جستجوی پیشرفته
بازدید
2005
آخرین بروزرسانی: 1401/08/03
خلاصه پرسش
آیا تمام نعمت‌‌ها مانند نجات از کرب عظیم و اهدای کتاب مستبین که بر اساس سوره صافات به حضرت هارون(ع) هدیه داده شده بود، امام علی(ع) نیز از مشابه آن برخوردار بود؟
پرسش
بر اساس آیات 114 تا 121 سوره‌ی صافات و با توجه به حدیث منزلت و تشبیه پیامبر(ص) به حضرت موسی و حضرت هارون به امام علی(ع) می‌توان گفت این آیه هم به پیامبر(ص) و امام علی(ع) برمی‌گردد؟ منظور از کرب عظیم و کتاب چیست؟
پاسخ اجمالی

همان‌گونه که در پرسش آمده، خدای متعال در قرآن کریم و در سوره صافات به گوشه‏‌ای از الطاف خود نسبت به حضرت موسی(ع) و برادرش حضرت هارون(ع) اشاره کرده و بر آنان منت می‌گذارد.[1]

یکی از این نعمت‌ها که خداوند به آنها عطا نمود، نجات آنان از «کرب عظیم» بود:

 «وَ نَجَّیناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْکرْبِ الْعَظیمِ»؛[2] و ما آن دو - موسی و هارون - و قومشان را از اندوهی بزرگ نجات دادیم!

کلمه «الکرب» در لغت به معنای اندوهی است که نفس انسان دچار آن می‌شود.[3] بنابراین مقصود از «الکرب العظیم» غم بزرگی بود که بنی‌‌اسرائیل و در رأس آنان موسی(ع) و هارون(ع) گرفتار آن بودند، اما در مورد این‌که منظور از این اندوه بزرگی که نجاتشان از آن اندوه، در قرآن یاد شده چه اندوهی بود، مفسران احتمالاتی را مطرح نموده‌اند که از جمله به دو مورد زیر می‌توان اشاره کرد:

  1. نجات از بردگی‌شان از سوی فرعونیان.[4] بنی‌اسرائیل به دلیل گرفتاری در چنگال فرعونیان جبار و خونخوار که پسران‌شان را سر می‌بریدند، و زنان‌شان را به خدمت‌کاری و مردان را به بردگی و بیگاری وامی‌داشتند در فشار و سختی بودند. سرانجام خداوند این فشار را با غرق کردن فرعونیان از بین برد.[5]
  2. نجات از غرق شدن؛ بنی‌اسرائیل را از غرق شدن در دریا نجات دادیم.[6]

همچنین در آیه «وَ آتَیْناهُمَا الْکِتابَ الْمُسْتَبِینَ»؛[7] ما به آن دو  پیامبر، کتابی آشکار و روشنگر دادیم‏، منظور از کتابی که به آنان هدیه داده شد، همان کتاب تورات است.[8] همان‌گونه که در آیه 44 سوره مائده مى‏خوانیم «إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدىً وَ نُورٌ»؛ ما تورات را نازل کردیم که هم در آن هدایت بود و هم نور و روشنایى.

گفتنی است؛ آنچه در حدیث منزلت و شباهت پیامبر(ص) و امام علی(ع) به حضرت موسی(ع) و حضرت هارون(ع) وجود دارد؛ به معنای شباهت در تمام جزئیات نیست، بلکه بیشتر ناظر به اعلام وزارت امام علی(ع) از جانب پیامبر(ص) است؛[9] همان‌گونه که هارون(ع) وزیر موسی(ع) بود.

مؤید این مطلب آن است که حضرت هارون(ع) قبل از حضرت موسی(ع) از دنیا رفت؛ اما وفات رسول خدا(ص) قبل از امام علی(ع) بود.


[1]. صافات، 114 – 121.

[2]. صافات، 115.

[3]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق، مصحح، مخزومی، مهدی، سامرائی، ابراهیم، ج 5، ص 360، قم، هجرت، چاپ دوم، 1410ق.

[4]. طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 23، ص 57، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، 1412ق.

[5]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، محقق، قصیرعاملی، احمد، ج 8، ص 522، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.

[6]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 8، ص 711، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.

[7]. صافات، 117.

[8]. التبیان فی تفسیر القرآن، ج‏ 8، ص 522.

[9]. «اثبات امامت امام علی(ع)»، 999.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    797054 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    759109 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    683247 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    660368 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649618 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    602141 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580447 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    568810 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565359 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564663 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...