Ətraflı axtarış
Baxanların
7729
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/19
Sualın xülasəsi
Nə üçün mürtədlik məsələsində, qadın və kişinin hökmü fərqlidir?
Sual
Nə üçün əgər bir qadın mürtəd olarsa onun hökmü edam deyil, amma əgər bir kişi mü
Qısa cavab

İslam insanlardan istəyir ki, kifayət qədər dəlil və məlumatla bu İlahi dini qəbul etsinlər və onun sayəsində hidayət tapmasınlar, amma qəbul edəndən sonra, dini buraxıb kafir olan şəxslər üçün ağır cəzalar nəzərdə tutubdur; çünki bu İslam ziddinə təbliğ üçün vəsilə olub və başqa müsəlmanları mənfi təsir altına sala bilər.

Amma qadın və kişinin fərqli xüsusiyyatlarını nəzərə alaraq ki, bu iki cins özünə məxsus ruhi və cismi xüsusiyyatlara sahibdirlər ki, bunların vasitəsiylə biri digərindən seçilir: Məsələn qadın kişiyə nisbət ruhi cəhətdən şiddətli məhəbbət hisslərinə sahibdir, buna əsasən bu iki cins haqqındakı hökm bir ola bilməz.

Qanun o zaman hikmətlidir ki, fərdlərin xüsusiyyatını və şəraitin nəzərə alaraq qoyulsun (yaradılsın). Bu uca Allahdır ki, bəndələrinin bütün xüsusiyyatlarını tanıyır və onun əsasında əmr və nəhy edir.

İnsan öz elminə diqqət edərək hökmlər arasında olan fərqin hikmətini kamil dəqiq şəkildə dərk edə bilməz. Məgər bu fərq ayələrdə və rəvayətlərdə gəlmiş ola.

Çünki qadın və kişini (xüsusiyyatları nəzərə almadan) müqayisə etmək düzgün deyil. Bu bir şeydir ki, insan ondan nəhy olub.

Ətreaflı cavab

İrtidad "rədd" kəlməsindən lüğətdə qayıdış mənasınadır, din lüğətində küfrə qayıdış, irtidad və rəddə adlanır. [1]

Mühəqqiqlərin bəzilərinin fikri budur ki, baxmayaraq ki, irtidad müraciə və qayıdış mənasınadır, amma onun istilahı mənasında inkar qeydi nəzərdə tutulubdur.

Cahid o kəsdir ki, bir şeyin həqiqətinə elmi ən azından şəkki var, dəlillərin tam olmasına baxmayaraq yenə də inkar edir. [2]

Bu cəhətdən İslam dəlilsiz və kor- koranə tabeçilik istəmir. Bəlkə deyir məntiqi və hər cür qaranlıqdan və dolaşıqdan uzaq dəlillərlə ki, hamının onlara əli çatır, məzhəbi əsaslara söykənmək lazımdır. [3]

Quranı kərim bununla əlaqədə buyurur: "Əgər müşriklərdən biri sənə pənah gətirdi, ona pənah ver ki, Allahın sözlərini eşitsin.

O vaxt onu əmin amanlıq yerinə yetir..." [4]

Bu fərmanın ardınca idi ki, "Səfvan" adlı bir nəfər İslam Peyğəmbərinin xidmətinə gəlib və həzrətdən istədi ki, ona icazə versin ki, iki ay Məkkədə qalıb İslam barəsində axtarış aparsın. Bəlkə islam dininin düzlüyünə və həqiqət olmasına yetişdi və ona iman gətirdi. Peyğəmbər (s) ona buyurdu: Mən sənə iki ay əvəzinə 4 ay möhlət və aman verirəm. [5]

Digər tərəfdən İslam hökmləri həqiqi məsləhətləri və fəsadları nəzərə alaraq yaranıbdır ki, mürtədliklə əlaqədar hökmlərdə bu qaydadan istisna olunmayıb. Ayələrdən bəzilıri o cümlədən Bəqərə surəsinin 217- ayəsi və Ali- imran surəsinin 72- ci ayəsi göstərir ki, mürtədlik bir fitnə yaradan cərəyan adıyla müsəlmanların dini inanclarını zəiflətmək üçün xarici və daxili düşmənlər tərəfindən bəyan olub". [6]

Ali- İmran surəsinin 72- ci ayəsində buyurur: Kitab əhlindən bir dəstə (öz tabeçilərinə) dedilər günün əvvəlində möminlərə nazil olanlara iman gətirin və günün sonunda onları inkar edin (İslam dinindən qayıdın) bəlkə onlar (möminlər) öz dinlərindən qayıdalar. [7]

Həqiqətdə mürtədlik həqiqi mənasında inadkarlıq üzündən din əleyhinə təbliğ və dini inkarı üçün bir vəsilədir nə inki, xəta və şübhədən doğan dəlili əsas, bu cəhətdən demək olar ki, mürtədliyin fəlsəfəsi ibarətdir: Din əleyhinə təbliğdən və nəticədə İslam cəmiyyətində ümumi əxlaqi və nəzm intizamı təhdid edir. [8]

İslam xoşa gəlməz hadisələrin qarşısını almaq üçün ki, məzhəb (din) dəyişmək yolu ilə İslam cəmiyyətində yayıla bilər, aşkar olaraq göstəriş verir, əgər bir müsəlman kişi ki. Müsəlman ata anadan dünyaya gəlib "Mürtəd" ola (ki ona "Mürtədi fitri" deyilir) ona edam cəzası verilsin, amma necə ki, müsəlman olmayan ata anadan dünyaya gəlmiş olsa, sonra İslamı seçə daha sonra kafir ola (ki, ona "Mürtəd milli" deyilir) bir müddət ona əmr edirlər ki, tövbə etsin necə ki, qəbul etməsə onu da edam etsinlər. [9]

Amma əgər qadın mürtəd olsa İslam onun üçün asan cəza təyin edibdir. [10] Bu izahla ki, mürtəd qadın (milli ya fitri) öldürülmür, bəlkə onu tövbə etməyə çağırırlar. Əgər tövbə etsə onu azad edirlər əks halda zindanda qalır namaz vaxtı ona şallaq vurub sıxıntıda saxlayırlar. [11]

Buna diqqət etmək lazımdır ki, İslam nəzərindən bütün insanlar (qadın və kişi) yaradılışda birdilər: «خلقکم من نفس واحدة» [12] və bir- birlərinə nisbət üstünlükləri yoxdur və təkcə üstünlük meyarı İlahi təqvadır: «ان اکرمکم عندالله اتقاکم» [13]

Amma hər halda bu iki cins qadın və kişi özünə məxsus ruhi və cinsi xüsusiyyətlərə sahibdir ki, birini digərindən ayırır; məsələn biz hamımız bilirik ki, qadın ruhi cəhətdən şiddətli və güclü hisslərə və məhəbbətə malikdir, bəlkə demək olar ki, Əmirəl- mömininin rəvayətinə " المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة " qadın güldür qəhrəman deyil, [14] həmin həqiqət gizlənibdir.

Bu mətləb, bir həqiqətdir ki, alimlərin və mühəqqiqlərin tapdıqlarıda buna şahiddir:

Bir Amerikalı məşhur piskoloq deyir: Kişinin dünyası qadının dünyasıyla tamamıyla fərq edir... bundan əlavə bu iki varlığın hissləri heç vaxt eyni olmayacaq.

"Kilyo Delison" deyir: Bir qadın piskoloq kimi ən çox istədiyim kişilərin ruhiyyəsi haqda mütaliə etməkdir... bu nəticəyə çatmışam ki, qadınlar daha çox hisslərinə kişilər isə ağıllarına tabedirlərt. Çox müşahidə olunubdur ki, xanımlar nə inki kişilərlə huş və zehni cəhətdən bərabərdirlər bəlkə bəzən bu sahədə onlardan üstündürlər. Davamlı fikirə ehtiyacı olan işlər qadını yorur.

"Eto klayn berq": Qadınlar ümumiyyətlə kişilərdən emosional olurlar.

"Muhəmməd Qütb": Əgər qadınlar ana olmaq istəsələr hissiyyatlı olmalıdırlar. [15]

Əgər hökmlər ixtilafları və fərqləri nəzərə almadan yaranarsa, şəriətin məsləhətinin əksinə olub və cəmiyyətin məsləhətləri necə lazımdırsa təmin olmayacaq. Bu cəhətdən qadın və kişiylə əlaqədar hökmlərin və təkliflərin (vəzifələri) bəzisi fərqlidir.

Buna əsasən demək olar: "Qadınlar bunu nəzərə alaraq ki, müdafiə və fikri cəhətdən bir növ kişilərlə fərqlidirlər və tez təsir altına düşürlər. Mürtəd olsalar İslam onlar üçün asan cəza təyin edibdir. [16] Bunu da qeyd etmək lazımdır ki, bəşərin elmi və biliyi azdır Vilyam Ceymizin dediyinə görə insanın məlumatları məchulatlarının müqabilində damlanın dəryanın müqabilində olması kimidir. [17]

Enişteyn təbirinə görə insan indiyə qədər təbiət kitabından nə oxuyubsa hələ təzə dil ilə tanış olubdur. [18]

Buna əsasən insanın ağılı hökmlərin nə üçünlüyün və (məsləhətlərin və fəsadların) kamil şəkildə dərk etməyə qadir deyildir və o ki bəzi hökmlərin (o cümlədən mürtədlik hökümünün) fəlsəfəsi adıyla bəyan olur əgər vəhy mənbələrinə söykənməsə və Məsumlar (ə) onun hikmətini buyurmuyublarsa, bir ehtimal həddindədir; çünki İmam Zeynul- Abidin (ə)- ın buyurduğuna əsasən:

«انّ دین الله لا یصاب بالعقول الناقصة» Allahın dini camaatın ağlı ilə ələ gətirmək olmaz. [19] İmam Sadiq (ə)- ın buyurduğuna əsasən: «ان دین الله لا یصاب بالقیاس» Allahın dinin müqayisə etməklə ələ gətirmək olmaz. [20]

Əlavə məlumat əldə etmək üçün müraciət edin:

1.             Sual 12401 (sayt: 12204). Göstərici: İslamda qadın.

2.             Sual 12481 (sayt: 12241) Göstərici: Quran və kişilərin qadınlara sabitliyi və möhkəmliyi .

3.             Sual 16573 (sayt 16310). Gpstərici: Mürtədi fitrinin edamı.

4.             Sual 7674 (sayt 7745) Göstərici: Əqidə azadlığı və İslamda mürtədin edam olması.



[1]   - Porseman praqramı.

[2]   - Sərami, Seyfullah, İslam nəzərindən mürtədin hökmləri və bəşər hüquqları, səh 255.

[3]   - Qurbani, Zeynul- Abidin, İslam və bəşər hüquqları, səh 480.

[4]   - Tövbə surəsi, ayə 6.

[5]   - İbnil- əsir, Əsədu- ğabəh, cild 3, səh 22, İslam və bəşər hüquqlarından, səh 481.

[6]   - Perseman praqramı.

[7]   - Ali- imran surəsi, ayə 72.

[8]   - Sərami, Seyfullah, İslam nəzərindən mürtədin hökmləri və bəşər hüquqları, səh 281.

[9]   - Qurbani, Zeynul- Abidin, İslam və bəşər hüquqları, səh 484.

[10]   - Həmin, səh 484.

[11]   - İmam Xomeyni, Təhrirul- vəsilə, cild 2, Hudu kitabı, səh 445.

[12]   - Nisa surəsi, ayə 13.

[13] - Hucurat surəsi, ayə 13.

[14]   - Kuleyni, Kafi, cild 5, səh 510.

[15]   - İslam və hüquqi bəşər.

[16]   - Həmin, səh 484.

[17]   - İslam və hüquqi bəşər, səh 82- 92.

[18]   - Həmin.

[19]   - Bəharul- ənvar, cild 2, səh 303.

[20]   - Həmin, cild 26, səh 33.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Vilayəti fəqihə əqidəli olmaq nə vaxtan başlayıb?
    9428 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Fiqhdə müctəhidlik dərəcəsinə çatan şəxs tərəfindən İslam cəmiyyətinin rəhbərliyi mənasına olan 2 vilayəti fəqih" məsələsi, bəzilərinin nəzərində İslam düşüncəsi tarixində təzə bir mövzudur və onun keçmişi iki əsrdən azdır. Bunlar iddia edirlər ki, şiə və sünnü fəqihlərinin heç biri bu məsələni araşdırmayıblar ki, fəqihin fətva və hökm ...
  • Dəccal kimdir? Onun barəsində olan rəvayətləri izah etmənizi istərdik.
    9024 Qədim kəlam 2011/08/23
    Zühurynəlamətlərindənbiridəinsanlarızəlalətəsalanvəazdıran “Dəccal” adlıbir
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • İslam dini nöqteyi nəzərindən bir qatil və günahkar kafir iman gətirərsə onun keçmiş günahları bağışlanırmı?
    7423 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/12
    Müqəddəs İslam dinində yeni müsəlman olmuş şəxslər üçün müəyyən qanunlar təyin olunmuşdur. O cümlədən, əgər kafir şəxs müsəlman olmazdan öncə bir sıra günahlara qatılarsa və Allah Taalanın haqqını aradan apararsa (namaz qılmaz, oruc tutmaz və sair. Bu kimi vacibləri tərk edərək günaha düşərsə). Allah tərəfindən onun günahı bağışlanır.
  • "Möminlər"dən məqsəd müsəlmanların hansı dəstəsidir?
    8731 Qədim kəlam 2011/07/02
    Möminlər Allahın varlığını təsdiq edən, Onun müqabilində təslim olan, bütün ilahi peyğəmbərlərə iman gətirən və bunlara əməl etməkdə də israrlı olanlardır.Nəzərinizə çatdıraq ki, imanın mərtəbə və dərəcələri vardır. Quran ayələrinə, Peyğəmbərdən (s) nəql olunan hədislərə əsasən Əhli-beytin (ə) vilayətinə etiqad bəsləmək imanın ali və əsil mərtəbələrindəndir. Quran ayələri vasitəsi ...
  • “Əməli əsl” və “ictihadi dəlil” dedikdə məqsəd nədir və bunların arasında nə kimi əlaqə vardır?
    6117 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/18
    Əməli əsl“Əməli əsl” üsuli-fiqh elmində bir termindir. Onun mənası şəri hökmün təyinində şəkk yaranan zaman mükəlləfin əməli (şəri) vəzifəsini aydınlaşdıran bir qaydadan ibarətdir – dəlil və əmarə tapmadıqdan sonra. Başqa sözlə desək, əməli əsl, yaxud əməliyyə əslləri şəkk-şübhəyə düçar olan bir şəxsin əməlini ...
  • can verən halla ölüm səkəratı arasında farq nədir?
    7016 حقانیت مرگ 2015/06/02
    Ərəbcədən ehtizar sözü iftial şəklində olub, həzər sözünün yəni, hazır olmaq mənasındandır. Bəziləri deyirlər, insanın son anında ölüm mələklərinin hazır olmasına görə bu hala, ehtizar deyilir.[1] Belə bir hala düşən insana isə möhtəzər (can verən) deyilir.[2] Ehtizar yəni, can verən vaxt ...
  • Nə üçün bəzi müsəlmanların əməlləri onların din və məzhəb əqidələriylə üst- üstə düşməyib əksinə olur?
    6454 Əməli əxlaq 2011/05/15
    İnsan bir neçə təbəqədən təşkil olmuş bir varlıqdır; ruhi və İlahi, maddi və mənəvi, ictmai və atifi və... təbəqələrdən ibarətdir. Bu təbəqələr həmişə bir- biriylə mübarizədədirlər ki, bu da insanı əqidəsiylə əməlləri arasında müxalifətə doğru yol açır. İlahi dinlər, xüsusiylədə İslam dini insanları nəfsin istəkləri tələsindən qurtarıb onu ...
  • Мәләкләр мүҹәррәддиләр, ја мадди?
    6743 İslam fəlsəfəsi 2010/06/12
    Ола билсин ајә вә рәвајәтләрдә мәләкләрин сырф мүҹәррәд олмасы ајдын шәкилдә бәјан едилмәјиб. Амма, онларын һаггында әлдә олан мәлуматлар, о ҹүмләдән, онларын рәфтарлары вә вәсфләри мүҹәррәд олмаларына дәлилдир. Чүнки, ајә вә Мәсумларын (әләјһимуссалам) рәвајәтләриндә мәләкләр һаггында бизә чатан һәдис вә кәлмәләрин мәзмуну онларын ...
  • İmam Riza (əleyhis-salam)-ın “Zamini-ahu” (Ahunun zamini) adlandırılmasının səbəbi nədir?
    10576 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    İmam Riza (əleyhis-salam)-ın məşhur ləqəblərindən biri də “Zamini-ahu”dur (ahunun zamini). Şiə mənbələrində bu hadisə camaat arasında məşhur olan şəkildə mövcud deyildir. Amma camaat arasında deyilən nəqlə oxşar rəvayət vardır. Peyğəmbərə, İmam Səccada və İmam Sadiq (əleyhimus-salam)-a mənsub edilən möcüzələrdə də gözə dəyir. Mərhum Şeyx Səduq “Uyunu əxbarir-Riza (əleyhis-salam)” kitabında bu ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164675 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163733 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119747 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113679 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110524 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94037 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54839 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54123 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46130 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45746 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...