روایات متعددی وجود دارد که برخی از رفتارها و عمل‌کردها را مقدمه‌ای برای فقر برمی‌شمرند. این روایات البته هر کدام باید جداگانه مورد بررسی سندی و متنی قرار گیرند؛ اما در این‌جا جدا از این بررسی‌ها به دو روایت در این زمینه اشاره می‌کنیم.

الف) روایتی از پیامبر(ص) نفل شده است که بر اساس آن، کارهای فراوانی موجب فقر می‌شود:

1. برهنه برخاستن از بستر براى ادرار کردن، 2. غذا خوردن در حال جنابت، 3. با دست نشُسته غذا خوردن، 4. حرمت نگه‌نداشتن برای تکه‌های کوچک نان، 5. سوزاندن سیر و پیاز، 6. نشستن بر در منزل، 7. تمیز کردن خانه در شب و یا با لباس، 8. شستن اعضای بدن در مستراح، 9. مالیدن عضو شسته شده با حوله و آستین، 10. نشستن ظرف‌ها، 11. سرپوش نگذاشتن بر ظرف‌های آب، 12. پاک‌نکردن تارهای عنکبوت موجود در خانه[1]، 13. سبک شمردن نماز، 14. عجله‌کردن در بیرون رفتن از مسجد، 15 و 16. صبح اول وقت به سمت بازار دویدن و شب تا دیرهنگام در آن‌جا ماندن، 17. خریدن نان از فقرا، 18. نفرین کردن فرزندان 19. دروغ، 20. دوختن پیراهن در حال پوشیده، 20. خاموش کردن چراغ با فوت.

ب) در گزارش دیگر، این موارد هم باعث فقر شمرده شده است:

 ادرار کردن در حمام، خوردن در حال سیرى به گونه‌ای که باد از گلو بیرون آید، خلال کردن با چوب گز، خوابیدن بین نماز مغرب و عشاء و پیش از برآمدن آفتاب(بین الطلوعین)، کمک‌نکردن به مرد نیازمندی که در شب درخواست کمک می‌کند، زیاد گوش دادن به آوازه‌خوانی، عادت کردن به دروغ‌گویی، مدیریت نکردن زندگی، ایستاده موى را شانه کردن، سوگند دروغ، و قطع ارتباط با بستگان».^[2]

همان‌طور که گفته شد، علاوه بر بررسی سندی، باید یکایک موارد اشاره شده در این روایات نیز مورد تحلیل و تفسیر قرار گیرند.

[1]. ر. ک: «پاک کردن تار عنکبوت از منازل».

[2]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص 124، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی تا. «قَالَ النَّبِیُّ ص عِشْرُونَ خَصْلَةً تُورِثُ الْفَقْرَ أَوَّلُهُ الْقِیَامُ مِنَ الْفِرَاشِ لِلْبَوْلِ عُرْیَاناً وَ الْأَکْلُ جُنُباً وَ تَرْکُ غَسْلِ الْیَدَیْنِ عِنْدَ الْأَکْلِ وَ إِهَانَةُ الْکِسْرَةِ مِنَ الْخُبْزِ وَ إِحْرَاقُ الثُّومِ وَ الْبَصَلِ وَ الْقُعُودُ عَلَى أُسْکُفَّةِ الْبَیْتِ وَ کَنْسُ الْبَیْتِ بِاللَّیْلِ وَ بِالثَّوْبِ وَ غَسْلُ الْأَعْضَاءِ فِی مَوْضِعِ الِاسْتِنْجَاءِ وَ مَسْحُ الْأَعْضَاءِ الْمَغْسُولَةِ بِالْمِنْدِیلِ وَ الْکُمِّ وَ وَضْعُ الْقِصَاعِ وَ الْأَوَانِی غَیْرَ مَغْسُولَةٍ وَ وَضْعُ أَوَانِی الْمَاءِ غَیْرَ مُغَطَّاةِ الرُّءُوسِ وَ تَرْکُ بُیُوتِ الْعَنْکَبُوتِ فِی الْمَنْزِلِ وَ اسْتِخْفَافُ الصَّلَاةِ وَ تَعْجِیلُ الْخُرُوجِ مِنَ الْمَسْجِدِ وَ الْبُکُورُ إِلَى السُّوقِ وَ تَأْخِیرُ الرُّجُوعِ عَنْهُ إِلَى الْعِشَاءِ وَ شِرَاءُ الْخُبْزِ مِنَ الْفُقَرَاءِ وَ اللَّعْنُ عَلَى الْأَوْلَادِ وَ الْکَذِبُ وَ خِیَاطَةُ الثَّوْبِ عَلَى الْبَدَنِ وَ إِطْفَاءُ السِّرَاجِ بِالنَّفَسِ وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ وَ الْبَوْلُ فِی الْحَمَّامِ وَ الْأَکْلُ عَلَى الْجُثَى وَ التَّخَلُّلُ بِالطَّرْفَاءِ وَ النَّوْمُ بَیْنَ الْعِشَاءَیْنِ وَ النَّوْمُ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ رَدُّ السَّائِلِ الذَّکَرِ بِاللَّیْلِ وَ کَثْرَةُ الِاسْتِمَاعِ إِلَى الْغِنَاءِ وَ اعْتِیَادُ الْکَذِبِ وَ تَرْکُ التَّقْدِیرِ فِی الْمَعِیشَةِ وَ التَّمَشُّطُ مِنْ قِیَامٍ وَ الْیَمِینُ الْفَاجِرَةُ وَ قَطِیعَةُ الرَّحِمِ...».