جستجوی پیشرفته
×

خطا

این پرسش وجود ندارد
بازدید
8332
آخرین بروزرسانی: 1397/12/03
خلاصه پرسش
جمله «الذکر خبر الذکر» که در سخن عارفان آمده معنایش چیست؟ و آیا برگرفته از آیات و روایات است؟
پرسش
معنای جمله «الذکر خبر الذکر» چیست؟
پاسخ اجمالی
عبارت « الذکر خبر الذکر» به برخی از عارفان نسبت داده میشود،[1] معنایش آن است که یاد خدا حالتی دوجانبه دارد.[2] به عبارتی:
الف) هرگاه ما از خدا یاد کنیم، او نیز از ما یاد خواهد کرد و هرگاه او را فراموش کنیم، او نیز با ما به گونهای رفتار خواهد کرد که گویا فراموشمان کرده است.
ب) در طرف مقابل، هرگاه ما یادی از خدا میکنیم، این خود نشانهای از آن است که خدا نیز به یاد ما بوده است که این توفیق را به ما داده است و هرگاه از یاد خدا دور شده و احساس وحشت و تنهایی کنیم، این نشانی از آن است که محبت خدا نیز از ما دور شده و توفیق به یاد او بودنش را از ما سلب کرده است.
در این زمینه باید گفت؛ عین عبارت موجود در پرسش را در روایات نیافتیم؛ اما این عقیده برگرفته از آیات و روایات است:
در فرازهای زیبای قرآن میبینیم:
1. «فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُم‏ ..»؛[3] پس به یاد من باشید تا به یاد شما باشم‏.
2. «نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُم‏»؛[4] خدا را فراموش کردند و خدا آنها را فراموش کرده‏ است.
3. «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ‏»؛‏[5] مرا به دعا یاد کنید، تا شما را به اجابت یاد کنم.
4. «وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا»؛[6] مرا به مجاهدت یاد کنید، تا شما را به هدایت یاد کنم‏.
5. «لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ‏»؛[7] مرا به شکر یاد کنید تا شما را به زیادى نعمت یاد کنم‏.
و  در سخن شیوای امام علی(ع) مشاهده میکنیم:
6. «إِذَا رَأَیْتَ اللَّهَ سُبْحَانَهُ یُؤْنِسُکَ بِذِکْرِهِ فَقَدْ أَحَبَّک‏»؛[8] هرگاه ببینی که خداوند تو را با یاد خودش مأنوس ساخته، پس این نشانهای است که تو را دوست دارد.
7. « إِذَا رَأَیْتَ اللَّهَ یُؤْنِسُکَ بِخَلْقِهِ وَ یُوحِشُکَ مِنْ ذِکْرِهِ فَقَدْ أَبْغَضَک‏»؛[9] هرگاه ببینى که خداوند تو را تنها با آفریدگانش مأنوس ساخته و وضعیتی به وجود آورده که از یاد خودش بگریزی، پس این نشانهای است که خدا از تو خشمگین است.
پس نتیجه میگیریم که «الذکر خبر الذکر»: به یاد خدا بودن نشانی از آن است که خدا نیز به یاد ما بوده است.
 

[1]. عین القضات همدانى، شرح کلمات بابا طاهر العریان‏، محقق، مصحح، عاصم ابراهیم الکیالى الحسینى الشاذلى الدرقاوى‏، ص 81،  بیروت، دار الکتب العلمیه‏، چاپ اول، 2007م.‏
[3]. بقره 152.
[4]. توبه 67.
[5]. غافر 60.
[6]. عنکبوت 69.
[7]. ابراهیم 7.
[8]. تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، محقق، مصحح، درایتی، مصطفی، ص 188، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1366ش.
[9]. همان، ص 318.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا خداوند روح انسان را از قسمت پا به سمت حلقوم قبض می‌‌کند؟
    20174 درایه الحدیث 1391/08/14
    ۱. این‌که روح از پایین یعنی از قسمت پا به سمت بالا از بدن انسان خارج می‌شود، در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است؛ مانند: «فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ»[1] یعنى جان هنگامی که به حلقوم و گلو رسید و نزدیک ...
  • آیا پیامبر(ص) و امامان(ع) هم شب قدر برایشان مشخص نبود؟
    18558 درایه الحدیث 1392/05/09
    بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ سخنی از پیامبر اسلام(ص) نقل نشده است که فرموده باشند از شب قدر اطلاعی ندارند؛ زیرا پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) تا حدودی علم گذشته و آینده نزدشان است،[1] اما بنابر مصالحی در برخی از موارد، همه جزئیات یک حقیقت و ...
  • آیا خون آمدن عضوی از بدن هنگام غسل، غسل را باطل می کند؟
    68943 Laws and Jurisprudence 1389/11/02
    پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:خیر. فقط باید در حین غسل، بدن نجس باقی نمانده و بر همه جای پوست بدن، آب برسد. پس اگر با فشار دادن عمل خون ریزی برای لحظه ای خون متوقف شود و غسل انجام پذیرد، غسل ...
  • چرا خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند که به خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند؟
    19452 تفسیر 1396/12/19
    خداوند در قرآن کریم به مسلمانان توصیه می‌کند تا به بت‌ها و خدایان دروغین کفار و مشرکان ناسزا نگویند، به این دلیل که بعد از این ناسزاگویی، کافران نیز واکنش نشان داده و به خدا ناسزا می‌گفتند؛ از این‌رو پروردگار در آن موقعیت زمانی و مکانی، مسلمانان را ...
  • آیا ولایت پیامبران(ع) با هم فرق داشت؟
    8732 نبوت عامه 1396/02/10
    با توجه به این‌که از یک‌سو «ولایت» دارای معانی و درجات مختلفی می‌باشد، و از سوی دیگر «نبوت» نیز دارای درجات و مقامات است؛ لذا دامنه‌ی ولایت انبیا(ع) بر اساس درجات نبوت و مقام‌های معنوی آنان قبض و بسط خواهد یافت. توضیح این‌که: از یک‌سو؛ ولایت از ریشه ...
  • آیا روزه برای مریضی که روزه برایش ضرر دارد واجب است ؟
    28215 Laws and Jurisprudence 1387/03/30
    بر طبق فتوای مراجع تقلید و علمای اسلام، روزه گرفتن بر مریضی که روزه برای او ضرر قابل توجهى‏ دارد واجب نیست.[1] قرآن در این باره می فرماید: "هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادى از روزهاى دیگر را (روزه بدارد)"[2]. اما باید توجه داشت که ...
  • زندگی‌نامه حجیر بن جندب که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
    2885 تاريخ بزرگان 1399/06/17
    در برخی منابع کهن که نام شهدای کربلا را ذکر می‌کند از شهیدی به نام حجیر بن جندب یاد می‌کند که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید.[1] اما جز این گزارش مختصر، نام وی در دیگر کتاب‌های تاریخی و ...
  • چرا امر به معروف و نهی از منکر واجب شده تا همه خود را موظف بدانند به اجبار مرا به راه راست هدایت کنند؟
    5048 امر به معروف و نهی از منکر 1391/09/08
    بیشترین توصیه‌ای که در مورد امر به معروف و نهی از منکر شده، ناظر به روابط دوستانه‌ای است که میان مؤمنان برای ارتقای معنوی‌شان برقرار است. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    25001 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • کیفیت تشریع حجاب در اسلام چگونه بوده است؟
    20971 Laws and Jurisprudence 1389/10/22
    قبل از اسلام زنان براى حضور در اجتماع از پوشش مناسبی برخوردار نبودند. اسلام با ظهور خود، تکلیف این مسئله را معلوم کرد. احکام و محدوده حجاب زنان در آیات سوره های" احزاب" و "نور"  مطرح شده است. دستوراتی که در خصوص زنان در آیات سوره نور آمده ...

پربازدیدترین ها