Gelişmiş Arama
Ziyaret
16402
Güncellenme Tarihi: 2010/05/04
Soru Özeti
Hz. Ali’ye (a.s) zekat vermek farz değilken neden namazda sadaka verdi?
Soru
Benim sorum Velayet ayeti olan Maide/55 hakkındadır. Ayet, Hz. Ali’nin (a.s) namazdayken sadaka verdiğini söylüyor. Oysa Hz. Ali (a.s) Peygamberimizin (s.a.a) zamanında fakir idi ve hatta bu yüzden Hz. Zehra’ya (s.a) mihriye olarak ancak bir zırh verebilmişti. Fakire zekat vermek farz değildir ve vermemesi gerekir. Öyleyse zekat kendisine farz olmadığı halde Hz. Ali (a.s) neden zekat verdi?
Kısa Cevap

Hz. Ali (a.s) hiçbir zaman fakir ve yoksul değildi. Devamlı çalışıp çabalayarak çok mal kazanırdı; ama onların hepsini Allah yolunda infak ettiğinden kendisine bir şey bırakmazdı. Ayet-i Kerime’de Hz. Ali’nin (a.s) zekat vermesi hakkında anlatılan şey, bu durumlardan biridir.

Öte yandan Kur’an’ın literatüründe müstehap sadakalara da zekat denmektedir. Bu tür sadakayı herkes verebilir.

Ayrıntılı Cevap

1- Hz. Ali’nin (a.s) siretine baktığımızda O’nun (a.s) fakir ve yoksul olmadığını görmekteyiz. Hz. Ali (a.s) çok çalışır ve çok mal kazanırdı. Ama onların hepsini Allah yolunda infak eder, kendisine bir şey bırakmazdı. Defalarca sırtında hurma ve ekmek taşıyarak yoksullara taşıdığı o kadar meşhur ki onlardan birini bile burada örnek olarak getirip anlatmamıza hacet bırakmamaktadır. Yine kazandığı malının önemli bir bölümünü kölelerin serbest kalmasını sağlamak için harcardı; öyle ki kendi elinin emeğiyle bin tane köle azat ettiği yazılıdır. Ayrıca savaşlardan alınan ganimetlerden de önemli ölçüde pay alırdı. Dolayısıyla kendisini zekat verme derecesine getirecek az bir birikiminin veya küçük bir hurmalığının olması önemli bir şey değildi ki Hz. Ali (a.s) ona sahip olmasın.[1]

 

Hz. Ali’nin (a.s) fakir olduğu söyleniyorsa bununla, O’nun (a.s) haddinden fazla infak ettiği zamanlar kastedilmektedir. Ayet-i Kerime’de sözü edilen zekattan maksat, O hazretin bu durumlarından birine aittir. Bu da gösteriyor ki, Hz. Ali (a.s), namazda bile fakirlere yardım etmekten geri kalmazdı.

 

2- Kur’an-ı Kerim’in bir çok yerinde müstehap sadakalara da zekat denmiştir. Örneğin Mekki surelerin çoğunda geçen ‘zekat’ kelimesinden maksat müstehap zekattır.[2] Çünkü zekat, Peygamberimizin (s.a.a) Medine’ye hicretinden sonra farz kılınmıştır.[3]

 

Allame Tabatabi el-Mizan’da şöyle buyuruyor: ‘Bugün zekat denilince akla sadaka değilde farz zekat geliyorsa bu, Arap lügatında zekatın sadaka manasına gelmemesinden kaynaklanmıyor; bunun nedeni İslamın üzerinden geçen1400 küsür senelik sürede müteşerri’[4] ve Müslümanların zekatı farz amel için kullandıklarından dolayıdır. Yoksa Peygamberimizin (s.a.a) döneminde zekat kendi lugat manasında kullanılıyordu. Zekatın lügat manası ise onun hem ıstılahî manasını kapsıyordu, hem de sadaka manasını. Zekat gerçekte lügatta özellikle namazın karşısında yer alırsa Allah yolunda infakta bulunmak ve onun anlamlısı manasına gelir. Nitekim bu konu geçmiş Peygamberlerin durumunu anlatan ayetlerden de açık bir şekilde anlaşılmaktadır.’[5]

 

Müfessirlerin çoğunluğu[6] Hz. Ali’nin (a.s) rüku halinde yüzüğünü fakire infak ettiği konusunda nazil olan Maide suresinin 55. ayetinin bu türden olabileceğini söylüyorlar.

 

Hz. Ali’ye (a.s) farz zekat düşmediğini farzetsek bile yüzüğünü fakire vermesi, O’nun (a.s) sadaka ve müstehap infaklarından biri olabilir.



[1] - Tefsir-i Nümune, c.4, s.429

[2] - Neml/3, Rum/39, Lokman/4, Fussilet/7 vs. ayetler.

[3] - Tefsir-i Nümune, c.4, s.430

[4] - İlim ve şeriatta âlim olan. Şeriatla amel eden

[5] - el-Mizan (Farsça tercümesinden), c.6, s.11

[6] - Tefsir-i Nümune, c.4, s.424

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • İmam Hasan (a.s) daha büyük olmasına rağmen neden imamet İmam Hüseyin’in (a.s) evlatlarına intikal etmiştir?
    11569 Eski Kelam İlmi 2010/09/22
    Yanıta ulaşmak için bir takım noktalara dikkat etmek gerekmektedir: 1. İmamet makamına ulaşan bir şahıs masumiyet, ilim, cesaret, cömertlik vb. şart ve özellikler taşımalıdır. Bu şartların kimin karakterinde tahakkuk ettiğinin teşhisi insan için mümkün olmadığından, imamet makamı Allah tarafından atanılan bir ...
  • Hadislerin masumlardan (a.s) geldiğine nasıl güvenebiliriz?
    9921 Ricalu’l-Hadis (Ravilerin İncelenmesi) 2011/04/12
    Tarihe güvenmek bir ölçüye kadar çağdan çağa, zamandan zamana ve nesilden nesle intikal eden şöhret, karine ve deliller aracılığıyla hâsıl olur. Tarihte yer alan bazı hadise ve vakıaların deyim yerindeyse tevatür derecesinde ve birçok delil ve karineleri mevcuttur ve bundan ötürü bunların doğruluğundan çok az insan şüphe ...
  • İslam inancındaki şefaatten maksat nedir? Lütfen şefaati açıklayınız.
    11946 Eski Kelam İlmi 2009/05/13
    “Şefaat” kelimesinin sözlük anlamı, iki şeyin birbirine iliştirilmesidir ve halk arasında ise, makamı ve değeri olan bir kimsenin büyük bir makama sahip olan birisinden bir suçun cezasını affetmesini veya yapılan bir hizmetin karşılığını artırmasını istemesi anlamına gelmektedir.Şefaat kelimesinin bu gibi konularda kullanılmasının sebebi, suçlu kimsenin tek başına bağışlanmaya veya ...
  • Rüyada bilinçli olma imkânı mevcut mudur? Bazı rüyaların gerçekleşmesinin nedeni nedir?
    11631 Teorik İrfan 2012/02/18
    Bilgelerin görüşüne göre uyku, zahiri duyuların tedricen dış dünyayla ilişkisinin kesildiği, ama batıni duyuların henüz aktif olduğu bir haldir. Uyku anında dış dünyayla uğraşmaktan ve değişik meşguliyetlerden uzaklaşması neticesinde insan nefsi, melekût âlemine odaklanır ve nefis madde âleminden ne kadar çok uzaklaşırsa, nefsin kendi âlemiyle irtibat kurması daha fazla ...
  • Raksetmenin haram olduğunu söyleyen hadisleri senetleriyle beraber zikrediniz.
    7055 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2009/06/16
    Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız. ...
  • Niçin İslam'da kölecilik haram kılınmamıştır?
    11390 Yeni Kelam İlmi 2011/05/08
    1- İslam asla kölecilik sistemini ortaya çıkarmamıştır. 2- İslam dini, kölelerin geçmişteki kötü durumunu büyük bir toplumsal sorun olarak görmüş ve çözümleme yoluna gitmiştir. 3- İslam bu önemli meselenin çözümü için dakik ve hikmetli bir proje ortaya koymuştur. Çünkü ...
  • Aşağıdaki Şiir Allame Şe’arani’ye nisbetlendirilmektedir.
    6904 تاريخ بزرگان 2012/01/01
    “Dem’u’s-sucum” kitabı (mefatihul-cinan”adlı dua kitabın sahibi olan Hac Şeyh Abbas Kumi’nin “Nefesul-Humu’mun fi makteli Seyyidinal-Hüsyeyin el- Mazlum (a.s.)” adında yazmış olduğu kitabın tercümesidir. Kum’da Müesesei İntişarat-i Hicret, tarafından 1386 hicri şemsi tarihinde basılmıştır. Şe’arani bu eseri Farsçaya çevirmiş ve bazı kısalar, nükteler ve konuları dip not şeklinde ...
  • Kuran'a göre insan zalim ve cahil bir varlık mıdır yoksa Allah'ın halifesi midir?
    14303 Tefsir 2008/05/04
    1. Kuran'ı Kerim'in bazı ayetlerinde insan, üstün konumu ve yaratılışı itibariyle övülmüş ve aynı şekilde birçok ayette de yerilmiş, kınanmıştır.2. İnsanoğlu potansiyel olarak birçok özelliği ve yeteneği kendisinde bulundurmaktadır. Dolayısıyla sınırsız bir şekilde yükseledebilir yahut sınırsız bir şekilde kendisini alçaltabilir.
  • Birinin bedeninin dışarıdan görünmeyen yerlerinde ‘ala’ hastalığı varsa evlenmeden önce bunu eşine söylemeli midir? Söylemezse hükmü nedir?
    11928 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/05/30
    Ayetullah el-Uzma Hamanei’nin Bürosu: Eğer sorulmazsa söylemeye gerek yoktur. Ayetullah el-Uzma Sistani’nin Bürosu: Evlenecek kadın veya ailesi sorarsa bu hastalığın varlığını gizleyemez. Kendisini sağlıklı gösterse ve nikah kıyılsa, sonra yalan olduğu ortaya çıkarsa kadın nikah akdini feshedebilir. Ayetullah el-Uzma Mekarim Şirazi’nin Bürosu: Kadın ve erkek, ...
  • Başkasının bostanından izinsiz meyve ve bitki toplamanın hükmü nedir?
    15098 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/08/20
    Söz konusu sorunun cevabında ilk önce fakihlerin bu konu hakkında görüşlerini genel olarak açıkladıktan sonra Hz. Ayetullah Mehdi Hadevi Tehrani nin görüşünü takdim edeceğiz.  Fakihlerin genel görüşleri:Bir başkasının malından faydalanmak her şekilde olursa olsun mutlaka bu tasarruf o malın sahibinin izni ile olmalıdır. Yalnızca ...

En Çok Okunanlar