Cavabdan əvvəl, lazımdır soyuq müharibə barəsində bəzi nöqtələrə işarə edək; çünki hər bir hadisəylə mübarizə üçün onu dəqiq tanımaq lazımdır. Əlbəttə Psixoloji və soyuq müharibənin bütün hissələrini tanımaq xüsusi və ətraflı bir işdir ki, bu kiçik yazıda ona yer vermək olmur. Lakin xülasə olaraq ona işarə edirik; düşmənə qələbə qalmağın yollarından biri də soyuq müharibədir ki, onun təsiri hərbi müharibələrdən dəfələrlə yüksəkdir. Bu vasitə döyüşün digər yolları kimi keçmiş dövrdən millətlər və tayfalar arasında istər mömin istərsə kafir olsunlar geniş şəkildə yayılmış və hər bir qüdrət sahibi düşmənlə mübarizədə bundan istifadə etmişdir. Bəs soyuq və Psixoloji müharibı özü- özlüyündə məzəmmət olunmamışdır, bəlkə əgər insanlara zülm etmək üçün istifadə olunarsa və ya insanlıq və əxlaq dairəsindən kənar istifadə olunarsa, bəyənilməz və məkruh olunur.

İslamda soyuq müharibə

Peyğəmbər (s) besətin ilk günlərində, kafirlərin təbliğ və Psixoloji hücumlarıyla qarşı- qarşıya durmuşdur. O Həzrətdə bu müharibənin taktikalarını gözəl şəkildə iki hissədən ibarət, İslam əsgərlərinin ruhiyyəsini gücləndirmək və düşmənlərin ruhiyyələrini zəiflətmək idi ki, icra etdi.

Əlbəttə bunlardan heç bir İslam əxlaqı, insaniyyət və əsasəyla əks deyildi.

İsalamın ilk günlərində soyuq müharibələrdən nümunələr:[1]

1. Baxmayaraq ki, Peyğəmbər (s) bilirdi, müsəlmanlar Rumlulardan qorxurlar. Bəzi vaxtlar İslam qoşunundan bir dəstəni Rum sərhədlərinə əməliyyat üçün göndərir və bu vasitəylə Rumluların zəif nöqtələrini aşkar edib müsəlmanların ruhiyyəsini gücləndirirdi.
2. Məkkənin fəthi gecəsi Peyğəmbər əmr etdi İslam qoşunu yüksəkliklərdə çoxlu sayda od yandırsınlar, düşmən ruhiyyəsi bu təsəvvürlə ki, müsəlmanların sayı daha çoxdur deyə, zəifləsin.[2]
3. Müsəlmanlar düşmən qoşunlarıyla qarşı- qarşıya gələndə özlərinə məxsus şüarlar verirdilər ki, özlərini digərlərindən ayırmağı və düşmən ruhiyyəsini zəiflətməyə səbəb olurdu.

O, cümlədən. (əmit, əmit) öldür, öldür, Əhəd- Əhəd və Allahu əkbər kimi şüarlar verilirdi.[3]

4. Xəndək döyüşündə Peyğəmbər (s) bir nəfər Yəhudi tayfasının arasına göndərdi ki, onları müsəlmanlarla müharibə etməkdən çəkindirsin.[4]
5. Digər qüvvələri bitərəf şəraitdə saxlamaq, (düşmənin qələbəyə inamını süstləşdirmək) qorxutmaq və ruhi təziqlər onlara təhlil etmək ki, İslam Peyğəmbərinin və O Həzrətin soyuq döyüşdə olan taktikalarından idi.

İslam düşmənləri də müxtəlif yerlərdə İslamla qarşı- qarşıya durmaq üçün bu cür soyuq müharibədən istifadə edirlər. Ühüd döyüşündə müşriklər İslam qoşununun ruhiyyəsini zəiflətmək üçün yolandan qışqırırdılar ki, Peyğəmbər (s) öldürülmüşdür.[5] Qurani- kərim münafiqlərin soyuq müharibədən istifadə etməklərini bu cür bəyan edir: Onlar (münafiqlər) iman əhliylə qarşılaşdıqda deyirlər biz iman gətirmişik, amma öz şeytanlarıyla xəlvət etdikdə, deyirlər həqiqən biz sizinləyik; lakin biz möminləri aldadırıq.[6] Birinci dünya müharibəsində ilk növbədə soyuq müharibə vasitəsiylə hücum başladı. Onlar öz çirkin əməllərinin, düzgün olduğunu iddia etmək üçün, ölkələrdə ümumi fikirləri yayındırmaq, aldadırdılar. Bu əməliyyat ikinci dünya müharibəsində o qədər böyük əhəmiyyət daşıyırdı ki, müharibə edən hər iki tərəf onu həyata keçirmək üçün bir- biriylə rəqib olurdular. Buna əsasən, soyuq müharibə, hərbi müharibədən daha çox əhəmiyyət daşıyır və siyasi, ictimai, iqtisadi və çox ölkələrin ictimai fəaliyyətlərindən hesab olunur.

Bu günlərdə də ölkələrin ən böyük siyasi, hərbi, iqtisadi və təbliği fəaliyyətlərini qoyuq müharibə üçün qarşılarında olan ölkənin insanlarına qarşı istifadə edirlər.

Bu fəaliyyət təhlükəsizlik təşkilatı nəzarətində və beynəlxalq səviyyədə müxtəlif işlər və məqsədlər üçün o cümlədən etiqadi şübhələr, fikirlər də etibarsızlıq, qarşı tərəfin ruhiyyəsini zəiflətmək və müxalif ölkənin iqtidarına zərbə vurmaq və ya onların fikirlərini dəyişdirmək və nəticədə onları əsarətə almaq üçün hiss olunmadan, həyata keçirirlər.

Bu əsas məqsədə çatmaq üçün, iki mühüm nöqtəyə təkid olunmuşdur ki, ibarətdirlər:

A: Ümidsizlik hissini ilqa və təbliğ etmək

Bir şəraitdə ki, insan gözəl şəraitin intizarındadır, öz səyləri nəticəsində hər hansı bir dəlilə gözə müvəffəq olmasa, bu məsələ təkrar olur və nəticədə bu şəxs bu cür bir halda Psixoloji bir ruhiyyəylə qarşılaşmaqdır ki, onu həyəcan və nigarançılıqda saxlayacaqdır:

Bu vəziyyətdə səy olur ki, əmniyyəti pozaraq insanın öz məqsədinə çatmaqdan yayındırıb onda özünə inam hissini öldürmək və ümüdsüzlük hissini oyatmaq.

B: Qorxu və həyəcan hissi

Qorxu və qorxutmaq, ən mühüm və təsir edici amillərdən biridir ki, bir cəmiyyətin ruhiyyəsini zəiflətmək üçün istifadə olunur. Bu əməl də ictimai rabitə vasitəsiylə bəhrələnərək iqtisadi mühasirə və siyasi təhrimlə həyata keçir.

İndiki dövrdə inqilab və İslam düşmənləri insanlıqdan kənar yollarla mətbuat və təbliğ vasitələrinin geniş imkanları olmasından istifadə edərək gecə- gündüz soyuq müharibəylə bizim ölkənin əleyhinədirlər və çalışırlar İslam məzhəbləri arasında olan ixtilafları daha ds böyüdərək; misal üçün şiə və sünnü; türk və fars; bəluç və kürd kimi, bir xətti bir- birindən ayırsınlar.

Soyuq müharibədə ən mühüm vasitə ki, ondan istifadə olunur, "təbliğat" nəşriyyat, kitab, söhbətlər və müxtəlif mətbuat növləridir ki, daxildən və xaricdəndir. Bu müharibədə düşmənin təbliğdən məqsədi insanların diqqətini özlərinə cəlb etməkdir.

Soyuq müharibənin növləri

İstismar ölkələr, soyuq müharibədə müxtəlif yollardan bizim əleyhimizə istifadə edirlə ki, onlardan ən mühümləri ibarətdirlər:

1. Şayə:

Şayiə təyin olunmuş bir iddiadır ki, qarşı tərəfi inandırmaq üçün istifadə olunur, dildən- dilə düşərək insanlar arasında yayılır və heç bir etibarlı sənədi yoxdur.

Şayəni yaymaqdan məqsəd ibarətdir:

A: Rəhbər və məsuliyyət daşıyan şəxslərə qarşı mənfi fikrin qarşısı ki, öz təsirini göstərsin.

B: Camaatda həyəcan və qorxu hissini oyatmaq

C: Böyük şəxsiyyətləri terror, dövət və onun məmurlarına böhtan vurmaq

D: Cəmiyyətdə əmniyyəti pozmaq

E: İnsanlar arasında iğyişaş yaratmaq onların arasında olan birliyi ki, hər bir millət onun vasitəsiylə qələbə çalır, larçalaq.

2. Həqiqəti yalan bir məsələ kimi cilvələndirmək:

Həqiqətləri yalan bir məsələ kimi cilvələndirmək də bir vasitədir ki, düşmən bu yolla səy edir insanların fikrini bu həqiqətlərdən yayındırıb o məsələləri başqa cür cilvələndirsin; başqa cür desək, onlar səbəb olur ki, insanlar bu hadisələri bu cür dərk etsinlər, onların istədikləri orada canlanmışdır. Əlbəttə bu nöqtəyə işarə etmək lazımdır ki, digər yolları da bu məqsəd üçün istifadə edirlər.

3. Kiçik çatışmamazlığı böyük bir şəkildə cilvələndirmək:

Bu sadə vasitə və lakin daha çox istifadə olunan, soyuq müharibədə iki cür istifadə olunur; düşmən qarşı tərəfdə olan kiçik çatışmamazlığı böyük bir miqyasda canlandırır və ona təkid edir ki, camaatda nigarançılğı daha da artırsın. Digər bir hissəsi isə, özündə olan müsbət nöqtəni insanlara elan edir və onları ümumi cəmiyyətdə geniş bir şəkildə cilvələndirir ki, bu vasitəylə insanları özünə cəlb etsin. Bu iki hərəkət, birlikdə düşmən üçün daha yaxşı nəticə verir.

4. İxtilaf:

Vəhdət və birlik, hər bir millətin qələbəsi olduğu üçün, ixtilafda onun əksinə olaraq zillət və bədbəxtçiliyin əsas amillərindən sayılır. Bu vasitə demək olar ki, bütün vasitələrin nəticəsidir ki, düşmən soyuq müharibədə ondan istifadə edir. Əsl mənada düşmən Psixoloji müharibə etmək üçün camaatla hökumət arasında ixtilaf yaratmağa çalışır ki, bu vasitəylə öz mənafeyinə çatsın.[7]

Soyuq müharibəylə mübarizənin yolları:

Soyuq müharibədə səy olunur fikir, düşüncə, maarif və ideya üçün mühit yaransın ki, onunla mübarizədə məlumatlı və müxtəlif mövqelərdə o cümlədən mətbuatın müxtəlif vasitələrindən istifadə olunsun. Bu zaman düşmənin bu cür vasitələriylə İslam əxlaqını və mədəniyyətimizi siyuq müharibədə qoruyub- saxlamağımız lazımdır və onların bu cür hiylələrini puç etmək gərək görülür.

Bu müharibəylə mübarizənin ən mühüm yolu ki, təcrübə olunmuşdur ibarətdirlər:

1. Allaha təvəkkül və onun köməyinə iman gətirərək düşmən qarşısında payidar olmaq.
2. Dostu düşməndən seçmək və soyuq müharibənin növlərini və onunla mübarizə yollarını tanımaq.[8]
3. Özünə inam və öz dininin əslinə dönmək:

Əgər bir millət öz sərmayə, qüdrət, məqam və üstünlüklərinə inansa heç bir zaman düşmən qarşısında həqirlik hissi keçirməz və daha az soyuq müharibə təsiri altında qalacaqdır.

4. Daxili cəbhəni idarə etmək və onlar arasında bərabərlik yaratmaq:

Hər bir cəmiyyətin rəhbər və məsuliyyətli şəxsiyyətlərinin vəzifəsidir ki, hər zaman öz qüvvələrinin öz hədlərindən aşmalarını və ya geri qalmalarını kontrol etsin və onlar arasında bərabərliyi bərpa etsin; çünki bərabərsizlik və ixtilaf düşmənin soyuq müharibəsinin həyata keçməsi üçün yol açır.

5. Cəmiyyətdə dostluq və mehribanlıq yaratmaq: Yüksək səviyyədə səy olunmalıdır ki, cəmiyyətdə mehribanlıq yaransın və daxildə olan ixtilaflar düşmən məqsədi üçün yol açmasın.
6. Düzgünlük maarifini canlandırmaq və yalan danışmaqdan çəkinmək: Hər zaman camaat öz rəhbərlərinə və dövlət məmurlarına qarşı etibarlarını itirsələr və onların düzgün insanlar olmadıqlarına inansalar, düşmən öz məqsədinə soyuq müharibə vasutəsiylə çatacaqdır.
7. Milli iqtidar və cəbhəni gücləndirmək üçün daxili qüvvələrdən bəhrələnmək.
8. Vətəndaşları təlimləndirmək bir cür ki, həqiqət və təbliği bir- birindən seçə bilsinlər. Çünki məlumat olmalıdır ki, düşmənin şayiələrini zərərləşdirmək üçün müxtəlif yerlərdə öz eşitdiklərini elan etməkdən çəkinsin.
9. Düşmənin zəif nöqtələrini bilmək; düşmən çalışır öz zəif nöqtələrini gizlədərək, öz yalan iqtidarını özü üçün insanların fikrində canlandırmaq bu vasitəylə qarşı tərəfi mübarizə zamanı ümidsiz etsin ki, zəif nöqtəsi aşkar olduqda öz hücumunu əldən verəcəkdir.
10. Düşmənlə üz- üzə və aşkar fəaliyyət göstərmək, mədəniyyət və mənəvi dəyərləri qorumaq: Mədəniyyət və mənəvi dəyərlərdə geri çəkilmək və düşmənlə üz- üzə döyüşməkdən qaçmaq, qüvvələrin ruhiyyəsinin zəifləməsinə səbəb olacaqdır. Odur ki, şücaətlə bu mənəvi dəyərləri insanların qəlbində yaşadaq.

Nəticədə bu nöqtəyə işarə etmək lazımdır ki, düşmənin soyuq müharibəsi qarşısında mübarizə hər bir insanın ayrı- ayrılıqda bu müharibəylə mübarizəsidir ki, düşmən hücumunun qarşısı alınsın.