ریشه اصلی واژه «صابئین»، «صبو» است که معنای آن متمایل شدن و محبت داشتن است. این کلمه، از زبان‌های عبری و سریانی گرفته شده است. صابئین کسانی هستند که در قرآن در کنار یهود، نصاری و مجوس از آنها نام برده شده است: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ الَّذينَ هادُوا وَ النَّصارى‏ وَ الصَّابِئينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِر...».

این مکتب، پیروان بسیار اندکی در گذشته داشته و دارد. در مورد منشأ آن نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد.

بنابر برخی نقل‌ها، این گروه قبل از یهودیان و مسیحیان وجود داشتند که مانند گروه‌های دیگر، دچار انشعاب شدند. گروهی از آنان ارتباط تنگاتنگی با تعلیمات حضرت ابراهیم(ع)، برقرار کرده که به «حنفاء» مشهور شدند و دسته‌ای دیگر به نام «حرانیون» بودند که در منطقه حران، در شمال غربی موصل زندگی می‌کردند. برخی نیز آنان را پیروان حضرت یحیی(ع) می‌دانند.

به هر حال همان سرنوشتی که یهودیان و مسیحیان دچار آن شدند، گریبان‌گیر صابئان نیز شد. آنان از توحید حقیقی و معارف الهی منحرف شده و متوجه ستارگان آسمانی شدند. هر چند که به عنوان توسل و میانجی‌گری به آنان روی آوردند نه به عنوان معبود.