«استضعاف» در لغت به معنای «ناتوان ديدن، ناتوان شمردن و تزریق حسّ ناتوانی در دیگران» است و «مستضعف»  به معنای فردی است که او را ضعیف پنداشته و در ناتوانی نگه می‌دارند. در تعالیم دینی، این واژه‌ها در مقابل واژه‌های «استکبار» و «مستکبر» قرار می‌گیرند.

مستضعفان در بسیاری از موارد، انسان‌‌هایی با قدرت تعقل و نیز دارای توان اجرایی و عملی هستند، ولی از سوی مستکبران به واسطه‌ی زور و قدرت و دیگر شرایط اجتماعی به ضعف کشانده شده و امکان مخالفت با وضعیت موجود و فعال‌کردن توانایی‌ها و استعدادها تا حد زیادی از آنان گرفته شده است.

«استضعاف» مصادیق مختلفی دارد؛ مانند: استضعاف عقیدتی، استضعاف مادی،  استضعاف جسمی و عقلی.