جستجوی پیشرفته
بازدید
6084
آخرین بروزرسانی: 1395/04/27
خلاصه پرسش
آیا بسیاری از احکام اسلامی مانند حقوق زنان نباید به مرور زمان تغییر کند؟!
پرسش
آیا برخی از احکام آسمانی و برخی زمینی است؟! و احکام زمینی به مرور زمان می‌بایست بنا به شرایط جامعه تغییر کند؟ مثلاً احکام حضرت موسی با عیسی و ... کمی متفاوت بوده و الآن هم که 1400 سال از زمان پیامبر(ص) می‌گذرد احکام زمینی باید عوض شود؟ مثلاً خانم‌ها که در این شرایط در حال کار کردن خارج از منزل هستند و زحمت می‌کشند، آیا باید سهم الارثشان نصف مردان باشد؟!
پاسخ اجمالی
1. احکام الهی بر دو بخش تقسیم می‌شوند.
الف. جهان‌شمول(ثابت و غیر قابل تغییر)، یعنی قوانینی که به هیچ وجه و در هیچ شرایطی(مگر ضرورت) تغییر نمی‌یابند؛ مانند حکم نماز.
ب. موقعیتی(متغیر) که با توجه به مقتضیات زمان تغییر می‌کند؛ مانند آیه شریفه: «و در برابر آنها تا مى‏توانید نیرو و اسبان سوارى آماده کنید تا دشمنان خدا و دشمنان خود - و جز آنها که شما نمی‌شناسید و خدا می‌شناسد- را بترسانید».[1]
در این‌جا تمام عقلای عالم اتفاق نظر دارند که باید به ملاک حکم توجه کرد؛ یعنی هیچ عاقلی اکنون نمی‌پذیرد که برای نبرد با دشمن، باید اسب تهیه کرد.
2. اگر در قرآن یا سنت علت حکمی بیان شده باشد - و به اصطلاح منصوص العلة باشد - حکم نیز به تبع آن توسعه یافته و یا تضییق می‌شود.
مثلاً اگر پزشکی به بیمارش گفت: انار نخور چون ترش است، با عنایت به این علت نخوردن انار، ترش بودن بیان شده است؛ لذا این حکم از یک طرف توسعه پیدا می‌کند و هر چیز ترش را شامل می‌شود و از طرف دیگر محدود می‌شود و انار شیرین را شامل نمی‌شود.
3. مواردی مانند آنچه در پرسش آمده است مورد اتفاق نیست؛ زیرا اولاً: در آن زمان هم بسیاری از بانوان به کار مشغول بودند. از جمله خدیجه همسر پیامبر(ص).
ثانیاً: هم اکنون نیز حتی اگر زنی بسیار ثروتمندتر از شوهرش باشد، نفقه زن بر عهده مرد است. و آیا تمام عقلای جهان اتفاق نظر دارند که نفقه بر عهده مرد باشد، اما سهم الارث او مساوی؟!
البته، در سال‌های اخیر و به مقتضای زمان، برخی از محدودیت‌های بانوان مانند ممنوعیت از اشتغال به شغل قضاوت(در مواردی که تنها با استناد به قانون صورت گرفته و اجتهاد در آن نقشی ندارد)، ارث نبردن از زمین، تساوی دیه پرداختی به زن و مرد توسط بیمه و...، برداشته شده و مقررات جدیدی تدوین و تصویب گردید که موارد آن‌را در نمایه‌های ارسالی مطالعه نمایید.[2]
 

[1]. «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُ»، انفال، 60.
[2]. ر.ک: پاسخ‌های شماره: 49684 و 50266.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها