آیه 30 سوره احزاب می‌فرماید: «یا نِساءَ النَّبِیِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ یُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَیْنِ وَ کانَ ذلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیراً»؛ اى زنان پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و معصیت فاحشى انجام دهد، عذاب او دو چندان خواهد بود، و این براى خدا آسان است.  
کلمه «فاحشه» به معنای کاری است که در نهایت زشتی و قباحت باشد؛ مانند: آزار و اذیت کردن پیامبر(ص)، تهمت، غیبت و دیگر گناهان کبیره.[1] به بیان دیگر، بعضى از گناهان فقط معصیت شرعی است که آنها را «منکر» می‌گویند و در مقابل آن «معروف» است؛ اما برخی دیگر از گناهان علاوه بر حرمت شرعى قبح عقلى هم دارد، این نوع گناهان را «فحشاء» می‌گویند.[2] شاهد آن سخن خداوند است - إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى‏ وَ یَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ-.[3] که فحشا را از منکر جدا می‌‌کند.
منظور از «بِفاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ» گناهان آشکار است. و می‌‏دانیم مفاسد گناهانى که از افراد با شخصیت سر می‌‏زند، بیشتر در زمانى خواهد بود که آشکارا باشد.
در برخی روایات بیان شده است که مراد از فاحشه مبینه، طغیان و شورش با شمشیر [علیه پیشوای بر حق] یا جنگ با علی(ع) است.[4]
بنابراین – بر خلاف آنچه برخی به شیعیان استناد می‌دهند -  هیچ روایتی تعبیر «فاحشه» را – آن هم به معنای متبادر آن - برای  ام المؤمنین عایشه به کار نبرده است، بلکه در روایتی اعلام شده که خروج ایشان بر امام علی(ع) گناهی آشکار و خلاف شرع و عقل بوده است. در همین راستا توجه به چند نکته لازم است:
نکته اول؛ این‌که مقصود روایت از تفسیر «فاحشه» به «جنگ و قتال»، بیان مصداق و نمونه کامل است و منظور انحصار نیست، بلکه معنای آیه عام است.
نکته دوم؛ این‌که اصل این حکم(دو برابر شدن عذاب) نیز اختصاص به زن‌های پیامبر ندارد، بلکه هر کس که حجت بر او تمام‌‏تر است، عذاب او شدیدتر و سخت‌‏تر است.[5]
به بیان دیگر، اگر چه آیات فوق پیرامون همسران پیامبر(ص) سخن می‌‏گوید که اگر اطاعت خدا کنند پاداشى مضاعف دارند، و اگر گناه آشکارى مرتکب شوند کیفر مضاعف خواهند داشت، ولى از آن‌جا که ملاک و معیار اصلى همان داشتن مقام و شخصیت و موقعیت اجتماعى است، این حکم در باره افراد دیگر که موقعیتى در جامعه دارند، نیز صادق است.
این‌گونه افراد تنها متعلق به خویشتن نیستند، بلکه وجود آنها داراى دو بعد است، بعدى تعلق به خودشان دارد، و بعدى تعلق به جامعه، و برنامه زندگى آنها می‌تواند جمعى را هدایت، یا عده‌‏اى را گمراه کند، بنابر این اعمال آنها دو اثر دارد، یک اثر فردى و دیگر اثر اجتماعى، و از این لحاظ هر یک داراى پاداش و کیفرى است.[6] از این‌رو، در حدیثى از امام صادق(ع) می‌خوانیم: هفتاد گناه جاهل بخشوده می‌‏شود پیش از آن‌که یک گناه از عالم بخشوده شود.[7]
نکته پایانی؛  دلیل این مطلب که عذاب زن‌های پیامبر(ص) دو چندان است نیز روشن است؛ زیرا آنها در خانه وحى و مرکز نبوت زندگى می‌‏کنند، آگاهى آنها در زمینه مسائل اسلامى با توجه به  ارتباط بیشتر آنها با پیامبر خدا از توده مردم بیشتر است، به علاوه دیگران به آنها نگاه ‌‏کرده و اعمالشان را سرمشقى برای خود قرار می‌دهند.
بنابر این گناهشان در پیش‌گاه خدا بزرگتر است؛ چرا که هم ثواب و هم عذاب بر طبق معرفت و میزان آگاهى، و همچنین تأثیر آن در محیط داده می‌‏شود.
آنها هم سهم بیشترى از آگاهى داشته‌اند و هم موقعیت حساس‌ترى از نظر تأثیر گذاردن روى جامعه!
از همه اینها گذشته اعمال خلاف آنها از یک سو پیامبر را آزرده خاطر می‌‏سازد و از سوى دیگر به حیثیت او لطمه می‌‏زند، و این خود گناه دیگرى محسوب می‌‏شود و مستوجب عذاب دیگرى است.[8]
این بحث را با حدیثى از امام سجاد(ع) پایان مى‏دهیم: کسى به امام گفت: شما خانواده‌‏اى هستید که خداوند شما را مشمول آمرزش خود قرار داده است. امام(ع) غضبناک شد و فرمود: ما سزاوارتریم که آنچه را خدا در باره همسران پیامبر(ص) جارى کرده در مورد ما جارى شود، نه چنان که تو می‌‏گویى، ما براى نیکوکارانمان دو پاداش، و براى بدکارانمان دو کیفر و عذاب قائل هستیم. سپس دو آیه فوق را به عنوان شاهد تلاوت فرمود.[9]

---