جستجوی پیشرفته
بازدید
10875
آخرین بروزرسانی: 1397/05/21
خلاصه پرسش
آیا صعصعة بن صوحان و یارانش هنگامی که بعد از شهادت امام حسین(ع) به کربلا رسیدند، به قمه‌زنی پرداختند؟! و آیا عابس ابتدا قمه زده و سپس نبرد را آغاز کرد؟!
پرسش
آیا گزارشی وجود دارد مبنی بر این‌که صعصعه و یارانش در بحرین بودند و بعد از عاشورا به کربلا رسیدند. اما وقتی رسیدند سرها را تراشیده و قمه زدند. در ضمن، در کتاب لهوف و ناگفته‌های عاشورا نقل است که عابس عریان شده و قمه زده و بعد هجوم برده‌اند؟ آیا چنین مطالبی درست است؟
پاسخ اجمالی
الف) براساس گزارش‌های تاریخی؛ صعصعة بن صوحان در زمان حکومت معاویه و در شهر کوفه درگذشت.[1] البته برخی منابع، درگذشت او را بعد از مرگ معاویه اعلام کرده‌اند.[2] برخی نیز بیان کرده‌اند که مغیره، صعصعه را به فرمان معاویه از کوفه به جزیره یا بحرین یا جزیره ابن کافان تبعید کرد و او در آن‌جا جان سپرد.[3] در ضمن، گزارش معتبری را که حاکی از حرکت او به سمت کربلا باشد نیافتیم، بلکه تنها گزارشی که وجود دارد این است که فرزند او «صوحان بن صعصعة بن صوحان» که مردى زمین‌گیر بود، هنگام ورود امام سجاد(ع) به مدینه، از آن‌حضرت(ع) عذرخواهی کرد و امام سجاد عذر او را پذیرفت.[4]
گفتنی است؛ درباره شخص صوحان بن صعصعه نیز جز همین گزارش، اطلاعات دیگری در منابع معتبر نیافتیم.
ب) اگرچه در منابع تاریخی گزارش شده است که «عابس بن ابی شبیب» هنگام آغاز نبرد، کلاه‌خود و زره‌ را از بدنش بیرون آورد؛[5] اما گزارش معتبری ناظر به قمه‌زدن ایشان در صحنه کربلا وجود ندارد، نهایت آن‌که در برخی منابع اعلام شده است قبل از آغاز نبرد، اثر ضربه‌ای در پیشانی او مشاهده می‌شد: «ثم مشى بالسیف مصلتا نحوهم و به ضربه على جبینه».[6]
از کجا که این ضربه ناشی از قمه‌زدن در همان روز بوده و اثر باقیمانده از نبردهای قبلی نبوده است؛ زیرا اگر ضربه در همان روز وارد شده بود، طبیعتاً در گزارش اعلام می‌شد که خون نیز بر صورتش روان بود.
به هر حال حتی با پذیرش فرض بسیار ضعیفی که ایشان در همان زمان، زخمی به خود وارد کرده بود، می‌توان آن‌را مانند گزارش ناظر به کوبیدن سر به محمل توسط حضرت زینب(س) ارزیابی کرد.[7]
 
[1]. ثقفی، ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال، الغارات أو الإستنفار و الغارات، ج 2، ص 891، تهران، انجمن آثار ملی، چاپ اول، 1395ق؛ کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، ج 6، ص 244، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، 1418ق؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، ج 3، ص 373، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق؛ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، ج 11، ص 665، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق.
[2]. الاصابة فی تمییز الصحابة، ج 3، ص 373؛ ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 2، ص 403، بیروت، دار الفکر، 1409ق؛ الغارات، ج ‏2، ص 892.
[3]. الإصابة فی تمییز الصحابة، ج ‏3، ص 373؛ الغارات، ج ‏2، ص892.
[4]. ابن طاووس، على بن موسى- فهرى زنجانى، احمد، اللهوف على قتلى الطفوف، ترجمه، فهرى‏، سید احمد، النص، ص 202، تهران، جهان‏، چاپ اول، 1348ش‏.
[6]. تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، ج 5، ص 444.
 
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    791826 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    755914 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    679087 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    658379 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648261 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    599809 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    579962 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    564670 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564008 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    558550 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...