9773
«نسیان» در لغت به معنای فراموشی است که گاه انسان به سبب غفلت، دچار آن شده، و گاه به صورت عمدی تلاش میکند آنچه در حافظه دارد را پاک کرده و به عبارتی خود را به فراموشی بزند.
برخی از اهل لغت، نسیان و سهو را به یک معنا دانستند.
«نسیان» از جمله واژههای قرآنی است که هم به خدا نسبت داده شده و هم به بندگان او: «خداوند را فراموش کردند و خداهم آنها را فراموش کرد».
«امروز آنها را فراموش میکنیم، همانگونه که آنها دیدار چنین روزی را فراموش کردند».
این دسته از آیات، نشانگر آن است که در آخرت - و حتی در دنیا - عدهای مورد فراموشی خدا قرار میگیرند.
استدلالهای عقلی و کلامی، نسیان و فراموشی به مفهوم «عدم احاطه بر احوال مخلوقات» را از ساحت مقدس خداوند دور میدانند. چنانکه خود حق تعالی نیز بر این واقعیت تصریح دارد: «پروردگارت فراموشکار نیست».
بر این اساس، مقصود از نسیان و فراموشی خداوند، قطعشدن نگاه دلسوزانه و مهربانانه خداوند از افرادی است که هیچگاه خدا و معاد را به یاد نداشتند و این معنا در سخن حضرت علی(ع) چنین آمده است: «فراموش کردن خدا آن است که آنان را از خیر محروم کند».
به بیان دیگر، نسیان پروردگار بازتاب و نتیجهی تکوینی فراموشی بنده و بیتوجهی او به امر دین است.