از برخی آیات قرآن کریم چنین برداشت می‌شود که اختیار نوع عذاب یا بشارت اختصاص به ذی القرنین ندارد؛ چرا که در آیات دیگر هم این مسئله آمده و خداوند پیامبر(ص) را در برخی مسائل مختار گذاشته است؛ مانند:

1. «فَإِذا لَقیتُمُ الَّذینَ کَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقابِ حَتَّى إِذا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَ إِمَّا فِداءً...»؛[1] پس هنگامى که با کافران در میدان جنگ روبرو شدید گردن‌های‌شان را بزنید، تا به اندازه کافى دشمن را در هم بکوبید. در این هنگام اسیران را محکم ببندید، سپس یا بر آنان منّت گذارید (و آزادشان کنید)، یا در برابر آزادى از آنان غرامت بگیرید.
2. «وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّکَ تَرْجُوها فَقُلْ لَهُمْ قَوْلاً مَیْسُوراً»؛[2] و هر گاه از آنان [مستمندان‏] روى برتابى، و انتظار رحمت پروردگارت را داشته باشى، با گفتار نرم و آمیخته با لطف با آنها سخن بگو.

که در مقابل گزینه انفاق به فقیران، گزینه دیگری نیز پیشنهاد شده است که در صورت نداشتن مالی برای کمک، با سخن نرم و نیک از آنان دلجویی کنیم.

[1]. محمد، 4.

[2]. اسراء، 28.