Ətraflı axtarış
Baxanların
5821
İnternetə qoyma tarixi: 2012/03/11
Sualın xülasəsi
Sünnü alimlərindən birinin nəzərinə əsasən bu ayə " يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ..." İmamət əqidəsinin batil olmasını təyid və təsdiq edir! Bu barədə sizin nəzəriniz nədir?
Sual
Səlamun ələykum; sünni alimlərindən birinin nəzərinə əsasən bu ayə " يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في‏ شَيْ‏ء ..." İmamət əqidəsini batil olduğunu təyid edir və təsdiq edir; çünki əgər İmamlar Məsum omasaydılar! Ayə bu cümləyə (فَإِنْ تَنازَعْتُمْ ...) şamil olmazdı bəlkə aşkar şəkildə elan edərdi yəni (Allahdan, Peyğəmbər və Peyğəmbərin vəsilərindən itaət edin). Bu ayə sabit edir ki, siz ulu- əmrə nisbət müxalifətçilik edib onu inkar edirsiniz. Əgər bu işi etsəniz. Allah və Peyğəmbərə qayıda bilərsiniz. Bundan əlavə əgər müxalifət olsa və İmamət etibarlı bir əqidə olsa lazım idi ki, bu cür deyərdi: «ردوه الی الله و رسوله و الی اولی الامر منکم»
Qısa cavab

Sual ounan ayə iki hissədən təşkil olunmuşdur. Birinci hissədən ayənin "ulul əmr" dən, Allah və Peyğəmbərdən heç bir qeydsiz itaət olunduğu kimi itaət olunmasına şamil olur; və heç bir şərt qoyulmamışdır ki, ulul- əmrin ismətini bildirir; bəs Allahın sözlərində hər bir söz üçün onun qeydini də gətirir nəin ki, ümumi olaraq desin. O cür ki, valideyndən itaət etmək mövzusunda ona riayət olunmuşdur. O yerdə ki, onların göstəriş və əmrləri İlahi əmrlərin əksinədir onlardan itaət etmək istisna sayılır. Bəs burada heç bir qeyd olmadığı üçün, məlum olur ki, ulul- əmr, Peyğəmbər (s) kimi məsumdurlar. Ulul- əmr kimlərə şamil olması üçün müraciət olunsun sual 3057 (sayt: 4302) ətraflı bəhs olunmuşdur. Ulul- əmr barəsində illətin qeyd olunmaması ki, nə üçün ayənin ardınca gəlməmişdir, ətraflı cavaba müraciət olunsun.

Ətreaflı cavab

Sualda açıqlanan ayə Nisa surəsinin 59- cu ayəsididir. Allah Taala bu ayədə buyurur: Ey o şəxslər ki, iman gətirmisiniz Allahı itaət edin, Peyğəmbər və öz övliyalarınızı da itaət edin. Bəs hər hansı bir işdə nəzər anlaşılmağınız olsa, əgər Allah ə qiyamət gününə inamınız vardırsa onu Allah və Peyğəmbərin ixtiyarında qərar verin, ən yaxşı yol budur.[1] Ayənin zahirindən çməlum olduğu kimi, ayə iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə Allah, Peyğəmbər və ulu- əmrdən itaət etməyi açıqlayır və ikinci mərhələdə isə insanların ixtilaflı məsələdə kimlərə müraciət etmələrini açıqlayır. Ayənin əvvəlində Allah Taala Peyğəmbər və ulul- əmrdən itaəti, özündən itaət etməyin kənarında qərar vermişdir.

Burada iki mövzu daha çox əhəmiyyət daşıyır:

  1. Ayənin Peyğəmbər və ulul- əmrdən itaət etməkdə mütləq olması.
  2. Ulul- əmr, şiənin on iki imamına şamil və sadiq olması.

Amma birinci bəhs:

O ki, Allah Taala mütləq şəkildə və heç bir qeyd və şərt olmadan, mömin bəndələri Peyğəmbərdən itaət etməyə əmr edur. Məlum olur o cür ki, Allahdan itaət etməyin heç bir şərti yoxdur və məlum bir məsələdir, onun rəsulıundan itaət etmək də bu cürdür. Əgər Peyğəmbərdən kiçik bir səhv və nöqsan müşahidə olsaydı, həkim, əlim və alim olan Allah (şərtsiz və qeydsiz) heç bir zaman bəndələrinə bunu söyləməzdi.

Bəs məlum olur ki, Peyğəmbər (s) məsumdur və heç bir hökmü Allahın hökmünün əksinə verməmişdir. əks halda mənası yoxdur ki, Allah Taala mütləq şəkildə ondan itaət etməyə əmr etsin, deyək ki, ehtimalı var ki, Peyğəmbər səhbə yol verə bilər. Bəs Peyğəmbərdən itaət yəni Allahdan itaət etmək deməkdir və bu məsələyə bu surənin səkkizinci ayəsində işarə olunmuşdur, orada ki, buyurur: Hər kəs Peyğəmbərdən itaət etsə əslində Allahdan itaət etmişdir.[2]

Əgər kiçik bir ehtimal verilsəydi ki, Peyğəmbər günah etmişdir. Allah Taala şübhəsiz ki, bu itaəti də çərçivə daxilində qeyd edərdi.

O cür ki, ata- anadan itaət etmək əmrində işarə olunmuşdur.

O yerdə ki, buyurur: Əgər səni məcbur etsələr o şey barəsində ki, ondan elm və xəbərin yoxdur. Mənə qarşı şərik qoşasan, onlardan itaət etmə.[3]

Buraya kimi Peyğəmbərin isməti sabit oldu. Əlbəttə bu nəzəriyyəni şiə və bir çox sünni alimləri qəbul edir.

Ülul- əmri Peyğəmbər dərəcəsində tutmaq o da ki, bir əmr vasitəsi və (اطیعوا) itaət edin- sözünü təkrar etmədən. Məlum olur o şeylər ki, Peyğəmbər və onun isməti barəsində açıqlanmışdır, ulul- əmrə də şamildir və bunu isbat etmək mümkündür. Bəs ulul əmr məsum olmalıdır və həqiqətdə belədir.

Amma ikinci (məsələ) bəhs:

Yəni ulul- əmrin on iki İmama şamil olması: Bu barədə sual 3057 (sayt: 4302) müraciət olunsun.

Burada ayənin ikinci hissəsinə işarə olunur, yəni müxalifət və anlaşılmazlıq zamanı Allah və Peyğəmbərə müraciət etmək:

Burada yaranan sual budur ki, nə üçün birinci hissəyə nəzər saldıqda, ulu- əmrin isməti sabit olur və mütləq şəkildə onlardan itaət etməyə əmr olundu, amma burada onlardan heç birinin adına işarə olunmamış və deyilməmişdir müxalifət olunan zaman Allah, Peyğəmbər və ulul- əmrə müraciət edin yalnız buyurur. Müxalifətçilik olduğu zaman Allah və onun Rəsuluna müraciət edin?

Bu sualın cavabında demək lazımdır:

Birinci: Bu nöqsanı sünnülərdən bir dəstəsinə o cümlədən Fəxri Razi,[4] Zəməxşəri,[5] Təbəri[6] kimi ... şəxslərdən tutmuşdurlar; çünki ulul- əmr hər hansı bir mənada olsa bu sual onun barəsində yaranacaqdır.

İkinci: Əgər müxalifət ulul- əmrin öz barəsində olarsa, ulul- əmrə müraciət etməyin mənası yoxdur.

Bəs ayənin sonunda ulul- əmr kəlməsini gətirməmək, onların məsum olmaması və insanlara rəhbərlik ləyaqətinin olmamasına dəlalət etmir.

Üçüncü: Ülul- əmr sözü ayənin davamında gəlməmişdir, bəs imamət etiqadının batil olmasını bildirir, əsassız və dəlilsiz bir sözdür; çünki qabaqda verilən açıqlama ki, biz cavab verdik, ona əsasən məlum olur Peyğəmbər məsumdur. Şura surəsinin onuncu ayəsində buyurur: Hər hansı bir şey barəsində ixtilafınız oldu onun hakimliyi üçün Allaha müraciət edilsin,[7] sizin sözlərinizə əsasən burada da demək lazımdır ki, Peyğəmbər məsum deyil və Allah onun adını gətirmişdir! Yaxud deyək ki, onun Peyğəmbərliyinə iman gətirmək əsassız bir əqidədir, o halda ki, heç bir şəxs bu sözü dilinə gətirməmişdir. Başqa cür desək sualda işarə olunan ayə bunu bildirmir ki, müraciət olunmasın və hakimə müraciət olunmasın və ...

Bütün bujlardan əlavə Nisa surəsinin 83- cü ayəsində ulul- əmrə müraciət etmək bəhsi də açıqlanmışdır və buyurur: "o halda ki, əgər onlar barəsində ulul- əmrə və Peyğəmbərə müraciət olunsa, o məsələlərin əslindən məlumatları və xəbərləri olar.[8]" Bəs bu ayədə ulul- əmrə müraciət etmək də açıqlanmışdır.

Bu bəhslə rabitəsi olan göstərici:

Ülul- əmrdən məqsəd. 26 58. Sayt: 3057.

 


[1] - Nisa surəsi, ayə 59.

[2] - Nisa surəsi, ayə 8.

[3] - Ənkəbut- surəsi, ayə 8.

[4] - Razi, Fəxruddin Muhəmməd, Məfatihul ğeyb, cild 10, səh 144. Darul əhyaul- turas əl- ərəbi, üçüncü çap 1407 hicri qəməri.

[5] - Zəməxşəri, Əl- Kəşşaf, cild 2, səh 524, Darul- kitabəl- ərəbi, Beyrut, 3- cü çap, 1412, hicri qəməri.

[6] - Təbəri, Cameul bəyan fi- təfsiril- Quran, cild 5, səh 180. Darul- mərifət Beyrut, birinci çap, 1412 hicri qəməri.

[7] - Şura surəsi, ayə 10.

[8] - Nisa surəsi, ayə 83.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Вилајәти-фәгиһин шәраити нәдир?
    7847 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/02/06
    Исламда рәһбәрлијин әсаслары бунлардан ибарәтдир: фәгиһлик, әдаләт вә ислам ҹәмијјәтини идарә етмәк гүдрәти. Иран Ислам Республикаснын конститусијасынын 109-ҹу маддәсиндә бу үч шәртә ишарә олунуб.Рәһбәрин шәраит вә сифәтләри:
  • Müsəlmanların tarixi nə vaxtdan başlanmışdır?
    6591 تاريخ کلام 2012/04/09
    Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in besətindən sonra, habelə islamın coğrafi sərhədləri Ərəbistan yarımadasının bir hissəsində olduğu zaman və müsəlmanların əlaqələrinin cüzi və mühüm ümumi hadisələrin az olduğuna görə bir müddət zamanı bilmək üçün tarixin başlanğıcının və hadisələrin baş vermə zamanının müqayisə olmaması heç bir problem yaratmırdı. İkinci ...
  • Quran və rəvayətlərdə həzrət Xızır (ə) barəsində bəhs olunmuşdurmu?
    24494 تاريخ بزرگان 2011/11/21
    Qurani- kərimdə bir başa olaraq həzrət Xəzər (ə)- ın adı gəlməmişdir bəlkə bu ünvanla: " عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً" [i] ki, onun elm və bəndəlik məqamını açıqlayır və Musa ibni İmranın müəllimi olaraq ondan yad edilmişdir. Bir çox rəvayətlərdə böyük ...
  • Tükümün tökülməsinə görə, yapşqanla başıma parik qoymağa məcbur olmuşam. Mənim dəstəmaz və qüslümün hökmü nədir?
    5355 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/11
    Həzrət Ayətullah əl- uzma Hadəvi Tehrani (damət bərəkatuh)- nin cavabı belədir: Əkilmiş tük, təbii inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tük, təbii və inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tükü hökmündədir. Əkilmiş tük, inkişafsız təbii ya süni liflər ...
  • Qədr gecəsində oyaq qalmağın fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    6633 شهادت امام علی ع 2014/05/18
    Qədr gecəsi, Qurani-Kərimdə məqamına təkid olunmuş ən mühüm zamanlardan biridir və bu gecənin mənəvi məqamı haqqında çox hədislər vardır. Qədr surəsində belə bir xüsusi məqamın səbəbinə o cümlədən, Quranın[1] və mələklərin[2] nazil olması işarə olunur. Quran-Kərimdə bu gecə başdan-başa mənəviyyətlə dolu ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7127 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...
  • Əgər behişt nemətləri yorucu və bezdirici deyilsə, onda behişt əhli bir ləzzətdən necə əl çəkərək başqası ilə məşğul olurlar?
    5630 Qədim kəlam 2012/06/23
    Belə nəzərə çarpır ki, bu sualın mənşəyi bir növ bu dünyanın xüsusiyyətlərini axirət məsələləri ilə müqayisə etmək və dünyanın nöqsan, eyib, xəstəlik, ölüm, süstlük, xoşagəlməz hadisələr və s. xüsusiyyətlərini meyar qərar verməkdir, halbuki Quran və rəvayətlərə əsasən axirət aləminin xüsusiyyətləri bu dünya ilə uyğun gəlmir.
  • Fiqhi hökmlərin fəlsəfəsi haqqında sual etmək olarmı?
    7648 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2015/08/01
    Bu sualın cavabı aşağadakı mövzuda cavablınır; 1.İlahi hökmlərin həmişə məsləhətlər və fəsadları nəzərə almaqla olduğuna görə heç vaxt hansısa hökm heç bir səbəb olmadan halal və ya haram və vacib ola bilməz. Heç də belə deiyl ki, ilahi hökmlər heç bir meyar və hikmət olmadan bəşəriyyətə gəlmiş ...
  • Rəvayət vardır ki, Allah- Taala Fatimənin paklığına xatir onun övladlarını cəhənnəmə aparmaz. Xahiş edirik onu təhlil edin.
    6043 Hədis elmləri 2012/01/08
    Bu rəvayət şiə və Əhli- sünnə kitablarında vardır və onu nəql edən ravilərin və mənbələrin çoxluğu ona etimad etməyə dəlildir.Amma bu qeyri- müəyyənlik həmişə olubdur ki, bu hədisin genişliyi və əhatə dairəsi hara kimidir? Başqa rəvayətlərə əsasən bu nəticəyə gəlmək olar ki, ancaq həzrət Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladları o ...
  • Kimlər cənnətə daxil olacaq?
    12008 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bir çox Quan ayələrində tədqiqat aparıldığı zaman, bu nəticəni əldə etmək olur ki, cənnət Allahın insanlara verdiyi bir vədədir. Cənnət o insanlara nəsib olur ki, "müttəqi" "mömin" Allahın və onun rəsulunun göstərişlərini tamamlaya yerinə yetirsin. Bu cür insan səadətə çatmış və xoşbəxt insandır. Allahın və həzrət rəsul əkrəmin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163757 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158583 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118631 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111664 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104931 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92425 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54038 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48841 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44789 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44212 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...