در ارتباط با این پرسش، بیان نکاتی لازم به نظر می‌رسد:
1. یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر این است که معروف و منکر را خوب بشناسیم.
رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: هرکس کاری را بدون آگاهی انجام دهد، خرابکاری‌های او بیشتر از اصلاحات او است.[1] بنابر این شایسته است اطلاعات و آگاهی خود را دست کم در مواردی که می‌خواهیم تذکر دهیم بالا ببریم.
2. نوعاً عبادات و نماز از دو بخش تشکیل شده‌‌اند. الف. واجبات. ب. مستحبات.
و فرق این‌دو در این است که مستحب را حتی بدون دلیل می‌‌توان ترک کرد و چه بسا در برخی موارد، ترک آن رجحان داشته باشد؛ لذا نماز جماعتی که با سرعت و بدون رعایت مستحبات خوانده می‌شود، بر نماز فرادی با رعایت مستحبات ترجیح دارد.[2]
3. ترک مستحبات رخصت و امتنانی است که از سوی خداوند منان به بندگان ارزانی شده است. امام صادق(ع) می‌فرماید:« خداوند دوست دارد که بنده او از آنچه که براى او اجازه و رخصت داده استفاده کند، چنان‌که دوست دارد به آنچه امر فرموده عمل شود».[3]
نقل شده است امام علی(ع) فرمود: آخرین مجلس و یا سخنى که بعد از آن، میان من و محبوب دل من(پیامبر ص) جدایی افتاد، این بود که حضرتشان فرمود: یا على هر گاه نماز بجا می‌آوری رعایت حال کسى کن که ضعیف‌‌ترین مأمومان باشد (مانند آن‌که کهنسالی و یا بیمارى در میان آنان باشد) یعنى نماز را سریع‌­تر به پایان برسان.[4]
توجه به این نکته ضروری است که حضرت نفرمود به آنان بگو استقامت کنند، اگر ایستاده نمی‌‌توانند نشسته و اگر نشسته نمی‌‌توانند به حالت درازکش نماز بخوانند. با این‌که خداوند چنین رخصتی به ما داده؛ چرا از این استفاده نکنیم و با طولانی کردن موجب این شویم کسی که می‌تواند نمازش را ایستاده بخواند نشسته بخواند.
خلاصه این‌که نباید دین خدا را برای مردم سخت جلوه داد. امام صادق(ع) می‌فرماید: «دین خدا دست و پاگیر نیست».[5] امام(ع) سپس به آیه‌‌ای از قرآن استشهاد می‌‌کند که می‌‌فرماید:[ خداوند] در دین بر شما سختى قرار نداده است.[6]
4. برخی از اشخاص، مشاغل و کارهای سنگینی دارند، امّا به دلیل تدیّن و تعبّد، خود را ملزم به شرکت در جماعات و جمعه می‌‌دانند، آیا نباید حال آنان مراعات شود و لو با رودربایستی به ما بگویند ما تحمّل می‌کنیم؟!
به نظر ما شما اگر خواستید شخصاً تمام مستحبات را (ترجیحاً در منزل) انجام داده و امام جماعت را در عین مشورت دادن در تصمیم گیری آزاد بگذارید.

---