اجازه کاشفه: اجازه‌‏اى است که موجب نقل ملک از زمان عقد باشد. به عبارت دیگر، پس از اجازه اگر به حصول آثار عقد از حین وقوع آن حکم کنیم، چنین اجازه‏‌اى را کاشفه می‌‏گویند که از حصول ملکیت و انتقال در گذشته کشف می‌‏کند.^[1]

توضیح آن‌که در معاملات، گاه فردی اقدام به فروش، هدیه و ... مالی می‌نماید که متعلق به خودش نیست و مدتی بعد از این رخداد، مالک اصلی آن مال با آگاه شدن از این موضوع، از انجام آن ابراز نارضایتی نکرده، بلکه اعلام می‌کند که مشکلی نسبت به انجام آن معامله ندارد و این معامله از نظر او مجاز است.

اکنون در مورد این‌که «اجازه بعدی مالک اصلی» دارای چه اثر فقهی- حقوقی است، اختلاف نظرهایی وجود دارد.

برخی معتقد به «اجازه کاشفه» هستند؛ یعنی اجازه مالک اصلی، کشف از آن می‌کند و بدان معنا است که معامله انجام‌شده از همان ابتدا درست بوده و به همین دلیل، تمام پیامدهای یک معامله کاملا صحیح را از همان ابتدا داشته است.

اما برخی معتقدند که «اجازه بعدی مالک اصلی»، «اجازه ناقله» است؛ یعنی معامله تا کنون وضعیتی متزلزل داشته و اکنون که مالک اصلی اجازه داده است، تبدیل به یک معامله کاملا صحیح شده است.

طبیعی است که اعتقاد به هرکدام از «اجازه کاشفه» و یا «اجازه ناقله» می‌تواند دارای پیامدهای متفاوت فقهی - حقوقی باشد.

[1]. جابرى عربلو، محسن، فرهنگ اصطلاحات فقه اسلامى، ص 34، تهران، امیر کبیر، چاپ اول، 1362 ش.‏