جستجوی پیشرفته
بازدید
20052
آخرین بروزرسانی: 1391/02/30
 
کد سایت fa8111 کد بایگانی 7496 نمایه نظر شیعه راجع به خنثی بودن عمر
طبقه بندی موضوعی تاريخ بزرگان|شیعه و خلفا
اصطلاحات عمر بن خطاب
گروه بندی اصطلاحات شخصیت‌ها
خلاصه پرسش
آیا شیعه معتقد است عمر بن خطاب خنثی بوده است؟
پرسش
عالمان مذهب شیعه معتقدند که عمر بن خطاب خنثی بوده و هیچ دارویی برای خود نیافت، مگر این که با آب منی معالجه شود!
پاسخ اجمالی

دیدگاه علمای شیعه نسبت به خلفای راشدین به ویژه عمر بن خطاب نگاه ائمه (ع) است. در هیچ کتاب روایی معتبر شیعی روایتی در مضمون خنثی بودن عمر بن خطاب از ائمه (ع) نقل نشده است. بسیاری از این گونه نسبت ها که به شیعیان داده می شود بی پایه و اساس است و اعتقاد علمای شیعه نیست.

پاسخ تفصیلی

با آغاز دوران رسالت و همزمان با گسترش اسلام جریان ثبت و نقل احادیث پیامبر اکرم (ص) شکل گرفت. پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) و در شرایطی که مسلمانان درگیر اختلافات داخلی بودند، عده ای از مسلمانان سعی در جمع آوری این گنجینه گران بها برآمدند. در این میان در شرایط خاص سیاسی دوران خلیفه دوم منع از کتابت حدیث اتفاق افتاد. این ممنوعیت یک آسیب برای جامعه مسلمانان به شمار می آمد. پس از این رکود مقطعی ولی تأثیرگذار جریان حدیث گرایی با شدّتی بیشتر پا به عرصه گذارد. با گسترش کمّی ثبت و نقل احادیث، شاهد به میدان آمدن محدّثانی هستیم که در سلامت دینی آنها جای تردید است. از میان این افراد یهودیان مسلمان شده بیشتر جلب توجه می نمایند. با اندکی تأمل در برخی مجموعه های روایی می توان اسراییلیات، روایات دروغین و احادیث تحریف شده را رد یابی کرد. این امر دلایل مختلفی داشته است، از جمله وجود راویان یهودی مسلمان شده که هنوز ارتباط و علاقه خویش را نسبت به کیش قدیم خود حفظ کرده و از دست نداده بودند، این گروه به دلیل دشمنی شدیدشان نسبت به اسلام با دست بردن در روایات و یا جعل حدیث سعی در وارد کردن عقاید انحرافیشان به میان مسلمانان داشتند. همچنین جریان نفاق، غلات، مقصره و افراطیان طوایف مختلف مذهبی که در جمع و نقل و کتابت حدیث دست داشتند، در تحریف روایات، جعل حدیث و داخل کردن آن  در کتب اصول حدیث[1] و یا حذف برخی روایات بی تأثیر نبودند. امامان شیعه همواره به مناسبت های مختلف به این جریانات منحرف اشاره نموده و آنان را مورد طرد و لعن قرارداده اند.[2]

در چنین شرایطی هم شیعیان و هم اهل سنت مجموعه ای از روایات را گردآوری نموده اند که در میان آنها می توان به چنین مواردی برخورد نمود.

به همین دلیل در فرایند نقل و جمع آوری حدیث در شیعه و از ابتدای امر تلاش های حدیث شناسی نیز آغاز گردید. ائمه اطهار (ع )در موارد مختلف به تبیین و تفسیر روایات برای مخاطبان می پرداختند تا مانع برداشت انحرافی از روایات شوند.

در قرون 10 و 11 هجری قمری جمع آوری احادیث به شکل وسیع تری ادامه یافت که حاصل آن جریان اخباری گری بود. البته همگام با این جریان، علوم حدیث نیز در قالب کتب رجال، درایه و فقه الحدیث و... به شکلی سازمان یافته تر ظاهر گردید.

مؤلفان کتب حدیث شیعه در گردآوری و تدوین مجموعه های حدیثی سعی فراوانی داشتند تا اخبار صحیح را جمع آوری نمایند، با این وجود هیچ گاه ادعای سلامت تمام این روایات را نداشته و ندارند؛ به همین جهت علما در برخورد با روایات این مجموعه ها با بهره گیری از علوم حدیث (رجال، درایه، فقه الحدیث ...) روایات صحیح از غیر صحیح را متمایز و جدا ساخته، سپس به آن استناد می نمودند. بنابر آنچه گفته شد مجموعه های روایی شیعه و اهل سنت خالی از اشکال نیست به همین دلیل هر دو گروه در تلاش بوده اند تا این اشکال را با تدوین کتب صحاح رفع نمایند. با این اوصاف باید توجه داشت که هنوز معدود روایات غیر صحیح نیز حتی در برخی کتب اربعه شیعه و صحاح اهل سنت موجود است که نیاز به بررسی و دقت بیشتر دارد.

در نتیجه باید گفت:

1. اسلام با هرگونه زیاده روی، حتی در حق دشمنان نیز مخالف است[3]، اما افراطی های مذاهب مختلف، از جمله غالیان متظاهر به تشیع، بدون در نظر گرفتن این توصیه، دشواری هایی را برای مذهب خود فراهم ساخته اند.

2. در دوران ائمه (ع) روایاتی نیز توسط دشمنان آنان ساخته و پرداخته شد که بعضی از این روایات در فضائل ائمه به شکلی غلو آمیز و یا طعن افراطی بر مخالفان آنان بود که هر دوی آنها، افکار عمومی جامعه را بر علیه پیشوایان معصوم هدایت می کرد و به همین دلیل، مورد اعتراض ائمه واقع می شد[4].

3. با بررسی کتب روایی شیعه در هیچ سند معتبری سخن از خنثی بودن خلیفه دوم به میان نیامده است، علمای شیعه نیز اعتقادی به این مسئله ندارند، اگر بعضی نویسندگان این نسبت را به شیعیان می دهند باید سخنشان را به گونه ای مستند ارائه نمایند.

4. آنچه در کتاب انوار النعمانیه آمده چند روایت از اهل سنت راجع به خلیفه دوم است، که باید صحت و سقم آن مورد بررسی قرار گیرد. در میان این روایات سخنان برخی از شخصیت های اهل تسنن در موضوع خنثی بودن خلیفه دوم مطرح شده که مصنف به آن اشاره کرده و آن را تقبیح نموده است.[5]

نکته قابل تأمل این است که سخنانی از این گونه در کتب اهل تسنن یافت می شود که تنقیص خلفا یا بعضی از صحابه از آن استفاده می شود که باید مورد بررسی قرار گیرند.

5. علمای شیعه با وجود اختلافات تاریخی و کلامی و... که با اهل سنت دارند در اثبات حقانیت اهل بیت (ع) هیچ گاه متوسل به این گونه امور ناپسند و غیر اخلاقی نشده اند بلکه در مناقشات و مباحثات خود جدال احسن را برگزیده اند.

6. اگر در میان هر دو طایفه کسانی باشند که بدون تحقیق و با توسل به احادیث ضعیف نقل شده از راویان مجهول یا غیر موثق سعی در طرح موضوعی بی پایه و غیر واقعی باشند، نباید این امر را به عموم علمای شیعه و یا سنی نسبت داد و اعتقاد آنان دانست.

نتیجه: هر چند که موضوع پرسش شما را در کتاب روایی معتبری مشاهده نکردیم، اما با این وجود باید گفت: ما شیعیان معتقد نیستیم که هر حدیث و یا روایتی که در کتاب های روایی آمده صحیح است. همان گونه که اشاره شد روایاتی داریم که به دلایل مختلف مورد تأیید علمای شیعه نیستند، به همین دلیل است که برای احراز درستی و یا نادرستی روایات ملاک هایی قرار داده شده است.



[1] کشی، محمد بن عمر، رجال‏الکشی، ص 250‏، انتشارات دانشگاه مشهد ،مشهد مقدس، 1348 هـ ق.‏

[2] حلی، حسن بن یوسف، الخلاصة، ص 35، چاپ دوم، دار الذخائر، قم‏، 1411 هـ ق.‏

[3] مائده، 8.

[4] صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا (ع)، ج 1، ص 304، انتشارات جهان ، 1378 هـ ق.‏

[5] جزائری، سید نعمة الله، الانوار النعمانیة، ج 1، ص52، چاپ اول، دار القارئ، بیروت، 1429 هـ ق.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها