جستجوی پیشرفته
بازدید
12750
آخرین بروزرسانی: 1393/10/05
خلاصه پرسش
آیا در دوره جنینی و در اوائل تولد، کودک می‌تواند محیط اطراف خود را درک کرده و بعداً آن‌را در خاطر خود یادآوری کند؟
پرسش
آیا تاکنون دیده یا شنیده شده است که کسی بعد از تولد چیزی به مانند خاطره یا صحنه‌ای در وقتی که جنین بوده است بخاطر داشته باشد؛ مثلاً در شش ماهگی یا قبل از آن از محیط زندگی خود در شکم مادرش و یا دنیای بیرون از رحم چیزی دیده باشد و به یاد داشته باشد؟ آیا حدیث یا روایتی در این مورد خاص داریم؟
پاسخ اجمالی
یکی از مراحل زندگی انسان، دوره جنینی است. بدیهی است که - جز در موارد اعجازآمیز - جنین از دانشی که افراد بشر آن را دانش می‌دانند برخوردار نیست و این موضوع به صراحت در آیه 78 قرآن نیز تأیید شده است، اما اینگونه نیست که جنین هیچ درکی نداشته باشد. تحقیقات جدید دانشمندان و پژوهشگران، نشانگر آن است که جنین قابلیت تأثیر پذیری از محیط خارج را دارد و می‌تواند به نوعی با این محیط، خصوصاً با مادر خود، ارتباط برقرار کند. جنین بعد از دمیده شدن روح، توانایی شنیدن صداهای اطراف خود را دارد. بنابر این، این تصور که فرزند در رحم، از هر حیث، محصور شده، و از دنیای خارج بی‌خبر و بیگانه‌ است، با واقعیت سازگاری ندارد.
اما درباره دیدن، می‌توان گفت که این امر امکان ندارد؛ زیرا برای افراد معمولی دیدن، فقط با چشم امکان‌پذیر است و طبیعتاً، جنین نمی‌تواند جایی را ببیند.
با این‌که جنین توانایی درک برخی مسائل را دارد، ولی توانایی یادآوری آنچه که درک کرده را در سال‌های بعد ندارد.
در مورد ماه‌های ابتدایی بعد ازتولد نیز تقریباً تمام آنچه اتفاق افتاده از خاطره افراد محو می‌شود.
 البته در این‌باره داستانی از «ابو علی سینا» نقل شده که در آن آمده، او به یاد می‌آورده که در هنگام شیرخوارگی، مادرش برای حفاظت از او، از «الک» استفاده کرده است. ولی این داستان چندان قابل اعتماد نیست؛ چرا که اگر نبوغ او را علت این یادآوری بدانیم، باید بگوییم که افراد دیگری هم بوده‌اند که همچون او نابغه بود و یا از او قوی‌تر بوده‌اند ولی از آنها چنین چیزی نقل نشده است.
ناگفته نماند که؛ درباره معصومان(ع) قضیه با آنچه گفته شد، متفاوت است. امام باقر(ع) در این زمینه می‌فرماید: «لَا تَتَکَلَّمُوا فِی الْإِمَامِ فَإِنَّ الْإِمَامَ یَسْمَعُ الْکَلَامَ وَ هُوَ جَنِینٌ فِی بَطْنِ أُمِّه...‏»؛[1] درباره نصب و تعیین امام یا درباره اوصاف او نظر ندهید؛ زیرا امر امامت، برتر از این است که عقل شما به آن برسد. امام در حالی که به صورت جنین در شکم مادرش قرار دارد، سخنان را می‌شنود.[2] حال، وقتی امام در حالت جنین، چنین توانایی داشته باشد، قطعاً توانایی او در دیدن و شنیدن، پس از تولد، به همین منوال و یا در سطح بالاتری از این حالت قرار خواهد داشت.
البته بین شنیدن امام و شنیدن افراد عادی تفاوت زیادی وجود دارد. افراد عادی ادراک ضعیفی از صداهای اطراف خود دارند درحالی که امام، نه فقط می‌شنود بلکه ادراک کامل از مدرکات خود دارد و توانایی یاد‌‌‌آوری آن‌را دارد. از این‌رو؛ در روایت مذکور، امام باقر(ع) یکی از ویژگی‌های مخصوص امام معصوم را، شنیدن سخنان اطرافیان در حالتی که جنین است، بیان کرده است.
لازم به ذکر است که برای برخی از پیامبران توسط آیه قرآن ثابت شده است که به خواست خداوند، بلافاصله پس از تولد، توانایی برقراری ارتباط با دیگران داشته؛ به گونه‌ای که هم می‌شنوند و هم سخن می‌گویند. خداوند درباره حضرت عیسی(ع) می‌فرماید: که او پس از تولد، به مادر خود دلداری داده[3] و بعد از آن، با سخن گفتن با مردم، به پاکی مادر خود و پیامبری خود اشاره کرده است.[4]
نتیجه این‌که برای افراد عادی، وجود این توانایی خاص در حالت جنینی و نیز ماه‌های ابتدایی بعد از تولد، اثبات‌پذیر نیست.
 

[1]. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد(ص)، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: رسولی، سید هاشم، ج 4، ص 267، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.
[3]. مریم، 24.
[4]. مریم، 31.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها