Ətraflı axtarış
Baxanların
8729
İnternetə qoyma tarixi: 2011/06/28
Sualın xülasəsi
Əhli- beytin hədəf və rolu nədir?
Sual
Əhli- beytin hədəf və rolu nədir?
Qısa cavab

Peyğəmbər (s)- in Əhli- brytinin fəziləti (ki, həmin beş ali- əbadır, yəni həzrət Məhəmməd (s), Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) ) Şiə və sünnidən olan çoxlu rəvayətlərdə nəql olunmuşdur. Peyğəmbər (s)- in bu şəxslərin məqam və mövqeyinə təkid etməsinin səbəbi, qohumluq əlaqələrinə görə olmamışdır. Əksinə onların fikir, düşüncə, əməl, hədəf və arzularının böyük olmasından onların ləyaqət və üstünlükləri qaynaqlanır. Onlar Allah və onun razılığından başqa heç bir şey üçün düşünmürdülər. İslam dinin qorunmasında, dinin hökm və göstərişlərinin təfsir və açıqlamasında, həmişə mühüm rolları var idi. Camaatın inkişaf və təkamül yoluna hidayət olması, onların öhdəsində olubdur ki, belə bir mühüm məsuliyyətləri yerinə yetirmək, onların barəsində belə təkidlərin olmasına səbəb olubdur.

Ətreaflı cavab

Əhli- beyt Quran, hədis və kəlam terminində, İslam Peyğəmbəri (s)- in ailəsi mənasınadır. Bu kəlmə həmin mənada Qurani- kərimdə təthir ayəsində (Əhzab surəsinin 33- cü ayəsi) işlənibdir: "Həqiqətən Allah sizdən çirkinliyiaparıb və sizi pak etmək istəyir:"[1]

Təfsir alimləri bu ayənin təfsirində deyirlər: Bu ayədə Allahın iradəsindən məqsəd, Allahın təkvini (xəlq etmə) iradəsidir.[2] Çünki Allahın təşrii (qanun qoyma) iradəsi bütün insanların təharət və paklığa şamil olubdur. Belə ki, bütün insanlar həkim Allahın göstəriş və təlimlərini yerinə yetirməklə, bütün günahlardan pak olmağa yetişə bilərlər. Amma Allahın təharət və paklığa olan təkvini iradəsi yalnız İslam Peyğəmbəri (s)- in Əhli- beytinə məxsusdur. Belə ki, bu ailədə heç bir günah və səhvə yol verilməzdir. Bu yalnız bu ailənin öhdəsinə qoyulan İslamın müqəddəs hədəflərinə yetişmək yolunda onların mühüm roluna görədir.

Bundan əlavə, Qurani- kərim və rəvayətlərin Əhli- beytin seçilən mövqeyini elan etməsinə təkid etməsi, onların fikir, düşüncə, əməl və arzuları kimi böyük ləyaqət və üstünlüklərinə görədir. Onlar Allah və onun razılığından başqa, heç bir şey haqda düşünmürdülər. Qurani- kərim Dəhr surəsində Əhli- beytin isar (digərini özündən qabağa salma) etmələrinə bir nümunə gətirib və onu belə bəyan edir": Yeməklərini ona meyl və ehtiyacları ola- ola, miskin, yetim və əsirə verirlər. (Və deyirlər:) Biz sizə Allaha xatir yemək veririk və sizdən təşəkkür və mükafat istəmirik".[3]

Əhli- beyt (ə)- ın əməli rəftar və həyat tarixi və onların öyrətmələri, onların uca hədəflərinin tövhid kəlməsinin ucalması və bütün şirk və inhirafların inkarından başqa bir şey olmadığına görə ən yaxşı şahiddir.

Əhli- beyt (ə) İslam dini və onun dəyərlərinin qorunub saxlanması, Quranın ayələrinin təfsiri, dinin göstəriş və hökmlərinin açıqlaması, camaata ürək yandırma və onları inkişaf və təkamülə doğru hidayət etməkdə, həmişə böyük rola malik olublar. Onların dinə və onun hökm və məsələlərinə olan xüsusi diqqətləri, camaatın onların uca məqamından xəbərdar olmaları və təkamül və hidayət yolunu getməkdə onlara itaət etmələri üçün, belə bir təkidlərə səbəb olmuşdur.

Çünki, Quranın əsas hədəfi insanların hidayətidir.

«الم، ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین»[4]

Qurani kərimin ayələrinə bir az diqqət edən şəxs, bu sözün doğru olmasını açıqca təsdiqləyə bilər. Şiənin İmamları (ə) ümmətin hidayət edicisi olduqlarına görə, "Əhli- beyt" adı onlara təqlid edilmişdir. Ona görə də, həqiqətdə Qurani- kərimin təfsirçisi və açıqlayanı olan Peyğəmbər (s), özündən sonrakı dini mərcəlik və imamlıq məqamını açıqlamaq istəyən zaman, həmin Əhli- beyt kəlməsindən istifadə edir. Məsələn buyurur:

"Mən sizin aranızda iki bahalı şey qoyuram. Biri Allahın xitabı, o biri isə mənim ailəm və Əhli- beytimdir. Əgər bu iki şeyə bağlansanız, heç vaxt yolunuzu azmayacaqsınız. Bu iki şey qiyamətdə kövsər hovuzunda mənə varid olmayınca bir- birindən ayrılmazlar".[5] Həmçinin həzrət səfinə hədisində buyurur: "Həqiqətən sizin aranızda Əhli- beytimin məsəli, Nuhun gəmisi kimidir. Hər kəs ona minsə nicat tapar və hər kəs ondan üz döndərsə, qərq olar".[6] Buna əsasən, dinin qorunması, dinin göstəriş və hökmlərinin açıqlanması və təfsiri, camaatın rəhbərliyi və onların hidayətində, Əhli- beyt- in rolu o qədər əhəmiyyətli və mühümdür ki, onlardan ayrılmaq və onların əmrlərini tərk etmək, günahlar dəryasında qərq olmağa və insanın məhvinə səbəbdir. Onların Allaha dəvətdən başqa heç bir hədəfləri yoxdur.[7]



[1] - «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا»

[2] - Əl- mizanın tərcüməsi, cild 16, səh 467.

[3] - İnsan surəsi, ayə 8- 9,

«وَ یُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلىَ‏ حُبِّهِ مِسْکِینًا وَ یَتِیمًا وَ أَسِیرًا،إِنمََّا نُطْعِمُکمُ‏ْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنکمُ‏ْ جَزَاءً وَ لَا شُکُورًا»

[4] - Bəqərə surəsi, ayə 1- 2.

[5] - Səhihi Termizi, cild 2, səh 380. Əhməd ibn Hənbəl, Müsnəd, cild 3, səh 17

«انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی ابداً فانهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض»

[6] - Hakim, Müstədrəküs- səhiheyn, cild 2, səh 432, Firuz abadi, Fəzailul xəmsə, cild 2, səh 65,

«انما مثل اهل بیتی فیکم کسفینة نوح من رکبها نجا و من تخلف عنها غرق»

[7] - Daha çox məlumat üçün baxın: Bu göstəricilər: Əhli- beyt (ə) və Şura surəsinin 23- cü ayəsi (Məvəddət ayəsi), sual 160, Əhli- beyti neçə nəfərlə məhdudlaşdırmağın səbəbi, sual 243, İslam Peyğəmbəri (s)- in Əhli- beyti, sual 833.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Qurani- Kərimin hansı surəsində peyğəmbərin gecə namazı qılmasına hökm edilmişdir?
    8219 Təfsir 2011/10/31
    Peyğəmbərə gecə namazının əmr edilməsi Quranın bir neçə yerində bəyan edilmişdir. O cümlədən Allah Quranın Muzəmmil surəsində peyğəmbərə buyurur: “Gecəni qısa bir hissədən savayı ayaqa qalx.[1] Baxmayaraq ki, bu surədə müraciət olunan peyğəmbərdir (s), amma surənin davamından anlaşılır ki, möminlər də peyğəmbərin (s) bu proqramında birlikdə olmuşlar. İndi ...
  • Nə zaman ata və ananın əvəzinə namaz qılmaq olar?
    12422 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/31
    Namaz və orucda diri insan üçün əvəz edicilik düzgün deyil. Mükəlləf hər bir şəxsə vacib namazlarını hansı formada edə bilirsə (ayaq üstə, oturan halda, uzanan halda və ya hətta işarə ilə) özünün yerinə yetirməsi vacibdir. Həzrət İmam Xumeyni (rh) və digər mərcələr buyurublar:
  • Allah təalanın məkrinin mənası nədir?
    9422 Təfsir 2012/09/01
    Ərəb lüğətində “məkr” kimisə məqsədindən yayındırmaqdır. (istər məqsədi pis yaxud yaxşı olsun). Bu mənaya əsasən məkr hər yerdə pis deyil. Bu mənanın Allaha aid edilməsi ziyanverici planların məhv edilməsi mənasındadır. Bu fasidlər barəsində işlədildikdə isə islah proqramlarının önünü kəsmək mənasında işlədilir. Bu ayənin məqsədi “Məsihin” ...
  • Aşura günü oruc tutmaqla əlaqədar Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən hədis nəql olunmuşdurmu? Bu gündə oruc tutmaq müstəhəbdirmi?
    20224 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/18
    Şiənin mötəbər rəvayət mənbələrdə bu məzmunda elə bir hədis yoxdur ki, Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in Aşura günü oruc tutmağın müstəhəb olmasını bəyan etmiş olsun. Lakin o həzrətin sirə və davranışı ilə əlaqədar hədislərdə belə nəzərə çarpır ki, o həzrət bu gün oruc tutmuşdur. İmam Riza (əleyhis-salam)-ın ...
  • Sualın xülasəsi: İmamlar (ə) və alimlər baxımından namazın ilk vaxtında qılınmasının savabını bəyan edin.
    6745 Hədis elmləri 2012/04/18
    Namzın ilkin vaxtında qılınmasının çoxlu sayda savab və təsirləri bəyan edilmişdir. Məsələn: Namzın savabının iki qat olması, İlahi məhəbbətini qazanmaq və s... Alimlər də bu mövzuya diqqət etməklə insanları namzın ilkin vaxtında qılınmasına çağırmışlar. Bunu Allaha yaxınlaşma və seyri sluk üçün ən mühüm əsaslardan hesab ...
  • Kişilərdə spermanın əlamətləri hansılardır? Cənabət halında qılınan namazlar, qəza olunmalıdırmı?
    15058 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/18
    Sizin sualınız əslində üç hissəyə bölünür və onlara ayrıca cavab veririk: Spermanın əlamətləri hansılardır? Və nə zaman pollyusiya kişidə baş verir? Əgər spermanın xaric olmasına yəqin etsək, bunun hökmü nədir?
  • İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    11576 Qədim kəlam 2012/01/18
    İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-a əzadarlığın əhəmiyyət və fəlsəfəsini başa düşmək üçün bir neçə məsələyə diqqət yetirmək zəruridir:1. Quranda yüksək məqamlı insanların, böyük şəxsiyyətlərin və ilahi övliyaların dəyərli səciyyələrinin və fəzilətlərinin canlı saxlanmasına dair çoxlu təkidlər edilmişdir.2. Böyük şəxsiyyətli şiə imamları Kərbəla hadisəsinin canlı saxlanması üçün müxtəlif yollarla çoxlu tövsiyələr ...
  • Təşbeh qəbilindən İsanı “Allahın oğlu” hesab etmək olarmı?
    6088 Qədim kəlam 2012/04/10
    “İbnullah” (Allahın oğlu) kəlməsi həqiqi mənada olan “ata-oğul” mənasından başqa heç bir digər mənanı çatdırmır. “Allahın əli”, “Allahın xəlili” və s. ifadələrin öz həqiqi mənalarında Allah üçün işlədilməsi qeyri-mümkündür və mütəal Allaha övlad aid edilməsi Onun bəsit və mütləq (qeyri-məhdud) olan vücudu ilə ziddiyyətlidir. Digər tərəfdən, əgər ...
  • Müqəddəs məkanlarda yatmağın kökmü nədir?
    5710 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/09
    İmamların ziyarətgahları və məzhəbi məkanlar bütün müsəlmanların hörmət göstərdikləri yerlər olmuşdur. Çünki bu məkanlara hörmət orada dəfn olunan İmam və böyüklərə hörmət əlamətidir. Buna görə bu məkanlarda onlara hörmətsizliyə səbəb olan bəzi hərəkətlərdən çəkinmək lazımdır. Lakin fiqhi və şəri cəhətdən belə məkanlarda, məscidlərdə və s yatmağın eybi yoxdur. Yəni ...
  • Aya ruku halında dua etmək müstəhəbdirmi?
    6518 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/31
    Rukunun zikrləri barəsində demək olar ki, insan rukuda olduğu zaman hər bir zikri istəyirsə deyə bilər. Amma ehtiyat[1] olaraq üç dəfə "Sübhan allah" və yaxud bir dəfə "Subhanə allahi- rəbbiəl əzimi və bi həmdih" zikri qədərində olmalıdır.[2] Amma rukuda deyilən zikrlər barəsində ki, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164663 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163691 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119725 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113663 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110487 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94021 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54832 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54065 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46110 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45738 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...