جستجوی پیشرفته
بازدید
7666
آخرین بروزرسانی: 1400/02/18
خلاصه پرسش
ایام فاطمیه از چه زمانی آغاز شده و در چه زمانی پایان می‌یابد؟ آیا باید در این ایام، لباس مشکی و عزا پوشید؟
پرسش
ایام فاطمیه از چه زمانی شروع می‌شود و چه زمانی پایان می‌یابد؟ شخصی برای پوشیدن لباس مشکی در ایام فاطمیه این‌گونه استدلال کرد که فضه قبل از شهادت امام حسین(ع) در زمان حیات امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و در منظر آن بزرگواران، برای امام حسین از اول محرم سیاه‌پوش می‌شد و آنها هم نهی نمی‌کردند و این خود نوعی تأیید است؛ لذا مستحب است برای آن‌حضرت مشکی بپوشیم. و چون حضرت فاطمه(س) مادر آن‌‌حضرت(ع) است و مقام ایشان بالاتر از مقام فرزند است، به طریق اولی باید یک دهه برای ایشان مشکی بپوشیم.
پاسخ اجمالی

آنچه در زمینه‌ی برپایی مجالس عزا برای امامان(ع) می­توان گفت؛ آن است که در منابع روایی شیعه، در زمینۀ اقامه عزا و سوگواری برای امام حسین(ع)، جایگاه ویژه­ای در نظر گرفته شده است؛[1] اما در ارتباط با حضرت زهرا(س) و دیگر امامان، روایت و سندی تاریخی وجود ندارد که در روز شهادت آن‌حضرات(ع)، عزای عمومی در جامعۀ اسلامی اعلام شود؛[2] از این‌رو و با آن‌که اقامه‌ی عزا برای اهل‌بیت(ع) در هر زمان و مکانی ارزشمند است.

با توجه به این مسئله، آنچه در سال‌های اخیر با عنوان «فاطمیه‌ی اول»، «فاطمیه‌ی دوم» و در برخی نقاط، حتی «فاطمیه‌ی سوم» برگزار می‌شود و گاه به گونه‌ای عمل می‌شود که گویا در این ایام – که حدود دو ماه به طول می‌انجامد - باید عزای عمومی برقرار شود و از هرگونه شادی حلال نیز اجتناب کرد، ریشه در منابع اسلامی، شیعی و در سیره امامان معصوم(ع) ندارد، و به همین دلیل ما در سده‌های ابتدایی تاریخ اسلام – حتی در زمانی که شیعیان قدرت داشتند – گزارشی در ارتباط با «ایام فاطمیه» و یا «دهه فاطمیه» نداریم که در آن ایام تنها به عزاداری پرداخته شده و از شادی‌های مباح؛ مانند ازدواج خودداری شود.

بر این اساس، پرسش از این‌که «دهه‌های فاطمیه» از چه زمانی آغاز و در چه زمانی پایان خواهد یافت، پرسشی نیست که با استفاده از منابع دینی بتوان پاسخی برای آن یافت. به هر حال و گرچه ضرورتی به پوشیدن لباس عزا در تمام این ایام نیست، اما امروزه که به هر دلیل، عرف جامعه به برخی روزها و هفته‌های خاص احترامی ویژه می‌گذارد، سزاوار است با شیوه‌ای رفتار شود که نوعی جسارت و بی‌احترامی به اهل‌بیت(ع) از آن برداشت نشود.[3]

سیاه ‌پوشیدن فضه برای شهادت امام حسین(ع) در زمان حیات امام علی(ع)و حضرت زهرا(س) نیز موضوعی نیست که گزارش آن در منابع معتبر و قابل استناد وجود داشته باشد تا بخواهیم بر اساس آن نتیجه‌ای بگیریم!

 


[1]. «عزاداری امام حسین (ع) از نگاه روایات»، 7184؛ «فلسفه عزاداری امام حسین(ع)»، 348؛ «نقش عزاداری امام حسین(ع)»، 2302؛ «آغاز عزاداری امام حسین (ع)»، 3914؛ «گریه و عزاداری انبیا بر امام حسین(ع)»، 46876.

[2]. ر. ک: https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa23144

[3]. «تاریخ دقیق شهادت حضرت زهرا (ع)»، سؤال 8086؛ «ایام فاطمیه»، 95288.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    800314 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    765235 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    686893 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    661818 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    650340 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    604299 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580812 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    579012 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    565039 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا می‌توان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
    560313 وضو، اذان و نماز 1388/11/13
    برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب می‌دانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه می‌فرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده می‌شود) اذان و ...