بزرگ‌مرد عرصه وحدت؛ امیرالمؤمنین علی(ع) است که در این راه از حقوق مسلم خود، چشم‌پوشی می‌کند و با سخاوت هر چه تمام، همه چیز خود را فدای اسلام می‌کند و با سختی زیاد و رنج طاقت فرسا، برای حفظ وحدت بین مسلمانان، صبر پیشه می‌کند.[1] هیچ‌کس به اندازه ایشان نسبت به این امر اهتمام نداشت. حضرت علی(ع) در این مسئله نیز به دنبال جلب رضایت پروردگار و نیل به ثواب الهی و جایگاه ارزشمند اخروی بود.[2]
امام علی(ع) به وحدت بین مسلمانان، به چشم هدیه‌ای الهی می‌نگرند که موجب الفت و مودّت بین آنها شده و مؤمنان در سایه آن، به آرامش و امنیّت دست پیدا می‌کنند؛ نعمتی که ارزش آن بی‌انتها و اهمیتش فوق العاده است.[3] با توجه به این‌که وحدت نیاز به مشترکات و محور دارد، می‌بینیم که محور وحدت در اندیشه امیرالمؤمنین(ع)، دین اسلام است که بر اساس آن همه مسلمانان با هم برادر و برابر هستند.[4]
در مقابل، از هم گسیختگی و تشتّت را فاقد هر گونه مزیّت و خیری دانسته[5] و عامل آن‌را خُبث باطنی و بد دلی‌ها می‌داند.[6]
خلاصه؛ با مراجعه به عقائد و افکار امام اول شیعیان، چنین به دست می‌آید که ایشان نه فقط قائل به وحدت بین مسلمانان، بلکه معتقد به وحدت و همبستگی بین همه افرادی است که در جامعه اسلامی زندگی می‌کنند. دوستی با هم کیشان خود به عنوان برادران دینی و با دیگر افراد به عنوان یک انسان که در خلقت و آفرینش از یک جنس هستند از آموزه‌های این امام راستین است.[7]

---