جستجوی پیشرفته
بازدید
28991
آخرین بروزرسانی: 1394/01/22
خلاصه پرسش
آیا می توان در اموال صغیر بدون رضایت آنان تصرف کرد؟
پرسش
پدر من در حدود یک سال پیش فوت کرد. من یک خواهر ویک برادر کوچک دارم و به نحوی صغیر هستند. هم اکنون یکی از دایی هایم به خانه ما آمده است. ما تمام مخارج غذایی دایی مان را می دهیم. او شب ها به خانه ما می آید و می خوابد. من و برادرم راضی نیستیم که او به خانه ما بیاید. ما می گوییم او می تواند برود به خانه دایی بزرگتر مان ولی مادر من با ما مخالف است. حال ما باید چه کار کنیم؟
پاسخ اجمالی

ابتدا شایسته است چند اصطلاح برای شما شرح داده شود:

 

1-در تعریف صغیر فقهای محترم این گونه فرموده اند: صغیر به شخصی گفته می شود که به حد بلوغ نرسیده باشد . چنین شخصی صلاحیت تصرف در اموال خود مانند بیع[1]، صلح، هبه(بخشیدن)، قرض دادن و عاریه دادن را ندارد. اگرچه این امور واقعاً به نفعش باشد و طفل صغیر در نهایت رشد و تمییز باشد.»[2]

 

2- ولایت تصرف در مال طفل و اداره شؤون وی به عهده پدر و جد پدری وی است. اگر این دو نباشند هر کس که آن دو (پدر و جدر پدری)به عنوان قیم (سرپرست) تعیین و وصیت کرده باشند،  اگر وصی نباشد، ولایت بر اطفال صغیر بر عهده حاکم شرع است، اما مادر، جد مادری، برادر، عموها و دایی ها (در صورت عدم وصیت پدر و جدر پدری یا تعیین آنها از سوی حاکم شرع) هیچ ولایتی ندارند. و در صورت نبود حاکم، ولایت بر آنان به عهده مؤمنان عادل است.[3]

 

3- ولی و قیم صغیر باید با میانه روی از مال صغیر برای خود صغیر خرج کنند؛ نه به صورت اسراف و نه با تنگ نظری[4] که در صورت اسراف ضامن هستند.

 

اما در مورد سؤال شما باید چند نکته را رعایت کنید:

 

1- اگر مادرتان (به واسطه وصیت پدر یا جد پدری یا تعیین از سوی حاکم شرع) قیم باشد، تصرفات ایشان در صورتی که به مصلحت بچه ها باشد کاملاً شرعی است و چه بسا اموری را در نظر دارد که به مصلحت خانواده باشد.

 

2- اگر مادر شما قیم نباشد،یا تصرفات وی به نظرتان به مصلحت اطفال نباشد؛ باید با کمال احترام و به طور منطقی این امر را با مادرتان در میان بگذارید. دقت کنید که مسائل را به گونه ای مطرح نکنید که بی احترامی به ایشان تلقی شود.

 

3- توجه داشته باشید که ممکن است مادر شما نیز از اموال پدرتان، اموالی را به ارث برده باشد که حق تصرف در آنها را دارد و چه بسا هزینه های دایی تان را از آن اموال تأمین و پرداخت می کند.

 

4- در هر صورت شما را به رعایت حق مادر و احترام به وی توصیه می کنیم؛ زیرا امام صادق (علیه السلام)
 خوبی کردن در حق پدر و مادر را مانند جهاد و نماز اول وقت از بالاترین اعمال برشمردند[5].

 

 

[1] وسیلة النجاة (مع حواشی الإمام)، ص 483، مسئله 1.

[2] البته امام خمینی ره در تعلیقه خود می گویند: نفوذ بیعه فی الأشیاء الغیر الخطیرة لا یخلو من قوّة؛ یعنی صحت بیع اطفال در اشیای کم ارزش خالی از قوت نیست.

3] ولایة التصرّف فی مال الطفل و النظر فی مصالحه و شؤونه لأبیه و جدّه لأبیه، و مع فقدهما للقیّم من أحدهما؛ و هو الذی أوصى‏ أحدهما بأن یکون ناظراً فی أمره، و مع فقد الوصیّ یکون الولایة و النظر للحاکم الشرعی. و أمّا الامّ و الجدّ للُامّ و الأخ فضلًا عن الأعمام و الأخوال فلا ولایة لهم علیه بحال. نعم الظاهر ثبوتها لعدول (2) المؤمنین مع فقد الحاکم.وسیلة النجاة (مع حواشی الإمام)، ص: 484.

[4]همان.

[5]عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قُلْتُ أَیُّ الْأَعْمَالِ أَفْضَلُ قَالَ الصَّلَاةُ لِوَقْتِهَا وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ  کلینی، اصول کافی،ج 2،ص 159.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    791871 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    755965 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    679154 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    658414 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648276 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    599843 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    579970 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    564683 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564016 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    558560 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...