از حدّ در گناه معنا میکند. برخی گفتهاند طاغوت صيغه مبالغه است؛ مانند كلمه «ملكوت» و «جبروت» كه مبالغه در مالكيت و جباريت است. كلمه «طاغوت» در مورد افراد و یا اشیائی مورد استفاده قرار میگیرد كه وسيله طغيان باشند؛ مانند انواع معبودهاى غير خدا، نظیر بتها و شيطانها و جنها و پيشوايان ضلالت از بنى آدم، و هر پیشوایی كه خداى تعالى راضى به پيروى از آنها نيست. اين كلمه در مذكر و مؤنث و مفرد و تثنيه و جمع، مساوى است و تغيير نمیكند. برخی مفسران معتقدند؛ طاغوت، از ماده طغیان، به معناى لغوى و وسيعش، شامل هر فرد خودخواه و سركشی است که انديشه و آزادى و حق مردم را به صورت نامشروع، محدود میکند و اینکه در قرآن و روایات به موارد خاصی اشاره شده، تنها بیان مصادیقی از آن به مقتضاى دريافت گوينده و يا شنونده است.