لطفا صبرکنید
بازدید
6721
6721
آخرین بروزرسانی:
1397/02/18
کد سایت
fa60758
کد بایگانی
74731
نمایه
استعداد دیدن تجسمی از جبرئیل
طبقه بندی موضوعی
حدیث
اصطلاحات
جبرئیل
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا افرادی؛ مانند همسران پیامبر(ص) و برخی صحابه، جبرئیل را با شمایل دحیه کلبی دیدهاند؟ آیا دیدن تجسمی از جبرئیل مخصوص پیامبران و امامان نیست؟
پرسش
در سایتی چنین نوشته شده بود که «حتی گفتهاند برخی صحابه و نیز عائشه جبرئیل را با این شمایل دیده و گمان برده بودند که او دحیه کلبی است». آیا این مطلب صحیح است؟ چون عائشه فردی نبوده که استعداد دیدن جبرئیل را داشته باشد و فکر میکنم تنها پیامبران و امامان میتوانند جبرئیل را ببینند.
پاسخ اجمالی
روایات متعددی وجود دارد که گاهی فرشته وحی، جبرئیل(ع) به صورت دحیه کلبی که یکی از اصحاب خوش سیمای پیامبر خدا(ص) بود بر ایشان نازل شده و با حضرتشان به گفتوگو میپرداخت.[1]
در ذیل همین روایات از کسانی نام برده میشود که این واقعه را دیدهاند و گمان میکردهاند که واقعاً دحیه کلبی نزد پیامبر(ص) است. از کسانی که جبرئیل را در صورت دحیه کلبی دیده است، امیرالمؤمنین علی(ع) است که بعد از رفتن دحیه کلبی، پیامبر(ص) ایشان را به این حقیقت رهنمون میکند که آن شخص، کسی جز جبرئیل امین نبود. در روایتی چنین آمده است: «امیرالمؤمنین(ع) بر پیامبر(ص) وارد شدند در حالیکه سر ایشان بر دامن دحیه کلبی بود و به خواب رفته بودند. حضرت که وارد شدند بر دحیه سلام کردند و او اینگونه جواب داد: "السلام علیکم یا امیر المؤمنین" سر پسر عمویت را بگیر که تو از من بر او سزاوارتری! وقتی حضرت علی(ع)، سر پیامبر را بر دامن گرفت دیگر دحیه را ندید و آنگاه پیامبر(ص) بیدار شدند و درباره دحیه و آنچه بین او و علی(ع)رد و بدل شده بود، پرسید و علی(ع) فرمود: "به هم سلام کرده و ایشان مرا به امیرالمؤمنین خطاب کرد". پیامبر(ص) فرمود: "او دحیه نبود بلکه فرشته بزرگ خدا، جبرئیل امین بود". در پایان؛ پیامبر اطلاق این لقب (امیرالمؤمنین) را از طرف آسمانیان به علی(ع) تبریک گفت».[2]
از کسانی که موفق به دیدن جبرئیل شدهاند جناب ابوذر است که بر پیامبر وارد شد در حالیکه ایشان مشغول به گفتوگو با دحیه بودند؛ لذا خلوتشان را به هم نزده و برگشت، جبرئیل به پیامبر گفت: ابوذر دعایی دارد که در آسمان بسیار مشهور است از او درباره آن سؤال کن ...[3]
از دیگر کسانی که جبرئیل را در صورت دحیه کلبی دیدهاند جناب حذیفه صحابی گرامی پیامبر(ص) است.[4] و ... .
اما اینکه آیا هر فردی میتواند فرشتههای خدا را ببیند و یا آنکه دیدن آنها نیازمند داشتن ظرفیت ویژهای است باید گفت با آنکه دریافت وحی از جبرئیل(ع) نیاز به استعداد خاصی دارد، اما دیدن تجسمی از این فرشته الهی نیاز به استعداد خاصی ندارد و افرادی که استعداد دیدن پیامبر خدا(ص) را داشتند، دیدن تجسمی از جبرئیل به تنهایی نیز برای آنان امتیازی بهشمار نمیآید، مگر آنکه جبرئیل(ع) گفتوگوی ویژهای با آنان داشته و یا فضیلتی را در مورد آنان نقل کرده باشد.
در ذیل همین روایات از کسانی نام برده میشود که این واقعه را دیدهاند و گمان میکردهاند که واقعاً دحیه کلبی نزد پیامبر(ص) است. از کسانی که جبرئیل را در صورت دحیه کلبی دیده است، امیرالمؤمنین علی(ع) است که بعد از رفتن دحیه کلبی، پیامبر(ص) ایشان را به این حقیقت رهنمون میکند که آن شخص، کسی جز جبرئیل امین نبود. در روایتی چنین آمده است: «امیرالمؤمنین(ع) بر پیامبر(ص) وارد شدند در حالیکه سر ایشان بر دامن دحیه کلبی بود و به خواب رفته بودند. حضرت که وارد شدند بر دحیه سلام کردند و او اینگونه جواب داد: "السلام علیکم یا امیر المؤمنین" سر پسر عمویت را بگیر که تو از من بر او سزاوارتری! وقتی حضرت علی(ع)، سر پیامبر را بر دامن گرفت دیگر دحیه را ندید و آنگاه پیامبر(ص) بیدار شدند و درباره دحیه و آنچه بین او و علی(ع)رد و بدل شده بود، پرسید و علی(ع) فرمود: "به هم سلام کرده و ایشان مرا به امیرالمؤمنین خطاب کرد". پیامبر(ص) فرمود: "او دحیه نبود بلکه فرشته بزرگ خدا، جبرئیل امین بود". در پایان؛ پیامبر اطلاق این لقب (امیرالمؤمنین) را از طرف آسمانیان به علی(ع) تبریک گفت».[2]
از کسانی که موفق به دیدن جبرئیل شدهاند جناب ابوذر است که بر پیامبر وارد شد در حالیکه ایشان مشغول به گفتوگو با دحیه بودند؛ لذا خلوتشان را به هم نزده و برگشت، جبرئیل به پیامبر گفت: ابوذر دعایی دارد که در آسمان بسیار مشهور است از او درباره آن سؤال کن ...[3]
از دیگر کسانی که جبرئیل را در صورت دحیه کلبی دیدهاند جناب حذیفه صحابی گرامی پیامبر(ص) است.[4] و ... .
اما اینکه آیا هر فردی میتواند فرشتههای خدا را ببیند و یا آنکه دیدن آنها نیازمند داشتن ظرفیت ویژهای است باید گفت با آنکه دریافت وحی از جبرئیل(ع) نیاز به استعداد خاصی دارد، اما دیدن تجسمی از این فرشته الهی نیاز به استعداد خاصی ندارد و افرادی که استعداد دیدن پیامبر خدا(ص) را داشتند، دیدن تجسمی از جبرئیل به تنهایی نیز برای آنان امتیازی بهشمار نمیآید، مگر آنکه جبرئیل(ع) گفتوگوی ویژهای با آنان داشته و یا فضیلتی را در مورد آنان نقل کرده باشد.
[1]. نک: کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 587، تهران، اسلامیه، 1407 ق؛ «نمایان شدن جبرئیل بر رسول خدا(ص) به صورت دحیه کلبی»، 38857.
[2]. ابن حیون مغربی، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ج 1، ص 201 - 202، با تلخیص، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1409ق.
[3]. نک: کافی، ج 2، ص 587.
[4]. شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ج 1، ص 201.
نظرات