گناه و معصیت، مانند لجن زار متعفنی است که انسان، هر چه بیشتر در آن فرو می رود، کمتر بوی تعفن آن را حس می کند؛ زیرا حس بویایی او از کار می افتد و متوجه غرق شدن بیشتر خود نمی شود.

لکن، تصمیم جدی انسان به بازگشت از هر جای این مسیر باتلاقی و متعفن، خود یک پیروزی است. کسی که الآن و در این مرحله به این پیروزی رسیده است، باید سعی کند انگیزه ی خود را برای مبارزه با گناه، قوی تر نماید تا در مراحل بعدی هم پیروز شود.

اما در مورد راه های قوی کردن انگیزه برای مبارزه با گناه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. توجه به مفاسد و مضرات گناه،
2. توجه به ارزش والای شخصیت خود،
3. توجه به مقام عظیم خداوند و رعایت کردن دستورهای او،
4. توجه به ارزش مبارزه با گناه و هوای نفس، به عنوان یک هنر و لذت بخش بودن پیروزی بر نفس.

نکته ی بسیار مهم در این راه، مأیوس نشدن از رحمت الهی و استعانت از او و توکل به او است. از توبه شکنی مکرر خود به هیچ وجه دلسرد نشوید و با عزمی جزم  و با توجه به راهکارهای اشاره شده در بالا، به مبارزه با این پدیده برخیزید. ما بر این باوریم که با دستگیری و لطف پروردگار مهربان، شما در این مبارزه پیروز خواهید شد.

خودارضایی که از آن در متون دینی به استمناء تعبیر می آورند، عبارت است از این که انسان با خودش کاری کند که از او منی خارج شود(جنب شود) این کار ممکن است با لمس کردن بدن خود، نگاه کردن به منظره های شهوت آلود (عکس، فیلم و ...) و یا مطالعه کتاب ها و مطالب شهوت انگیز (داستان، رمان و ...) و یا گوش دادن به مطالب شهوت انگیز (نوار، تلفن و ...) یا فکر و خیال در امور شهوانی به قصد بیرون آمدن منی، صورت گیرد که در هر صورت حرام است و از گناهان کبیره محسوب می شود.[1]

بهترین راه برای خلاصی کامل از استمناء و خود ارضایی، ازدواج شرعی(دائم یا موقت) با شرایط خاص آن که در رساله های عملیه بیان شده است، می باشد. و اگر ازدواج ممکن نباشد، می توان از نکاتی که در ذیل می آید با توکل بر خدا بهره جست:

1. برای ترک خودارضایی تصمیم جدی داشته باشید.
2. از مشاهده ی انواع عکس ها و فیلم های شهوت انگیز به شدت پرهیز کنید.
3. در انتخاب دوست دقت نمائید و افرادی را برگزینید که مشوق شما در این کار نباشند. همچنین از دوستی های نامشروع با جنس مخالف جدا خودداری کنید.
4. از خیال پردازی دوری کنید و سعی کنید همیشه مشغول به کارهای مفید باشید.(مطالعه کتابهای غیر شهوت انگیز، ورزش سنگین و...) و به یاد داشته باشید بیکاری مسئله ای است که اگر از آن دوری نکنید ممکن است شما را به هر چیزی وادارد.
5. در حد امکان سعی کنید در جایی تنها نباشید.
6. روزه گرفتن برای کنترل خواسته های نفسانی و تقویت اراده شما بسیار مفید است.

اگر قادر به روزه گرفتن نیستید، سعی کنید پرخوری نکنید و یا حداقل به هنگام خواب شکم شما بیش از حد معمول پر نباشد.

7. از خوردن غذاهایی که باعث تحریکات جنسی می شود، پرهیز کنید؛ مانند موز- شکلات – انجیر- خرما- پیاز- فلفل - تخم مرغ - گوشت قرمز، غذاهای پرچرب و... .
8. همیشه مثانه ی خود را خالی نگهدارید.
9. شبها قبل از خواب مطالعه کنید و همچنین هرگز به رو نخوابید.

نتیجه آن که با دوری کردن از محیط های خلوت و پرکردن اوقات فراغت با برنامه هایی؛ مانند مطالعه، ورزش، قرائت و حفظ قرآن، عبادت، روزه گرفتن، ارتباط با افراد متدین و خود ساخته، اقدام به ازدواج و ارضای غریزه ی جنسی از راه حلال... می توانید شرایط و زمینه های گناه را از بین ببرید.

[1]. این گناه در روایات همسنگ با زنا شمرده شده است. ر. ک: حر عاملی، وسائل ‏الشیعة، ج 20، ص 352، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.