Ətraflı axtarış
Baxanların
11231
İnternetə qoyma tarixi: 2011/06/18
Sualın xülasəsi
Aya südəmər oğlan uşağının sidiyi nəcisdirmi?
Sual
Bir müddət əvvəl ailə məcəlləsində (1385/11/15 tarixində) dini səhifəsində nəcislər barəsində yazmışdı "südərəm oğlan uşağının sidiyi nəcis deyil". Bu hökmün əsl mənbəyi hansı rəvayətdən götürülmüşdür?
Qısa cavab

O məsələ ki, ona işarə etmişsiniz, fiqh kitablarında bu cür gəlmişdir: Əgər bir şeyi südəmər oğlan uşağı ki, donuz südü də yeməmişdir sidiyiylə mundar olarsa bir dəfə onun üzərin

Sü tökülərsə əlbəttə ki, o nəcisin bütün hər bir yerinə çatarsa pakdır və o nəcis olan libası və... sıxmağa ehtiyac yoxdur. Bəs birincisi: Oğlan uşağının nəcisi bu hökmə şamil olmu. İkincisi: Fiqh alimlərinin sözlərində bu ibarətə rastlaşmaq olmu ki, oğlan uşağının sidiyi nəcis deyildir.

Bu məsələdə bütün islamın fiqh alimləri (şiə və sünnü) bir araya gəlmişdirlər. Fəqihlərin bu fətvaya dəlilləri bir çox rəvayətlərdir ki, fiqh və hədis kitablarında gəlmişdir.

Əlbəttə o ki, adı qeyd olunan məcəllədə ki, yazmısınız, İslamın fiqhi tarixində bu cür gəlmişdir ki, bəziləri; misal üçün Əskafi və Səduq bu fikirdədirlər: Süd əmər uşaq əgər yemək yemirsə sidiyi nəcis deyildir. Bəs bu nəzəriyyəyə əsasən süd əmər oğlan uşağının nəcisi murdardır və yalnız sidik, murdar deyildir.

Nəticə alırıq onlar ki, adı çəkilən məcəllədən açıqladınız, birinci: Demək olar ki, bütün fəqihlərin fətvasıyla müxalifdir.

İkinci: Səduq kimi şəxslərin fətvasıyla da müvafiq deyildir.

Ətreaflı cavab

O məsələ ki, işarə etmişsiniz, fiqhi kitablarda bu şəkildə gəlmişdir: Əgər bir şey südəmər oğlan uşağının sidiyiylə[1] ki, yemək yemir və donuz südü içməmişdir, nəcislənərsə onun üzərinə bir dəfə su axıtmaqla, o halda ki, bütün nəcislənmiş yeri tutsun pak olur və libas və... kimi əşyalarda onları sıxmağa ehtiyac yoxdur.[2] Bəs birincisi süd əmər oğlan uşağının nəcasəti bu hökmə şamil olmuş, ikincisi: fəqihlərin sözlərində bu cür ibarət yoxdur ki, süd əmər oğlan uşağının sidiyi nəcis deyildir.

Demək olar ki, bu məsələdə bütün fəqihlərin (şiə və sünnü) nəzəriyyəsi birdir.[3] Onların vu fətvadakı dəlilləri də bir çox rəvayətlərdir ki, fiqh və hədis kitablarında gəlmişdir ki, aşağıda onlardan bəzilərinə işarə olunur:

1.     İmam Sadiq (ə) sidik barəsində buyurur: "Su onun üzərinə tökülür ki, o biri tərəfindən çıxsın".[4]

2.     Hələbi deyir İmam Sadiq (ə)- dan uşağın sidiyi barəsində soruşdum, o həzrət buyurdu: Onun üzərinə su tökülür, əgər yemək yeyəndirsə tamamıyla yuyulmalıdır.[5]

Əlbəttə rəvayətlərdən necə istidlal etmək fiqh elmi çərçivəsindədir ki, ona işarə etməkdən əl götürürük.

Amma o ki, adı çəkilmiş məcəllədən yazmısınız, İslamın fiqhi tarixində bu şəkildə gəlmişdir: Əskafi, və Səduq kimi şəxslərin, nəzəri budur ki, süd əmər uşağın sidiyi ki, hələ yemək yemir nəcis deyildir.[6]

Bəs bu nəzəriyyəyə əsasən süd əmər oğlan uşağının nəcisi də murdardır nəin ki, onun sidiyi murdar olmasın.

Səduq kimi şəxslərin bu cür fətvası yalnız bir rəvayətdən götürülmüşdür ki, həzrət Əli (ə)- dan rəvayət olunmuşdur və onun məzmunu bu cürdür:

Südəmər oğlan uşağının süd və sidiyinə dəymiş libası ki, o uşaq yemək yemir yuyulması lazım deyil.[7]

Bu rəvayət ki, Səduq kimi şəxsiyyətlərin istedlalı üçün qərar verilmişdir bir çox ayələrlə müxalifdir. Çünki Əskafi və Səduqdan başqa heç bir fəqih bu rəvayətə əsasən fətva verməmişdir.

Şeyx Tusi bu rəvayətin təfsir və mənasında yazır: Bu rəvayətin mənası odur ki, onun üzərinə su tökmək kifayətdir və onu sıxmağa ehtiyac yoxdur.[8] Çünki libası yumaq yalnız onun üzərinə su tökməyə deyilmir bəlkə onu sıxmaqda lazımdır. Belə olmadıqda yalnız su axıtmaq bir libasın üzərinə onu yumaq deyildir.

Cəvahir kitabının müəllifi bu rəvayətə əməl etməməyin barəsində yazır: Bu rəvayətin ravisi Səkuni olduğu üçün bu rəvayətdə təqiyyə ehtimalı vardır. İkincisi budur ki, iki başqa rəvayətlə bəlkə də üç başqa rəvayətlə ki, bu mövzudadır, müxalifdir. Məlum olur o rəvayət ki, dəlalət və sənəd çəhətindən möhkəmdir, sənədi və dəlaləti zəif olan rəvayətlə müqayisə etmək olmaz. Bunun üçün də o rəvayətlər ki, sənəd və dəlalət baxımından möhkəmdir. Onlara əməl etmək və o tək bir rəvayət ki, bunlarla müxalifdir onu kənara qoymaq lazımdır.[9]

Sənəd və dəlalət baxımı cəhətindən olan nöqsanlardan əlavə, bütün fiqh alimlərin nəzəriylə müxalifdir, bəs bir rəvayət ki, (şöhrət) bütün alimlərin nəzəriylə müxalifdirsə ona əməl etmək olmaz.[10]

Nəticə alırıq, qeyd olunan məcəllədən dediklərimiz

Birincisi: Demək olar bütün fəqihlərin fətvasıyla müxalifdir.

İkincisi: Səduq kimi şəxsiyyətlərin də fətvasıyla müvafiq deyildir.

Əlavə məlumat üçün, xüsusiylədə məşhur nəzəriyyələr üçün aşağıdakı mənbələrə müraciət etmək olar:

  1. Hürr Amuli, Vəsailüş- şiə, cild 2, səh 1003- 1004.

  2. Nəcəfi, Məhəmməd Həsən, Cəvahirul- kəlam, cild 5, səh 273- 275.



[1] - Müctəhidlər: Məkarim, Sistani, və Zəncani, bu hökmü qız uşağı haqqında da qaildirlər. bax şəriət hökümləri (Əl- məhşa lil imam əl- xumeyni), cild 1, səh 106, məsələ 161.

[2] - İmam Xumeyni, muntəxəbe tozihul məsail, Qum, Şəfəq intişaratı, səkkizinci çap, səh 28, Ayətullah Əraki, Şəriət hökümləri, Dəftəre təbliğat intişaratı, tarif 1372, səh 31. Ayətullah Fazil Lənkərani, Şəriət hökümləri səh 45.

[3] - Məhəmməd Həsən Nəcəfi, Cəvahirul- kəlam, cild 5, səh 273, Tehran, Darul- kitabil- İslamiyyə üçüncü çap.

[4] - Biharul- əl- ənvar, cild 77, səh 105.

«قَالَ الصَّادِقُ (ع) فِی بَوْلِ الصَّبِیِّ یُصَبُّ عَلَیْهِ الْمَاءُ حَتَّى یَخْرُجَ مِنَ الْجَانِبِ الْآخَرِ.»

[5] - Həmin, səh 101.

«رَوَاهُ الشَّیْخُ فِی الْحَسَنِ عَنِ الْحَلَبِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنْ بَوْلِ الصَّبِیِّ قَالَ تُصَبُّ عَلَیْهِ الْمَاءُ فَإِنْ کَانَ قَدْ أَکَلَ فَاغْسِلْهُ غَسْلا"»

[6] - Həmin, cild 5, səh 273, Səduq, Əl- məqnəə, səh 15.

[7] - Həmin, cild 2, səh 1004, h 4, Bəhs olunan hədis bu cürdür.

«و باسناده عن محمد بن احمد بن یحیی عن ابراهیم بن هاشم عن النوفلی عن السکونی عن جعفر عن ابیه علیهما السلام ان علیاً قال ... و لبن الغلام لا یغسل منه الثوب و لا من بوله قبل ان یطعم..."»

[8] - Şeyx Tusi, Təhzib, vəsailu əş- şiədən gətirmişdir, cild 2, səh 1003.

[9] - Cəvahirul- kəlam, cild 5, səh 273- 275.

[10] - Həmin.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Ata və ananın əmr və qadağalarının bir- birinin qarşısında olduğu zaman, övladın vəzifəsi nədir?
    13927 Əməli əxlaq 2011/04/13
    Quranda tövhid və şirki qadağan edəndən sonra əmr olunan ilahi vaciblərin ən böyüyü, valideynlərə hötmət və onları əzizləməkdir. Onların hər birinin bir- birinə zid əmr və qadağaları olan və övladın onların hər ikisinin istəkləri yerinə yetirə bilmədiyi yerlərin hökmü barəsində, deməliyik ki,bu barədə bizim iki cür rəvayətlərimiz var. rəvayətlərin bəzisində ...
  • Behiştdəki hər hansı bir fərd mələklə evlənə bilər? Belə olan vaxtda hər bir hurinin bir əri olacaq? Behiştdə gedən qadınların da kişi mələkləri olacaq?
    6711 Qədim kəlam 2011/06/19
    Allah Taalanın imanlı şəxslərə əta etdiyi nemətlərdən biri də behişt və onun nemətləridir. Behiştə getmək üçün kişi və qadının heç bir fərqi yoxdur. Behişt nemətlərindən biri də "huri əl- eyndir" (behişt mələyi) ki, bu barədə ayə və hədislərimiz vardır. Bir çox təfsirçilərin nəzərinə əsasən behiştdə evlənmək yoxdur. Belə ...
  • Динин сијасәтлә ујғунлуғу вармы?
    7081 Təzə kəlam 2009/11/10
    Илаһи тәрәфиндән ҝөндәрилән дин дүнјанын сонуна гәдәр бәшәријјәтә сәадәт јолуну зәманәт верир. Бу о демәкдир ки, онун ҹәмијјәтин әсасыны тәшкил едән дөвләт вә гурулуша биҝанә јанашмасы гејри-мүмкүндүр. Имам Рза (ә) ислами дөвләтин зәрурилији һагда бујурур: “Биз тарихдә елә бир күтлә вә ја милләт ...
  • Vəliye fəqihin vəhdətinə rəvayət dəlili hansıdır?
    5633 Nizamlar (Qurluşlar) 2012/09/01
    Bu sualın cavabında qeyd etmək lazımdır ki, vilayete fəqihin vəhdəti rəvayi dəlillərlə isbat edilmir. Bu rəvayətlər yalnız meyarları bəyan etməklə kifayətlənir və vəliye fəqihin vəhdətinə və sayına işarə vurmamışdır. Bu vəliye fəqihin vəhdəti və sayı bu rəvayətlər əasında icazə verilən və düzgündür və cəmiyyətin dini mütəxəssisləri də ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Əgər hazırkı məsihi dini təhrif olunubsa və Allah onları kafir hesab edirsə, bəs nə üçün onlara şəfa verir və onlara diqqət yetirir?
    5720 Qədim kəlam 2012/01/19
    Allahın bəzi məsihilərə şəfa verməsi və diqqət yetirməsinin səbəbi Onun rəhmaniyyət və feyzinin ümumu olmasıdır. Bu rəhmət və feyz bütün insanlara şamil olur, nəticədə ilahi nemətlərdən bəhrələnmək sayəsində səadət və iman yolunu seçir, ilahi mərifət və kamala nail olurlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaradır, ixtiyarlarına müəyyən imkanlar verməklə onları sınaqdan ...
  • Oğurluq günahını necə bərpa edə bilərik?
    11298 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/24
    Allah-taalanın lütf və mərhəmətinin sizə şamil olduğuna görə təbrik edirəm! Çünki siz bu işin qəbahətli olduğunu başa düşüb tövbə ilə bu yaramaz işi bərpa etmək fikrinə düşmüşsünüz. Tövbə etməklə bu günahın bərpa olunması üçün ona deməyiniz lazım və vacib deyil. Siz onu öz işinizdən agah etməyin; özünüzlə ...
  • Bilmək istərdim ki, İslamda başqasının övladını övladlığa götürməkliydə məhdudiyyət varmı?
    8784 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/08/01
    Yetim uşaqları və ya valideynləri olan halda övladını saxlaya bilməyənlərin öz tam razılığı ilə övladlarını himayəyə verməkdə və onları himayəyə götürməkdə şəri cəhətdən, İslamda heç bir məhdudiyyət yoxdur. Amma, bəzi ölkələrdə uşaqların öz vəziyyətlərini ruhi cəhətdən nəzərə almaqla, onların bu yaşda kifayət qədər ixtiyar sahibi olmamaları və ...
  • Qurani-kərimdə gözəllikşünaslıq məsələsini isbat edən ayələr vardırmı?
    9666 Təfsir 2012/07/22
    Farsca ziba (gözəl) kəlməsinin müxtəlif mənaları vardır: layiqli, yaxşı, xoş surət. Termində isə kamalın üzərinə çəkilmiş şəffaf bir pərdəyə deyilir. Ümumiyyətlə, gözəlliyin dörd növü vardır: Hiss olunan, hiss olunmayan, məqul (əqli) və Allah-taalanın mütləq gözəlliyi. Quran nəzərindən insanın gözəlliyi, təbiət gözəlliyi, mənəvi və əxlaqi gözəlliklər ...
  • Нәјә ҝөрә Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә “әл-гурба” сөзүнү Әһли-Бејт мәнасында тәфсир едирсиниз?
    6469 Qədim kəlam 2010/11/22
    Һәр бир ҹүмлә вә ја кәлмәдә данышанын мәгсәд вә һәдәфи мәлум олмаса, кәнарда олан елә әламәт вә шаһидләрә мүраҹиәт етмәк лазымдыр ки, һәмән мәгсәд вә һәдәф мәлум олсун. Гуранын Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә охујруг: “Де: "Мән сиздән бунун (рисаләти тәблиғ етмәјимин) мүгабилиндә Әһли-бејтә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163889 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159553 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118843 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112034 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106186 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92698 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54209 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50017 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45085 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44531 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...