سوره مزمل از سوره‌های مکی است، و بیست آیه دارد.(البته از نظر اهل مدینه، هیجده آیه دارد، و نزد مردم بصره نوزده آیه، و نزد دیگران بیست آیه). بعضى از مفسّران گفته‌‏اند تمام آن در مکّه نازل شده، بعضى گفته‌اند در مدینه، و بعضى هم گفته‌‏اند که برخى از آن مکّى و برخى هم مدنى است.[1]
البته لحن آیات سوره با سوره‌‏هاى "مکى" همخوان‌تر است؛ لذا احتمال نزول آن در "مدینه"، بعید به نظر می‌‏رسد.[2]
محتواى این سوره را می‌‏توان در پنج بخش خلاصه کرد:
1. ابتدا پیامبر(ص) را به قیام شبانه براى عبادت و تلاوت قرآن دعوت می‌‏کند، و جهت آمادگى براى پذیرش یک برنامه سنگین آماده می‌‏سازد.
2. سپس پیامبر را به صبر و شکیبایى و مقامت و مدارا با مخالفان در آن مقطع خاص ابتدای رسالت دعوت می‌‏کند.
3. بحث‌هایى پیرامون معاد، و ارسال حضرت موسى(ع) به سوى فرعون، و سرکشى فرعون در برابر دعوت موسی و سپس عذاب دردناک فرعون را مطرح می‌سازد.
4. دستورات شدیدى را که در آغاز سوره پیرامون قیام شبانه آمده است، به جهت گرفتاری‌هاى مسلمانان تخفیف می‌‏دهد.
5. و سرانجام در آخرین بخش سوره، بار دیگر دعوت به تلاوت قرآن، و خواندن نماز و دادن زکات و انفاق فى سبیل اللَّه و استغفار می‌‏نماید.[3]
فضایل سوره مزمل
پیامبر(ص): «هر کس سوره مزمل را بخواند سختی‌ها در دنیا و آخرت از او برداشته می‌شود».[4]
امام صادق(ع): «هر کس سوره مزّمّل را در نماز عشا یا در پایان شب تلاوت کند، علاوه بر آن سوره، شب و روز نیز گواهان او هستند و خداوند او را با زندگى‏ پاک زنده می‌دارد و با مرگى پاک می‌میرد».[5]
 
 
 

---